نشست تخصصی “فصل استکبارستیزی” با موضوع “بازخوانی مبانی، بایستهها و چالشهای استکبارستیزی در گفتمان انقلاب اسلامی” با حضور حجتالاسلام سید مهدی موسوی، استاد حوزه و دانشگاه، در رسانه رحامدیا برگزار شد. در سومین قسمت از این برنامه که به “استکبارستیزی در الهیات اجتماعی رهبر معظم انقلاب” اختصاص داشت، حجتالاسلام موسوی به تبیین مبانی نظری و الهیاتی استکبارستیزی در اندیشه انقلاب اسلامی پرداخت.
حجتالاسلام موسوی در آغاز سخنان خود با تشبیه اندیشه انقلاب اسلامی به “شجره طیبه” تأکید کرد که استکبارستیزی یکی از میوههای درخت طیبه اندیشه انقلاب اسلامی است و اگر ما آن شجره و مبانی فکری این متفکران را نفهمیم، قطعاً در فهم استکبارستیزی دچار تحریف و سوءفهم خواهیم شد. وی با اشاره به فهم نادرست برخی جریانها از استکبارستیزی در چهار دهه اخیر، افزود که اشکال بزرگ عمده اندیشهها و جریانها در فهم مقوله استکبارستیزی این است که آن را ذیل منطق قدرت و تضاد قدرت فهم کردند.
این استاد حوزه و دانشگاه به نقد مبانی فلسفی حاکم بر برخی خوانشهای غلط از استکبارستیزی پرداخت و گفت در منطق قدرت، حقیقت انسان را اراده انسان و هدف حضور انسان در این جهان را کسب قدرت و اقتدار بیشتر برای سلطه بر انسانها معرفی میکنند. این نگاه ذات هستی را تضادگونه میفهمد و اصل اولیه در نظام هستی را تضاد و درگیری میداند. حجتالاسلام موسوی با اشاره به پیامدهای این نگاه اظهار داشت زمانی که این مبنای فلسفی را بپذیرند، در فضای اجتماعی و سیاسی هم استکبارستیزی را جنگ و درگیری و تقابل معنا میکنند و تنها راه مبارزه با استکبار را درگیری نظامی و سخت میبینند.
وی در مقابل، مبانی اصیل استکبارستیزی در اندیشه انقلاب اسلامی را مبتنی بر “منطق فطرت و هدایت” دانست و تصریح کرد که آنچه منطق و پایه فهم استکبارستیزی است، منطق فطرت و هدایت است. در این منطق، اصل اولیه حیات همه انسانها را فطرت میدانیم. این پژوهشگر حوزوی با اشاره به جایگاه محوری اندیشه فطرت در منظومه فکری امام خمینی(ره)، شهید مطهری و مقام معظم رهبری افزود که همه انسانها دارای فطرت کمالخواهی و تنفر از نقص هستند. همه انسانها در مسیر فطرت حرکت میکنند و اشتباه در مصداقی است که برای آن کمال انتخاب میکنند.
حجتالاسلام موسوی با تشریح هستیشناسی توحیدی حاکم بر اندیشه انقلاب اسلامی گفت در منطق فطرت و هدایت، سرشت این جهان یک سرشت کاملاً هماهنگ و پویا است که مثل یک کاروان به هم پیوسته در حال حرکت به سمت خداوند متعال است. وی با استناد به کتاب “روح توحید نفی عبودیت غیر خدا” مقام معظم رهبری افزود که اولین اصل توحید این است که نظام عالم بر پایه وحدت، هماهنگی و اتصال ایجاد شده است. کل این نظام بر پایه حکمت الهی استوار است و همه در حال حرکت به سمت حضرت حق هستند.

