اشاره: حجت الاسلام والمسلمین احمد مطهری اصل، متولد ۱۳۴۱ در تبریز است. وی پس از شهادت ششمین امام جمعه تبریز آیت الله سید محمدعلی آل هاشم از سوی مقام معظم رهبری ابتدا به سمت امام جمعه موقت و نماینده ولی فقیه در آذربایجان شرقی و سپس از بیستم تیرماه ۱۴۰۳ به نمایندگی ولی فقیه در آذربایجان شرقی و هفتمین امامت جمعه تبریز منصوب شد.
رهبر انقلاب اسلامی در بخشی از پیام انتصاب امام جمعه جدید تبریز آوردهاند: «با ابراز تأسف فراوان از فقدان امام جمعه مردمی و پرتلاش و برجسته تبریز، مرحوم مغفور شهید خدمت، حجةالاسلام آلهاشم رضواناللهعلیه که بی شک ضایعهای برای مردم آذربایجان است و با تمجید از شیوهی سلوک مردمی و خدمتیِ آن مرحوم، جناب عالی را که از همراهان و همکاران وی بوده و بحمدالله به حُسن اندیشه و عمل شناخته شدهاید، به نمایندگی خود در آن استان و امامت جمعه تبریز منصوب میکنم. انتظار دارم که جایگاه امامت جمعه برای مردم مؤمن و شجاع و انقلابی تبریز، با خصوصیات ممتاز آنان به گونهی شایستهای همتراز باشد و دانش و اخلاص و همدلی و تبیین، محور تعامل با تودههای مؤمن و پرشور مردمی بویژه جوانان قرار گیرد، و ارتباط صمیمانه با علمای اعلام و دانشگاهیان و فرزانگان و مجموعههای انقلابی و همدردی با ایثارگران و ضعفای جامعه، همواره مدّ نظر باشد. توفیقات شما را از خداوند مسئلت میکنم.»
به مناسبت سالگرد شهادت اولین شهید محراب، اولین امام جمعه تبریز، اولین امام جمعه شهید، شهید قاضی طباطبایی، گزارشگر رسانهی رحا در گفتوگو با حجت الاسلام والمسلمین احمد مطهری اصل به بیان شخصیت و اندیشه شهید آیت الله قاضی طباطبائی پرداخت که مشروح آن را در ادامه میخوانید.
* در رابطه با شخصیت شهید آیت الله قاضی طباطبایی توانایی های زیادی بود؛ لطفا به برخی از آنها به جهت الگوگیری طلاب جوان اشاره بفرمایید.
با تشکر از شما که در زمینه تربیت طلبه در تراز انقلاب فعال هستید.
در رابطه با آقای قاضی طباطبایی بسیار میشود سخن گفت ولی به تناسب وقت به گوشهای از شخصیت بزرگ ایشان میپردازم.
ایشان از خاندان بزرگ قاضی طباطبایی تبریز هستند که در این خانواده علما، دانشمندان و بزرگان زیادی جود داشتند. خود ایشان از تحصیل کردههای قم و نجف بود که زیر نظر اساتید بزرگی به خصوص امام راحل رشد کرده بود. ایشان از لحاظ دروس حوزوی و فقه و اصول کامل بود و از شاگردان به نام مرحوم حکیم بزرگ بود.
ایشان بعد از بازگشت به تبریز مورد تفقد و توجه همه علما و بزرگان تبریز قرار گرفتند و بعد از ارتحال بزرگان تبریز، ایشان ملجاء و پناهگاه مردم و علمای تبریز به خصوص انقلابیون پیش از انقلاب بودند.
ایشان ارادت خاصی به حضرت امام داشتند و مردم تبریز، کل استان و حتی ساواکیها هم ایشان را به دفاع حضرت امام میشناختند و چندین بار زندان رفتند. ایشان چندین سال مانده به انقلاب ممنوع المنبر شد و در همان سالها بدون اینکه منبر بروند، محل رجوع همه بود و افکار انقلابی حضرت امام را از ایشان دریافت میکردند.
