رحا مدیا | یوسف پورجم، نویسنده و پژوهشگر
تشکیل شورای انقلاب فرهنگی به فرمان امامخمینی(ره) در سالهای ابتدایی انقلاب اسلامی، نهتنها نقطهی عطفی در تاریخ ایران بود، بلکه الگویی از وحدت ملی در برابر بحرانها ارائه داد. این نهاد، با گرد هم آوردن شخصیتهای مختلف از طیفهای فکری و سیاسی، نشان داد که وحدت ملی میتواند بهعنوان ابزاری قدرتمند در مواجهه با چالشهای داخلی و خارجی عمل کند. امروز، با نگاهی به این واقعه، میتوانیم درسهایی برای کشورهایی که با بحرانهای مشابه مواجه هستند، استخراج کنیم.
شورای انقلاب، الگویی برای حکومتداری اسلامی
شورای انقلاب بهعنوان نهادی که بر اساس اصول اسلامی شکل گرفت، نشان داد که حکومتداری اسلامی میتواند ترکیبی از ارزشهای دینی و مشارکت مردمی باشد. این نهاد، با حضور شخصیتهایی از طیفهای مختلف فکری و سیاسی، نشان داد که حکومتداری اسلامی نهتنها بهمعنای حاکمیت یک گروه خاص، بلکه بهمعنای مشارکت همهی اقشار جامعه در تصمیمگیریها است.
ویژگیهای الگوی حکومتداری اسلامی در شورای انقلاب:
مشارکت مردمی: شورای انقلاب با گرد هم آوردن شخصیتهای مختلف، نشان داد که حکومتداری اسلامی باید بر پایهی مشارکت مردمی استوار باشد.
عدالت اجتماعی: یکی از اهداف اصلی شورای انقلاب، ایجاد عدالت اجتماعی و کاهش نابرابریها بود.
رهبری دینی: شورای انقلاب تحت رهبری امامخمینی(ره) شکل گرفت و نشان داد که رهبری دینی میتواند بهعنوان محوری برای وحدت و هدایت جامعه عمل کند.
شورای انقلاب، نماد وحدت در دوران بحران
شورای انقلاب فرهنگی در شرایطی شکل گرفت که ایران با بحرانهای متعددی، از جمله فروپاشی نظام سیاسی پیشین، تهدیدات خارجی و چالشهای داخلی مواجه بود. این نهاد، با حضور شخصیتهایی از گروههای مختلف سیاسی و فکری، نشان داد که وحدت ملی میتواند بهعنوان راهحلی برای عبور از بحرانها عمل کند.
حضور شخصیتهایی مانند آیتالله بهشتی، آیتالله طالقانی، مهندس بازرگان و حتی چهرههای غیرمذهبی در شورای انقلاب، نشاندهندهی تلاش برای ایجاد اتحاد بین گروههای مختلف بود. این وحدت، نهتنها به مدیریت بحرانهای داخلی کمک کرد، بلکه پایههای نظام جمهوری اسلامی را نیز تقویت نمود.
امروز، بسیاری از کشورها با بحرانهای داخلی مواجه هستند که ریشه در اختلافات سیاسی، مذهبی و قومی دارد. وحدت ملی، بهعنوان راهحلی برای این بحرانها، میتواند از تجربهی شورای انقلاب الهام بگیرد.
بهعنوان مثال، اختلافات مذهبی و سیاسی در لبنان، این کشور را به آستانهی فروپاشی کشاندهاست. تشکیل نهادهای مشورتی فراگیر، مانند شورای انقلاب، میتواند به ایجاد وحدت ملی کمک کند. همچنین پس از سقوط صدام حسین، عراق با چالشهای قومی و مذهبی مواجه شد. وحدت ملی، که در قالب نهادهای مشورتی و فراگیر شکل بگیرد، میتواند به ثبات این کشور کمک کند.
اخیراً نیز جنگ داخلی در سوریه، این کشور را به یکی از بحرانزدهترین کشورهای جهان تبدیل کرده است. ایجاد نهادهای مشورتی برای گرد هم آوردن گروههای مختلف، میتواند راهحلی برای خروج از بحران باشد.
وحدت ملی در برابر تهدیدات خارجی
وحدت ملی نهتنها در مواجهه با بحرانهای داخلی، بلکه در برابر تهدیدات خارجی نیز ابزاری قدرتمند است. شورای انقلاب، با ایجاد اتحاد بین گروههای مختلف، نشان داد که یک ملت متحد میتواند در برابر فشارهای بینالمللی ایستادگی کند.
کشورهایی مانند ایران، ونزوئلا و کرهی شمالی، با تحریمهای شدید بینالمللی مواجه هستند. وحدت ملی در این کشورها، میتواند به مقابله با فشارهای خارجی کمک کند. همچنین کشورهایی مانند عراق و سوریه، با تهدیدات امنیتی ناشی از گروههای تروریستی مواجه هستند و وحدت ملی، میتواند به ایجاد ثبات و مقابله با این تهدیدات کمک کند.
درسهایی برای جهان امروز
تجربهی شورای انقلاب نشانمیدهد که وحدت ملی، نهتنها یک آرمان، بلکه یک ضرورت است. در دنیایی که اختلافات داخلی و تهدیدات خارجی روز بهروز بیشتر میشود، ایجاد نهادهای مشورتی فراگیر و تقویت وحدت ملی، میتواند بهعنوان راهحلی برای عبور از بحرانها عمل کند.
راهکارها
تشکیل نهادهای مشورتی فراگیر برای گرد هم آوردن گروههای مختلف.
تقویت گفتوگوی ملی برای کاهش اختلافات داخلی.
ایجاد حس مشترک هویت ملی در برابر تهدیدات خارجی.
تشکیل شورای انقلاب به فرمان امامخمینی(ره) نشان داد که حکومتداری اسلامی میتواند بهعنوان راهحلی برای مدیریت بحرانها و ایجاد عدالت اجتماعی عمل کند. امروز، با نگاهی به این واقعه، میتوانیم درسهایی برای چالشها و فرصتهای حکومتداری اسلامی در جهان امروز استخراج کنیم. حکومتداری اسلامی، نهتنها یک الگوی سیاسی، بلکه راهحلی برای ایجاد جامعهای عادلانه و مشارکتی است.
همچنین، تشکیل این شورا نشان داد که وحدت ملی میتواند بهعنوان ابزاری قدرتمند در برابر بحرانهای داخلی و خارجی عمل کند. چراکه وحدت ملی ضرورتی است که میتواند به ایجاد ثبات، مقابله با تهدیدات و ساختن آیندهای بهتر کمک کند.