این استاد حوزه در تبیین چگونگی پیدایش استکبار اظهار داشت که استکبار محصول نگاه غلط به هستی و نگاه غلط به انسان و تعریف مادیگرایانه از کمال است. وقتی نفس آدمی کمالی را نامحدود جلوه دهد و به سمت آن برود، در امر محدود که بروند، با محدودیت مواجه میشوند. حجتالاسلام موسوی با اشاره به فرآیند شکلگیری استکبار گفت انسان وقتی امر محدودی را نامحدود جلوه داد، میگوید این مال من باید باشد. اینجاست که نظام استکباری در روابط اجتماعی به وجود میآید. استکبارستیزی یعنی بازگشت به فطرت اولیه بشر و نفی رابطه ارباب و رعیتی.
وی با تأکید بر بنیانهای توحیدی استکبارستیزی تصریح کرد که روح توحید نفی عبودیت غیرخدا است. هرگونه رابطه رقیت و عبودیت که محصول رابطه قدرت است نفی میشود. همه ما بنده یک خدای واحد میشویم و هیچ رابطه ارباب و رعیتی بین بشریت برقرار نیست.
حجتالاسلام موسوی با تبیین راهبرد اساسی در مواجهه با استکبار گفت که اساس مواجهه ما با همه جریانها در درجه اول هدایت است. استکبارستیزی گام اولش حرکت به سمت هدایت جبهه دشمن است. همان کاری که حضرت موسی و هارون انجام دادند. وی با اشاره به سیره امام خمینی(ره) افزود که حضرت امام میفرمایند ما در مواجهه با جبهه دشمن در جریان استکباری، گام اول این است که او را آگاه کنیم. استکبار نتیجه جهل است، نتیجه دستگاه فلسفی غلط است. ما باید اول او را هدایت کنیم.
این پژوهشگر حوزوی با تشریح راهبرد کلان نظام اسلامی در مواجهه با استکبار گفت که استکبارستیزی بر پایه سهگانه حکمت، عزت و مصلحت استوار است. همانگونه که در روابط بینالمللی مقام معظم رهبری میفرمایند، این سه اصل باید رعایت شود. حجتالاسلام موسوی با اشاره به تفاوتهای مواجهه با کشورهای مختلف اظهار داشت حتی با جریان طاغوتی عالم با کشورهایی که بنیادهای فلسفی و نظریشان غلط است، مواجهه واحد نداریم. با یکی قرارداد ۲۵ ساله میبندیم، با دیگری قطع رابطه میکنیم. این بر اساس مصلحت است.
وی در تحلیل علل انحراف برخی جریانها از استکبارستیزی اصیل گفت اساس قضیه برمیگردد به دستگاه فکری این انقلابیون. تفسیر غلط از استکبارستیزی در دهه ۶۰ که ریشه در چپ اسلامی داشت، در درازمدت آنان را به منطق سازش کشاند. حجتالاسلام موسوی با اشاره به ضعفهای موجود افزود که ضعف عمدهای که در نظام کشورمان داریم در بحث ادبیات پیشرفت و توسعه است. آنکه نگاه افراطی در استکبارستیزی دارد، آن را به غربستیزی تقلیل میدهد و مانع رشد جامعه میشود.
این استاد حوزه در پایان با ارائه راهکار اساسی گفت که استکبارستیزی یک میوه از میوههای دستگاه فطرت و هدایت است. این میوه را زمانی میشود تکثیر کرد که آن درخت درست تکثیر شود. باید برگردیم به عقلانیت انقلاب اسلامی و نظام فکری انقلاب اسلامی. حجتالاسلام موسوی با اشاره به فرمایشات مقام معظم رهبری خاطرنشان کرد که مقام معظم رهبری در سال ۱۳۹۹ در دیدار با مردم تبریز فرمودند در برابر این جبهه دشمنی گسترده دو کار باید انجام شود: «تقویت نظام فکری و اعتماد عمومی و همبستگی اجتماعی». اگر نظام فکری انقلاب اسلامی با تفسیر امام و شرح مقام معظم رهبری و متفکران انقلاب اسلامی از سویی، و وحدت و اتصال قلوب بر پایه آن ولایت اجتماعی از سوی دیگر شکل بگیرد، انشاءالله مسیر تعالی و پیشرفت را طی خواهیم کرد.



