به گزارش رحا مدیا، نشست تقنینی «راهکارهای تقویت مسئولیت اخلاقی کاربران شبکههای اجتماعی» ۱۸ دیماه به همت کارگروه فرهنگی گروه آموزشی، فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات اسلامی مجلس با حضور چند تن از پژوهشگران حوزوی برگزار شد.
در این نشست حجت الاسلام دکتر ابراهیم شریفی به ارائه مقاله خود پرداخت و با اشاره به ضرورت پرداختن به اخلاق در رسانهها گفت: اخلاق، ضمانتی درونی برای به دور ماندن کاربران شبکه های اجتماعی از آسیبها و آفات شبکههای اجتماعی است.
این پژوهشگر حوزوی با طرح این نکته که حوزه پژوهشی این مقاله فرا اخلاقیِ مسئولیت اخلاقی نیست، ابراز کرد: در مقاله سعی شده اخلاق کاربردی مورد واکاوی و بررسی قرار گیرد؛ از این رو بسیاری از مستندات درباره وقایع، صفحات جراید و یا سایت فتا است.
این پژوهشگر حوزه اخلاق و رسانه به ۱۵ مورد از آسیبهای شبکههای اجتماعی در مسائل اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، دینی و اقتصادی اشاره و تصریح کرد: آسیبهای اجتماعی به دلیل عدم مسئولیت اخلاقی عارض میشود. چرا که مسئولیت یعنی پاسخگوبودن در قِبال افعال اختیاری؛ البته مشروط بر این که آگاهانه و از روی اختیار صورت گرفته باشد.
وی در بخش دیگری از ارائه خود به بررسی ۸ عامل تأثیرگذار در تقویت مسئولیت اخلاقی پرداخت که اصل قاعده زرین، اصل احترام و انصاف، تقویت اخلاق دینی، تقویت سواد رسانه ای و … را تشریح و تبیین کرد.
در ادامه ناقدان به مطالب خود اشاره کردند؛ در ابتدا دکتر سید مرتضی اسماعیلی طبا، مدیر گروه مدیریت رسانه دانشکده علوم اجتماعی، ارتباطات و رسانه دانشگاه ادیان، موضوع و پژوهش انجام شده را موضوعی ضروری در جامعه امروزی برشمردند و در ادامه نکاتی را به عنوان نکات تکمیلی جهت تقویت پژوهش پیشنهاد داد.
اسماعیلی طبا گفت: ابتدا این که ما در پژوهش باید غرض و مخاطب را تعیین کنیم، به نظر می رسد پژوهش حاضر به ارائه راهکارها تقویت مسئولیت اخلاقی کاربران پرداخته ولی لازم است ما بسته و مدلی جهت ارائه به سطح حاکمیت جهت حکمرانی در این فضا هم ارائه بدهیم.
وی در ادامه به برخی نکات ویراستاری اشاره و در تبویب مطالب نکاتی را بیان کرد.
استاد مدیریت رسانه در نهایت بر تقویت سواد رسانه تأکید کرد و با پیشنهاد پژوهش مستقلی در ارزیابی میزان سواد رسانه ای مردم ایران در سطوح مختلف؛ آن را برای تقنین و سیاستگذاری ضروری برشمرد.
همچنین حجت الاسلام دکتر عبدالله جلالی، عضو هیأت علمی مرکز پژوهشهای اسلامی صدا و سیما به بیان نکات خود پرداخت و پژوهش حاضر را کاری فاخر در راستای تولید علم توصیف کرد.
وی بحث نظریه پشتیبان را مطرح کرده و تأکید کرد که ما باید نظریه پشتیبان چنین پژوهشهایی را نظریه اخلاق اسلامی برگرفته از توحید قرار دهیم از این رو باید مستندات و بهرهمندی از منابع دینی در پژوهشها بیش از پیش باشد.
در پایان دکتر شریفی با قدردانی از پیشنهادات استادان حاضر در نشست، به برخی از نقدهای مطرح شده پاسخ گفت و اظهار کرد: بنای پژوهش بر این بود به جای این که استدلال بر ضرورت بهرهمندی از مسئولیت اخلاقی را بر عهده دین بگذاریم، بر عهده اخلاق به عنوان دانشی عقلایی بگذاریم.