تآثیر فرهنگی و تمدنی امام هشتم در خراسان

به گزارش رحا مدیا، آیت الله دکتر احمد عابدی،‌ استاد درس خارج حوزه علمیه، در مدرسه علمیه جانبازان قم، بیاناتی را درباره امام رضا علیه‌السلام ایراد کرد.

وی درباره شرایط جغرافیایی زمان حضور امام هشتم در ایران گفت: زمانی که حضرت به ایران آمد،  ایران آن زمان چند برابر الان بوده است. خراسان آن زمان یعنی کل افغانستان، ترکمنستان ، تاجیکستان و ازبکستان را شامل می‌شد. حضرت این مدت دو سال را  که در خراسان تشریف داشتند، در منطقه سمرقند بودند؛ از سمرقند به مرو تشریف می‌آورند که الان جزو کشور تاجیکستان است و بعد از مرو برای کاری به مشهد می‌آیند و اینجا شهید می‌شوند. شاید حضرت دو سه روز هم در مشهد نبود.

استاد عابدی افزود: به برکت تشریف فرمایی امام رضاعلیه‌السلام، اهالی سمرقند و بلخ و بخارا شیعه شدند و عالمان بزرگی که تا هنوز هم مثل آن‌ها پیدا نشده پدید آمدند.

استاد سطح عالی حوزه درباره نقش تمدنی امام هشتم گفت: تیمور لنگ، همسر بسیار باسواد و عاقلی داشت و شاید بیش از صد مدرسه علمیه برای طلبه‌ها ساخته که مدرسه فیضیه پیش آن‌ها هیچ است. مسجد گوهرشاد هم  با آن عظمت را دختر تیمور ساخته است. این ساختمان‌ها که نشانه تمدن اسلامی است برای منطقه‌ای است که به برکت حضور امام رضا علیه‌السلام این کار را کردند؛ یعنی حضور دو ساله امام هشتم باعث این همه تمدن، علم و معماری شد.

وی با بیان اینکه کسانی که شیعه هم نشدند، افکار امام را قبول کردند، گفت: سنی‌هایی که در شمال خراسان مثل افغانستان هستند، نمی‌گویند خدا جسم است یا خدا دست دارد. بر خلاف وهابی‌ها که می‌گویند زیارت حرام است، کل مسلمان‌های شمال خراسان قائل به زیارت هستند و ضروری می‌دانند.  فکر حضرت  این بود که خدا مجرد است و مادی نیست. الان در عربستان بگویید خدا دیدنی نیست، شما را می‌کشند. اگر شمال خراسان بگویید خدا دیدنی است، شما را می‌کشند. اصول دینی که ما داریم با اصول دین سنی‌های آن منطقه فرقی نمی‌کند. برکات اعتقادی که امام رضا علیه‌السلام  در آن مناطق ایجاد کرده بسیار زیاد است.

دکتر عابدی درباره ویژگی‌های اخلاقی امام هشتم گفت: در کتاب بحارالانوار، در جلدی که راجع به زندگی حضرت است، آمده که امام خادم زیاد داشت و برخی از این‌ها کسانی بودند که از خانه‌های خودشان فرار کرده بودند و پناهنده خانه حضرت شده بودند. امام به این خادم‌ها می‌گفت وقتی سر سفره نشستید، اگر شما را صدا کردم بلند نشوید.

وی درباره لقب عالم آل محمد که از القاب امام هشتم است، گفت: همه امام‌ها عالم هستند وعلم ائمه هم متفاوت است. در اصول کافی بابی است که امامان در شب‌های جمعه علمشان بیشتر می‌شود. یعنی امام زمان علیه‌السلام که عمر بیشتری نسبت به سایر ائمه دارد، علم بیشتری دارد. علت اینکه به امام رضا علیه‌السلام عالم اهل بیت گفته می‌شود به این خاطر است که  بسیاری از مناظرات با روسای ادیان مختلف در زمان حضرت برگزار شد.

گزارشگر: بابک شکورزاده