رحا مدیا | احمدحسین شریفی، ریاست مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران
یکی از مشکلات مطالعات تاریخی، به‌ویژه حوادث تاریخی دوردست، ضعف یا نامعتبر بودن مستندات است. اما خوشبختانه قیام عاشورا از این جهت بسیار غنی است. بسیاری از جزئیات قیام ابی‌عبدالله الحسین با دقت و امانت نقل شده و در اختیار ما قرار دارد.
همان طور که شهید مطهری (ره) در کتاب ارزشمند حماسه حسینی گفته‌اند، امام‌حسین (ع) و بزرگان این قیام تا روز عاشورا و امام زین‌العابدین و زینب کبری سلام‌الله‌علیهما هم پس از عاشورا، بسیار هوشمندانه تلاش کردند که پیام اصلی قیام، بدون هیچ کم و کاستی در اختیار آیندگان قرار گرفته و تحت‌الشعاع شایعه‌پراکنی‌ها و تبلیغات مسموم دستگاه بنی‌امیه قرار نگیرد.
یک. خطبه‌خوانی:
استفاده گسترده امام‌حسین و امام سجاد و زینب کبری از ابزار «خطبه‌خوانی» که در حکم انتشار «بیانیه رسمی» در دوران معاصر بود؛ که دقیق‌ترین و بی‌واسطه‌ترین آموزه‌ها را می‌توان دریافت کرد. ده‌ها خطبه کوتاه و بلند در طول قیام عاشورا از امام‌حسین و بازماندگان عاشورا در اختیار داریم؛ در این خطبه‌ها هم هدف قیام هم برنامه‌های قیام و هم چرایی قیام به‌خوبی بیان شده‌است.
دو. رجزخوانی:
استفاده حساب‌شده و دقیق امام‌حسین و اصحاب و اهل بیت آن حضرت از ابزار «رجز» و «رجزخوانی» موجب شد که پیام اصلی قیام و بصیرت اصحاب و یاران ابی‌عبدالله به‌صورت دقیق و تحریف‌ناپذیر در تاریخ ثبت شود.
سه. نامه‌نگاری:
بهره‌گیری از ابزار «نامه‌نگاری» از دیگر شگردهای‌ی بود که امام‌حسین به‌منظور جلوگیری از تحریف حرکت الهی خود، به‌خوبی از آن بهره گرفت. نامه‌های فراوانی که میان امام‌حسین و مردم کوفه و بصره رد و بدل شد. یا نامه‌هایی که امام‌حسین برای برادرش محمد بن حنفیه و بعضی دیگر از بنی‌هاشم دارند، نامه‌هایی که امام‌حسین برای معاویه نوشتند و نامه‌هایی که میان دشمنان ابی‌عبدالله مثل «یزید و ابن‌زیاد» یا «ابن‌زیاد و عمر بن سعد» و امثال آنها رد و بدل شده‌است گویای بسیاری از حقایق عاشورایی است.
