رحا مدیا | زهرا ابراهیمی
نسل زد، نسلی که در دنیای دیجیتال زاده شده و عنوان دیجیتالهای مادرزادی را به خود اختصاص داده است بهشدت نیازمند معنویت است و هیچچیز جز بازگشت به فطرت و ارتباط با خدا، خلأ روحی او را پُر نخواهد کرد.
از جمله اقتضائات بهره بردن از فضای مجازی، ایجاد استرس و فشارهای روحی و روانی است که این امر متناسب با نوع استفاده و کمیت و کیفیت آن در افراد مختلف متفاوت است. نسل زد نیز که صاحبخانهی فضای مجازی است خواسته و ناخواسته متأثر از این فضا بوده و دچار استرس و اضطراب میشود. آنچه میتواند اضطراب این نسل را کم کند خلوتگزینی و ارتباط با خداست و اعتکاف به بهترین شکل این شرایط را مهیا میسازد.
از دیگر تأثیراتی که اعتکاف میتواند بر نسل زد داشتهباشد، تقویت خودشناسی این نسل است. اعتیاد به دنیای مجازی و معاملهی افراطی با این فضا انسان را دچار خوداغفالی میکند و نسل زد از بدو تولد و مواجه شدن با دنیای دیجیتال بیش از دیگران در معرض این خوداغفالی قرار گرفته است. اعتکاف، فرصتی برای رجوع بهخویشتن فراهم میآورد و نسل زد با بهرهبردن از این فرصت میتواند خویشتنِ خویش را بهتر بشناسد.
از جمله اموری که میتواند بستر تفاهم و تعامل و همدلی دینی را رقم بزند، زمانها و مکانهای معنوی مشترک است. اعتکاف میتواند نسل زد را از پَستوی فضای مجازی بیرون بکِشد و تجربهی شیرینِ بودن در یک زمانِ مشترک همچون ماهِ رجب و یک مکانِ مشترک همچون مسجد را نصیب این نسل کند. این اشتراک زمانی و مکانی نتیجهای جز تقویت تعامل دینی ندارد.
نظمی که در اعمال عبادی اعتکاف وجود دارد اعم از ساعت مشخص برای خوردن سحری، نماز اولوقت، افطاری خوردن در زمان معین و… میتواند بینظمی حاصل از حضور آشفتهی این نسل در فضای مجازی را معتدل کند.
تقویت حساسیت اخلاقی در نسل زد وظیفهی ماست و یکی از اموری که میتواند این حساسیت اخلاقی را برانگیزد تقویت همدلیست. اعتکاف نوعی تعامل اجتماعیست که در افزایش همدلی مؤثر است و این همدلی میتواند بر افزایش حساسیت اخلاقی این نسل اثرگذار باشد و در نتیجه افزایش این حساسیت منجر میشود که این نسل در برخورد با چالشهای فضای مجازی اخلاقیتر عمل نماید.
یکی از ویژگیهای نسل زد این است که با تطبیقپذیری بهشدت مقابله میکند. اعتکاف فرصت مناسبی است تا این تطبیقپذیری معنوی برای این نسل شکل بگیرد.
نسل زد را میتوان بهعنوان نسلی شناخت که به منافع شخصی خود بهای بسیار میدهد. اعتکاف بهعنوان یک عبادت جمعی میتواند میان منافع شخصی و مسئولیتهای اجتماعی این نسل تعادل برقرار نماید.
در نهایت نیاز به تربیت اعتقادی را میتوان گمشدهی نسل زد دانست. اعتکاف میتواند فرصتی برای تذکر و تقویت اعتقادی نوجوانان این نسل باشد.