به گزارش رحا مدیا، بیست و چهارمین پیش‌نشست تخصصی اولین همایش بین‌المللی الهیات مقاومت در سالن جلسات شهید بهشتی دانشگاه باقرالعلوم علیه‌السلام برگزار شد. دکتر زهرا شریف، استاد حوزه و دانشگاه، در این نشست به تبیین مفهوم الهیات زنانه مقاومت پرداخت و بر اهمیت زیست الهیاتی در شرایط جنگ تأکید کرد.
استاد حوزه و دانشگاه گفت: عنوان بحث من، زندگی در جنگ و الهیات زنانه مقاومت است. که در دو مقدمه ارائه می‌کنم و در بخش نتیجه‌گیری، این دو مقدمه را تطبیق می‌دهم تا ادعای خود را به اثبات برسانم.
مقدمه اول: الهیات اسلامی
دکتر شریف الهیات اسلامی را الهیاتی رفت‌وبرگشتی توصیف کرد و گفت: این رفت‌وبرگشتی به معنای حضور همزمان باطن و ظاهر، اولیت و آخریت، ظهور و بطون است. در فهم قرآن، در مباحث حکمی و انسان‌شناسی، این جریان دیده می‌شود. الهیات اسلامی نه صرفاً تشبیهی است و نه صرفاً تنظیقی؛ بلکه روح آن، جمع‌بندی میان مظاهر و تکثرات با حفظ حوییت و وحدت کلی است.
وی با اشاره به مفهوم انسان کامل، توضیح داد: انسان در مسیر سیر و سلوک پس از تجربه فنا، به بقای پس از فنا و تحقق اسما و صفات الهی می‌رسد و در عالم خلق بازمی‌گردد. این فرآیند نیاز به زیست الهی دارد که توان فهم و دریافت پیام الهیاتی، حوییت جمل‌جمعی و وحدت کلی را داشته باشد. این ویژگی برای هر انسان با توجه به مراتب و شرایط متفاوت، درجات متفاوتی دارد.
دکتر شریف ادامه داد: در الهیات اسلامی، وحدت در کثرات و کثرات در وحدت جمع شده است. این الهیات صرفاً پویا و متغیر است و با الهیات نظری مانند الهیات پویشی متفاوت است. الهیات ما الهیات حکمی است که در متن قرآن، ادبیات حکمت متعالیه، عرفان و کلام اسلامی قابل بررسی است.
مقدمه دوم: هویت زنانه
وی مقدمه دوم را به هویت زنانه اختصاص داد و گفت: هویت زنانه ظرفیتی است که پیام الهیات را در تجلی و نمایش‌گری خود دارد. به تعبیر علامه حسن‌زاده آملی، حضرت صدیقه طاهره سلام‌الله‌علیها، روح هستی و نفس رحمانی هستند که با پذیرش تکثرات، وحدت الهی را حفظ می‌کنند. این ویژگی بحث تطابقی با جنس مرد نیست؛ بلکه زنان تجلی پذیرش تکثرات و پایداری در وحدت و پیام الهیاتی هستند.
الهیات زنانه در جنگ
دکتر شریف افزود: وقتی از مادران شهدا پرسیده می‌شود که اگر فرزند دیگری داشتید هم تقدیم می‌کردید، پاسخ آنها نشان‌دهنده ترکیب معنای زندگی و مرگ است. آنها فرزند را به دنیا می‌آورند تا از دنیا برود، اما این عمل در چارچوب معنای الهیاتی شکل می‌گیرد و زیست الهیاتی ایجاد می‌کند. الهیات غیر جمل‌جمعی در لبه تقابل‌ها قرار دارد؛ اما الهیات اسلامی جمل‌جمعی است و زنان با همین ویژگی، هویت وحدانی و جمعی را تجربه می‌کنند.
وی ادامه داد: نگاه زیبایی‌شناسانه زنان به جنگ نیز نشان‌دهنده این تجربه است. همان‌گونه که حضرت زینب سلام‌الله‌علیها فرموده‌اند: «ما را زیبا ببینید»، زنان مقاومت‌گر سختی‌ها و فقدان‌ها را به جریان زندگی و معنای الهیاتی تبدیل می‌کنند. داستان‌های مادران فلسطینی نشان می‌دهد که مقاومت و شرایط دشوار هرگز برای آنها عادی نشده است؛ بلکه همواره معنای الهیاتی یافته و تحقق عملی یافته است.
دکتر شریف در پایان گفت: الهیات زنانه، الهیات مرگ نیست، بلکه الهیات زندگی است. زندگی در لبه تقابل مرگ و زندگی، معنای تکثر و وحدت را آشکار می‌سازد و جریان‌های زندگی و معانی روزمره توسط انسان‌های آگاه، تاریخ، جامعه و حقیقت را شکل می‌دهند. نمونه‌ای از این جریان، کلیدهای خانه‌های فلسطینیان مهاجر است؛ نمادی از امید و بازگشت، و یادآور این است که مقاومت زنانه با ایجاد معنای الهیاتی، زندگی را در شرایط سخت و غیرعادی ممکن می‌سازد.
دکتر شریف تأکید کرد: زنان فلسطینی هرگز خشونت را عادی نکرده‌اند، کودکان آنها به مرگ یا گرسنگی عادت نکرده‌اند و از مقاومت، معنای الهیاتی ساخته‌اند. این معنای الهیاتی در زندگی روزمره تحقق عملی یافته و الهیات نظری را به زیست واقعی تبدیل می‌کند.
انتهای پیام/
