رحا مدیا | حجت الاسلام المسلمین محمد شهبازیان، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت
با توجه به وقایع اخیر که در منطقه شام و بهویژه سوریه اتفاقافتاده، بسیار از افراد تلاش دارند تا این حوادث را به نشانههای ظهور مرتبط کنند. نکته اول اینکه بهطور کلی، شاهد هستیم که برخی افراد، روایات شیعه و سنی را با هم مخلوط کرده و بر مبنای آنها شروع به نتیجهگیری کردهاند. بهعنوان مثال، آنها به کتاب «رایات الهدی و الضلال فی عصر الظهور» آقای فتلاوی ارجاع دادهاند که اصلاً کتاب معتبری در این زمینه نیست. علاوه بر این، افرادی مانند احد رستمی و مصطفی امیری هم کتابهایی نوشتهاند و مطالبی را در کانالهای خود ذکر کردهاند. اما به نظر میرسد که در این فضا، باید مبنای علمی مشخصی برای بحث درباره نشانههای ظهور داشتهباشیم. برخی از گزارشها، متأسفانه، منابع معتبر و اسناد قابل قبولی ندارند و حتی روایتهای معارض با آنها وجود دارد.
اگر بخواهیم دست به یک گزارش بزنیم و سپس به یک گزارش دیگر تمسک کنیم و براساس آن مصداق خاصی را بسازیم، شیوهای است که آسیبزا خواهد بود. بهعنوان مثال، اگر کسی بگوید که در منطقه شام درگیری شده و بنابراین این نشانه را به زمان ما مرتبط کند، باید توجه داشت که این اولین بار نیست که چنین حوادثی در این منطقه اتفاق میافتد. قوم ترک، قوم مغول، قوم روم و دیگران هم در تاریخ درگیریهایی در منطقه شام داشتهاند. بنابراین، باید پرسید بر چه مبنای قطعی و با چه قراینی ما این حوادث را به وقوع ظهور مرتبط میکنیم؟ در نتیجه، لازم است در تحلیل و تفسیر چنین حوادثی دقت بیشتری داشتهباشیم و از تکیهبر گزارشهای غیرمعتبر خودداری کنیم.
ما انتقادات جدی به برخی از گزارشهای تطبیقی در فضای سیاسی کشور داریم، همانطور که قبلاً نیز در زمان حمله آمریکا به عراق، برخی از افراد بهاشتباه اعلامکردند که 6 ماه دیگر حتماً ظهور خواهد بود، اما این اتفاق نیفتاد. همچنین در زمان درگیریهای سال 2011 و جنگهای بین داعش و سوریه، دوباره افرادی در محافل مختلف صحبت کردند و گفتند که این حوادث به سفیانی ارتباط دارد و بشار اسد باید از بین برود تا پیش زمینه ظهور فراهم شود، اما بیش از 10 سال از آن زمان گذشته و هیچکدام از این پیشبینیها محقق نشد.
آنچه امروز مهم است، این است که ما به رحمت خداوند امیدواریم و موظف به انجام وظایف خود هستیم، چه این مسأله منجر به ظهور بشود و چه نشود. ما باید لحظه به لحظه منتظر حضرت باشیم، چه سفیانی را ببینیم و چه نبینیم. نگاه صحیح، نگاه عملگرا و وظیفهگراست؛ نگاهی که در لحظه بر اساس منافع امت اسلامی قدم بردارد و به پیروزی و رحمت خدا توجه داشتهباشد و با توکل به خدا حرکت کند. بر فرض محال اگر این جریان تروریستهای تکفیری در سوریه را به سفیانی ارتباط دهیم، آیا باید اجازه بدهیم که او تمامی مناطق عراق و شام را تصرف کند و بعد به ایران بیاید؟!
در حال حاضر نیز افراد همان حرفها را تکرار میکنند. یادمان نمیرود که برخی از بزرگواران در ایام 23 رمضان که در ماه مبارک رمضان قرار داشت، منتظر بودند که صیحه آسمانی در آن زمان شنیده شود. تطبیق پشت تطبیق مطرح میشود و وقتی ما میگوییم این تطبیقها بیپایه شده، آنها ممکن است یک یا دو مورد درست باشند، اما نباید مردم را با احتمالات و ذهنیات خود معطل کنیم.
ما نمیتوانیم چنین موضوعاتی را در یک مبحث علمی مطرح کنیم و فقط دو روایت را بخوانیم و باقی روایات معارض را کنار بگذاریم، بلکه باید منبعشناسی انجام دهیم و بررسی کنیم. برخی از گزارشها که فقط از اهل سنت نقل شده و در واقع مربوط به لشکر ابومسلم خراسانی در منطقه شامات است، امروز به قضیه بشار اسد و اسرائیل ارتباط دادهمیشود، در حالی که این تطبیق منطقی نیست.
این نوع تطبیقگرایی نهتنها اشتباه است، بلکه آسیبها و تبعات منفی آن را هم باید در نظر بگیریم. افرادی که بهدنبال چنین رویکردی هستند، بهجای آنکه به وظیفهگرایی توجه کنند، میگویند که ما باید فرض کنیم ترامپ سفیانی است یا مقام معظم رهبری خراسانی است، و با این فرضیات، بهنوعی، وضعیت کنونی را توجیه میکنند. اما واقعیت این است که این تخیلات نباید در عمل ما تأثیری داشتهباشد.
ما باید همواره به یاد ظهور باشیم و خود را برای آن آماده کنیم. وظیفهای که بر دوش ماست، این است که از جبهه حق و محور حق دفاع کنیم. اگر این وظیفه ما منجر به نتیجهای شود و در سپاه حضرت قرار بگیریم، الحمدالله و اگر هم نشود، باز هم ما به وظایف خودمان باید عمل کنیم. به تعبیر شهید سید حسن نصرالله، او فرمود که اگر ما پیروز شدیم، پیروز هستیم و اگر شهید شویم، باز هم پیروز هستیم. چون ما باید همواره منتظر باشیم و به وظایف خود در قبال حضرت ولیعصر توجه کنیم و هر آنچه که رضایت اهل بیت را جلب کند، در نظر بگیریم. پس حتی اگر این مسائل منجر به ظهور نشود، ما همچنان نباید وظیفه خود را کنار بگذاریم. در نهایت، باید به عملگرایی و وظیفهمداری توجه کنیم و تمام تلاشمان را در این راستا بگذاریم.