رحا مدیا | محمدرضا آتشین صدف
علامه طباطبایی را ما بیشتر به فلسفه و عرفان و تفسیر قرآن میشناسیم؛ اینکه ایشان با تیزبینی اتفاقات بینالمللی و جهان اسلام و واکنشهای سران منطقه را پیگیری کردهاند و دغدغه و تحلیل داشتهاند شنیدنی و خواندنی است؛ بهویژه که دربارهی «سرگذشت و سرنوشت» اسرائیل باشد.
در سال 1342 (نمیخواهد حساب کنی، من حساب کردهام! میشود ۶۱ سال پیش) کسی به علامه طباطبایی نوشتهبود: «بعضی از مسلمانها معتقد بودند که یهودیها هیچوقت نمیتوانند از خودشان کشور مستقلی داشتهباشند؛ درحالیکه کشور اسرائیل که در این مدت کوتاه، یکی از پیشرفتهترین کشورهای آسیایی شدهاست، نشان غلط بودن این عقیده است. آیا فکر میکنید خیلی از حدیثها و روایتهای دیگر هم مثل این، ممکن است اثر نفوذ سیاستهایی باشد که در گذشته میخواستند مردم این بخش را در جهل و نفاق و دشمنی نگهدارند؟»
در ادامه پاسخ کوتاه و پرمغز مرحوم علامه را با اندکی تلخیص و ویرایش میخوانیم:
تحلیل سیاسیتاریخی
«بخش کوچکی از فلسطین، بندری دریایی و پایگاه نظامی برای ابرقدرتهای انگلیس و فرانسه و آمریکا است و دولت پوشالی و دستنشاندهای به نام دولت اسرائیل در آنجا حکومت میکند و در این مدت کوتاه هر چه توانستهاند به تقویت و تجهیزش پرداختهاند و با تمام نیرو نگذاشتهاند که دولتهای اسلامی بر ضد ایشان متحد شوند. (چنانکه همه این حقایق را جریانهای چند سال اخیر آفتابی ساخت).
این فکر غلط که «دولت یهود، دولتی است مستقل و مترقی و رشدکرده؛ علیرغم احادیثی که در اسلام وارد شده و وعده داده که یهود هیچگاه کشور مستقلی نخواهد داشت» اثر نفوذ سیاستهایی است که در گذشته و هماکنون میخواهد مردم این قسمت از جهان را در جهل و نفاق و دشمنی و بدبینی به آیین مقدس اسلام نگهدارند؛ زیرا این فکر مربوط به روایت نیست تا بگوییم مجعول است، بلکه مربوط به قرآن کریم است و آنچه در قرآن کریم است نه به این نحو است که ذکر شده، بلکه بهنحوی است که باید یکی از پیشگوییهای قرآن شمرده شود.»
تحلیل قرآنی
«خدای متعال پس از شمردن مظالم و جنایتهای یهود و خیانتها و ماجراجوییها و پیمانشکنیهایی که با اسلام و مسلمین کردهاند و پس از آنکه مسلمانان را پند میدهد که اتفاق کلمه داشتهباشند و قوانین دینی را حفظ کنند و با بیگانگان طرح دوستی نریزند و از ایشان اطاعت نکنند میفرماید: «یهود دچار غضب پروردگار شدهاند و برای همیشه در حقشان خواری و پستی نوشته شد و نخواهند توانست کار قابلتوجهی علیه مسلمانان انجام دهند؛ مگر به واسطهی سببی که به مردم و سببی که به خدا پیوند داشتهباشند.» (خلاصهی آیهی 112 آلعمران و قبل از آن)
و در آیهای دیگر این سبب مربوط به مردم و مربوط به خدا بیان شدهاست؛ میفرماید: «با یهود و نصاری طرح دوستی مریزید و سرسپرده مشوید و کسانی که از شما سرسپرده ایشان شوند از سرسپردگی خدا و جانبداری وی برکنارند و خداوند شما را از خشم خود در صورت تخلف از این امر برحذر میدارد» (آلعمران، آیهی 12) و نیز میفرماید: «امروز کفار از اینکه استقلال دینی شما را از بین برند مأیوس شدند از این پس دیگر از ایشان مترسید و تنها از من بترسید.» (مائده، آیه 3)
نقد رفتار برخی کشورهای منطقه
«چنانکه ملاحظه میکنید، خدای متعال پیشرفت اسلام و سرکوبی یهود را به مسلمانانی وعده میدهد که قوانین اسلام و اتفاق کلمه را حفظ کنند؛ نه کشورهایی که جز اسم اسلام چیزی در دست ندارند؛ همچنین آیات دلالت دارند بر اینکه اسلام در معرض این قرار دارد که روزی با اجانب طرح دوستی بریزند و سرسپرده ایشان شوند و در این صورت معامله خدایی با ایشان معکوس خواهد شد و سلطه و غلبه را از دست خواهند داد و عزت و سیادتشان نصیب دیگران خواهد گردید…» *
امروز میبینیم که متأسفانه «اختلاف کلمه» و «طرح دوستی ریختن» با دشمنان سبب شده که این غدهی سرطانی بدخیم بیشتر سرزمینهای اسلامی را درگیر کند؛ هرچند امید آن داریم که به اذن خدا و یمن مجاهدتهای جبههی مقاومت، بهزودی امت اسلامی از شر آن رها شود.
* طباطبایی، محمدحسین، بررسیهای اسلامی، جلد دوم، بوستان کتاب قم، چاپ دوم، 1388 ش. ص ۲۸۰-۲۸۱.