پس از انقلاب، مسجد ایشان، مسجد مقبره، مرکز انقلابیون بود و با درایت و به امامت ایشان، مردم شریف استان آذربایجان شرقی به خصوص تبریز توانستند فعالیت های خوبی داشته باشند. در آن زمانها که آذربایجان و سایر استانها شلوغ شده بود و عدهای دم از جدایی میزدند، ایشان به خوبی توانست شهر تبریز را سازماندهی کند. من کاملاً یادم هست که برخی ارگانها یا سازمانها هنوز تشکیل نشده بود یا از هم پاشیده بود ولی ایشان با درایت و اخلاق بسیار خوب، مردم را دور خود جمع کردند و توانستند اختلافات کنار گذاشته و تبریز را منسجم کند و پشتیبان انقلاب قرار دهد. همینها باعث شد که دشمن نسبت به ایشان کینه شدید پیدا کند زیرا که عامل ثبات و وحدت اهالی تبریز بودند.
ایشان از آن نمونههای نادر بود که هم کف میدان فعالیت انقلابی داشت و هم با اخلاق و درایت توانست کار را پیش ببرد. رضوان خدا بر ایشان باد.
* ظاهراً ایشان را گروهک فرقان به شهادت رساند. چه عاملی باعث شد این گروه که طلبه هم در بینشان بود به این فعالیتها دست بزنند؟
گروه فرقان که متأسفانه در رأس آنها یک طلبه بود، برخی را دور خود جمع کرده بود که متأسفانه افکار فاسدی داشتند. همانطور که مستحضر هستید ما اوایل انقلاب هر دو گروه تحجر را داشتیم چه از قبیل علمای نهروان که فقط به ظاهر متون اکتفا میکردند و اعتقادی به فقه جواهری که امام فرمود نداشتند.
قشر دیگر از اینها التقاطیهایی بودند که به نام اسلام یک چیزی ساخته بودند که هر دوی این گروهها به اپوزیسیون نظام تبدیل شده و وارد فاز مبارزه مسلحانه شدند.
گروهک فرقان چون تعدادشان کم بود زود نابود شدند ولی این منافقین از خدا بیخبر چون اجتماعشان بیشتر بود، دوامشان هم بیشتر بود. به هر حال طلبههایی که اوایل انقلاب وجود داشتند، برخیشان جزء متحجرین بودند یعنی احکام اسلامی را ثابت میدانستند، به احکام ثانویه قائل نبودند و هیچ مصلحتی را قبول نمیکردند.
حضرت امام با آن عظمتشان مجبور شدند در برخی از جزئیات این متحجرین وارد شوند و آن نامه معروف ایشان به آقای قدیری در رابطه با بحث دخالت زمان و مکان در فقه خیلی مورد توجه قرار گرفت.
الان بعد از گذشت ۴۵ سال از انقلاب، انسان فکر میکند دیگر طلبهها جزء خواص هستند و باید اینها را بدانند؛ اما هنوز عدهای هستند که حکومت و نظام را متهم میکنند به اینکه چرا احکام دین را پیاده نمیکند! هرچند که اکنون حداقل برخی پیاده شده و اهتمام به پیاده شدن احکام نیز وجود دارد و ما نمیتوانیم همه احکام را پیاده کنیم جز با ظهور حضرت و آنقدری که در توان ما هست را انجام خواهیم داد.
* لبه دیگر این قیچی عمامه به سرهای روشنفکرنما هستند. قبول دارید؟
این مسائل به نظر من فقط فکری نیست؛ بلکه اینها مشکلات دیگری دارند. مثلاً در نظام دنبال دریافت پست و مقام بودند که به آنها داده نشد و مطالب پشت پرده زیادی وجود دارد که من به آنها نمیپردازم ولی اشکال اینها فکری نیست.
