رحا مدیا | صدیقه عالیپور
جهاد از واژگان قرآنی و روایی است که از نظر لغوی بهمعنای تلاش و از ریشه جهد است و هر نوع تلاش و کوشش انسان در هر زمینهای را در بر میگیرد، جهاد اقتصادی بهمعنای تلاش مستمر و فعال برای بهبود وضعیت اقتصادی جامعه با انگیزههای الهی و با هدف مبارزه با تهدیدات اقتصادی دشمن و دستگیری از مستمندان و نیازمندان و گسترش و تحقق استقلال اقتصادی صورتمیگیرد.
از صدر اسلام تاکنون زنان بسیاری در جهاد اقتصادی نقش داشتند، حضرت خدیجه(س) که تمام ثروت خود را برای حمایت از اسلام خرج نمود، زمانی که مسلمانان سه سال در شعب ابوطالب در تحریم اقتصادی به سر میبردند، ایشان خالصانه هر آنچه داشت در راه دعوت به دین اسلام بذل و بخشش نمود و حمایتهای ایشان به حدی بود که پیامبر(ص) فرمود: «هیچ ثروتی بهاندازه ثروت خدیجه(س) برایم سودمند نبود.»
حضرت زهرا(س) نیز با کمک به نیازمندان و مستمندان الگوی جهاد اقتصادی برای زنان مسلمان است، ایشان در جهت کاستن از مشکلات اقتصادی و معیشتی مستمندان و نیازمندان جامعه، اموال خود را وقف نمود.
در دوران مشروطه و دفاع مقدس و هم چنین دوران معاصر نیز زنان مسلمان در این مقوله نقش مهمی را ایفا کردند، زنان مسلمان در زمان مشروطه مساعدتهای مالی بسیاری داشتند که میتوان به مواردی چون تلاش برای تأسیس بانک ملی برای جلوگیری از ورود سرمایه بیگانه و وابستگی به وام گرفتن از (روس و انگلیس) اشاره نمود که در این راستا زنان با دادن وجوه نقدی و هم چنین فروختن گوشوارهها و النگوها و گردنبندهای خود برای تأسیس بانک ملی اقدام نمودند که این مهم منحصر به زنان تهران نبوده و دیگر زنان هم در مناطق مختلف مشارکت میکردند تا راه نفوذ بیگانه به کشور بسته شود.
و علاوه بر این زمانی که مبارزان مشروطه برای تأمین هزینههای مقاومت و خرید اسلحه با مشکل مالی مواجه شدند، زنان با فداکاری و ایثار، با فروختن جواهرات یا وسایل خانه بهکمک آمدند که میتوان به حضور زنان در انجمن ایالتی اصفهان اشاره نمود که هنگام فتح اصفهان بهدست سواران بختیاری، زنان زیورآلات خود را جهت کمک برای مبارزه و جهاد به آنها اهدا نمودند.
در دوران دفاع مقدس نیز کل کشور به مراکزی تبدیل شده بود که زنان برای پشتیبانی جبههها و مناطق جنگ زده به فعالیتهای متعددی از جمله جمع آوری کمکهای نقدی و مالی بهویژه اهدای طلا و زیورآلات و… میپرداختند تا نشان دهند که حاضرند همهچیز خود را در راه اسلام بدهند.
در زمان حال نیز بانوان مسلمان برای کمک به جبهه مقاومت لبنان، فلسطین و… همان رسالت را برعهده گرفته و به بذل، بخشش زر و زینتهای خود پرداختند، تا بتوانند آرامش را در تمام بلاد مسلمانان نظارهگر باشند و به فضیلت همدلی، همیاری و خیرخواهی و… جامه عمل بپوشند.
پس میتوان گفت؛ جهاد اقتصادی یکی از مقولاتی است که بانوان مسلمانان در این امر پیشتاز بوده و برای رضای خدا از هر آنچه که میداشتند، برای حفظ و پاسداری ارزشهای اسلامی انجام میدادند و این مهم در یک برهه یا دوره خلاصه نمیشود، بلکه ادامهدار هست.