رحا مدیا | مخدره چمن‌خواه
امام حسین(علیه‌السلام) فرمودند: «من کشته اشکم و هیچ مؤمنی مرا یاد نمی‌کند؛ مگر آنکه از برای مصیبت‌هایم، گریه می‌کند.» زین رو درباره سوگ و سوگوار باید بیش از پیش تأمل و تدبر کرد.
عزاداری برای ائمه اطهار، به خصوص امام حسین(ع)، نه تنها شیعیان، بلکه برای آیین‌های دیگر هم از اهمیت خاصی برخودار است. قدرت سازندگی و آثار یک عزاداری و سوگ صحیح و منطبق با هدف اصلی قیام سیدالشهدا به قدری زیاد است که اگر عزاداران از این وسیله استفاده کافی و صحیح را ببرند، مانع نفوذ آفات در آن می‌شوند.
عزاداران مانند مؤمنان، دارای درجاتی هستند که میزان قرب آنان را به معصومین نشان می‌دهد؛ گرچه تمامی درجات دارای اجر و ثواب می‌باشند.
درجه‌ی اول: شخصی از مصیبت وارده به امام حسین غمگین و ناراحت می‌شود، بدون اینکه این ناراحتی را نشان دهد. این پایین‌ترین درجه است. در زیارت وارث چنین آمده است:«خداوند لعنت کند امتی را که تو را کشتند و به تو ظلم کردند و خدا لعنت کند امتی را که خبر چنین جنایتی را شنیدند و به آن راضی شدند.»
درجه دوم: در این مرحله عزادار غم و نارضایتی خود را به شکل‌های گوناگون از قبیل: گرفتگی چهره، گرفتن حالت بغض، گریه کردن، پوشیدن لباس عزا و به سینه زدن و…بروز می‌دهد. در این درجه هم پیروان دیگر آیین‌ها وجود دارند.
درجه‌ی سوم: شیعیان در این درجه، بیشترین نفرات هستند. عزادار نفرت خود را نسبت به عاملین مصیبت و جنایت در حق سیدالشهدا و یارانش و به طور کلی همه معصومین اظهار می‌کنند و بر آنها لعن و نفرین نثار می‌کنند. آنچه موجب پیشرفت عزادار از درجه دوم به درجه سوم شده است. شناخت وی نسبت به ائمه اطهار می‌باشد.
از آفت‌های عزاداری می‌توان به حذف شدن عنصر معرفت از عزاداری‌ها و محوریت، مسائل عاطفی و تکیه بر ظواهر است. اصلی‌ترین آفت این است که عزادار بدون شناخت کامل دقیق از مسأله عاشورا بخواهد به آن عمل کند و عزاداری برای او همچون دیگر عبادات دینی، یک عادت شود. امام صادق(علیه‌السلام) در این مورد فرمودند: «خداوند هیچ عملی را جز با شناخت نمی‌پذیرد».
درجه‌ی چهارم: در این درجه که از آن شیعیان است. فرد بیشتر دوست دارد در مورد معصومین بداند و به همین خاطر به سراغ منابع و کتاب‌هایی در این باب می‌رود تا آگاهی‌های خود را بالا ببرد و یا پای سخنرانی‌های پرمحتوا و ارزشمند می‌نشیند. مهم‌ترین منابع شناخت اهل بیت(علیهم السلام): قرآن کریم، زیارت عاشورا، جامعه کبیره، زیارت ناحیه مقدسه می‌باشد.
درجه‌ی پنجم: این درجه از درجه قبلی کامل‌تر و پربارتر و از معرفت عمیق‌تری برخوردار است. در این درجه عزادار که دیگر یک عزادار حقیقی شده به مودت نسبت به اهل بیت(علیهم السلام) و نیز به حس انتقام نسبت به دشمنان آنان دست یافته است و عزادار بیشتر به عمل کردن رو می‌آورد. عزادار واقعی کسی است که با شناخت کامل به ائمه و راه آنها تمام رفتار و سکنات خود را در مسیر مولا و امامش قرار می‌دهد. یک عزادار واقعی اگر به درجه پنجم برسد و معرفت کامل نسبت به امام و هدف امامش داشته باشد، به یک منتظر حقیقی تبدیل می‌شود و پیوند بین امام حسین(ع) و حضرت مهدی(عجل‌الله‌تعالی‌فرجه) را پیدا می‌کند. حق را می‌شناسد و از باطل دوری می‌کند. و همیشه برای او «کلُ یومٍ عاشورا و کلُ ارضٍ کربلا» است.