این روشنفکرنماهای متجدد گاهاً تحصیلات دانشگاهی هم دارند و خیال میکنند فقه اصیل ما و آن چیزی که حضرت امام فرمود، جوابگوی نیاز امروز بشر نیست و ما باید از افراد دیگری که اینها شناخت کامل در رابطه با انسان ندارند و حقیقت عالم را نمیدانند، راه موفقیت را کسب کنیم.
اینها معمولاً صاحب رسانه هستند، صاحب قلم اند، مجله دارند و مینویسند که این احکام دیگر جوابگو نیست. هرچند که این سوالات و شبهات قبلاً جواب داده شده است و بارها گفته شده که اسلام ناب که از فقیه عالیقدر گرفته شده و برآمده از مبانی دینی است، قابلیت جهانی شدن دارد و ما باید بدانیم که اگر واقعاً پشت سر ولایت فقیه باشیم و با درایت ایشان که پدرانه است، با آینده نگری ایشان که برآمده از ذکاوت ایشان و دوراندیشی است، مشکلات ما حل خواهد شد و نیاز به تجدد و روشنفکری های امروزی که به نفع رژیم صهیونیستی است، نداریم.
* در رابطه با شهید آل هاشم هم که پای خود را جای پای شهید قاضی طباطبایی گذاشتند، نکاتی قابل استفاده برای طلاب جوان بفرمایید.
در رابطه با رفیقمان و عزیزمان صحبت کردن برای ما سخت است؛ زیرا که ما ۴۵ سال با ایشان رفیق بودیم هم محلهای بودیم، بعداً هم با هم برای این نظام خدمت کردیم. واقعاً از دست دادن ایشان برای ما بسیار سخت بود.
ایشان به تمام معنا و واقعی مردم را دوست داشت. انسان گاهی تصنعی مردم را دوست میدارد و ملاحظات سیاسی را لحاظ میکند ولی برای ایشان هیچ فرقی بین اقشار مختلف مردم نبود. به آنها عشق میورزید چه کارگر باشد، چه مسئول یا بقال محل.
مطلب بعدی این بود که کاملاً مشکلات را میدانست و برای آنها راهکار داشت. امام جمعهای نبود که بنشیند و دیگران او را از مشکلات مطلع کنند بلکه میدانی خودش بازدید میکرد، متوجه تمام مشکلات میشد و اقدام میکرد. او بیشتر از مسئولین و مردم منطقه مشکلات کشور و منطقه را میدانست، برای آنها راهکار داشت و برای حل آنها تلاش میکرد.
ایشان خدمتشان شبانه روزی بود. بعد از امام جمعه شدن ایشان مشهور شد که ایشان امام جمعه نیست، بلکه امام کل هفته است و در این زمینه هم الگوی تمام ائمه جمعه کشور شد.
نکته دیگر این است که ایشان انسجام و وحدت استان و این منطقه را حفظ کرد. همانطور که میدانید، این منطقه آذربایجان که شامل آذربایجان شرقی، غربی، اردبیل و شهرهای دیگر است، تنشهایی دارد چه در داخل و چه در بین ما و کشورهای دیگر ترک نشین که ایشان در آن مدت ۷ سال امام جمعهای، توانست این وحدت را حفظ کنند و ما هیچ مشکلی در این استان نداشتیم.
در اغتشاشات و مشکلات مختلف کشور نیز ما کمترین آسیب را در تبریز داشتیم؛ زیرا ایشان تلاش میکرد وحدت بخشی کند.
عشق و علاقه ایشان به رهبری واقعاً زبان زد بود. وقتی از رهبری سخن میگفت، سراسر عشق بود و تمام هم و غم او این بود که مردم را هر روز بیش از پیش به رهبری و نظام علاقمند کند و آخر نیز اجر خود را از خدا گرفت و در کنار شهید آیت الله رئیسی، شهید شد.
امیدواریم در محضر اهل بیت باشند و ما از خدا میخواهیم این بزرگواران را دعاگوی ما قرار دهد که بتوانیم راهشان را ادامه دهیم.
*با سپاس فراوان از حضرت عالی که وقت ارزشمندتان را در اختیار رسانه رحا مدیا گذاشتهاید.
