اندیشه مطهری؛ چراغ راه زندگی انقلابی

رحامدیا | محمدرضا آتشین‌صدف

استاد شهید آیت الله مرتضی مطهری (ره)، در تاریخ پر فراز و نشیب انقلاب اسلامی ایران، یکی از بزرگ‌ترین و اثربخش‌ترین شخصیت‌های فکری و فرهنگی و تربیتی به شمار می‌رود؛ او در ذهن و ضمیر جامعه‌ی ما همواره نمادی برجسته از پیوند ناگسستنی اسلام و عدالت و مبارزه در راه حقیقت بوده است. شهادت او در روزهای بحرانی و حساس انقلاب، جراحتی عمیق بر پیکره‌ی جامعه اسلامی وارد کرد؛ اما در پس غم و اندوهی گذرا، این رویداد تبدیل شد به طلوع خورشیدی که اراده و ایمان ملت را نوری تازه بخشید و فلسفه‌ی مبارزه و فداکاری را از عمق جان رویاند. آن حادثه‌ی خونین، زخمی ژرف بر پیکر امت اسلامی بود؛ ولی بدل شد به منشور مجاهدان زمان برای تجدید بیعت با آرمان‌های اسلامی و ادامه‌ی راه پیامبران.

بدون تردید، عروج این استاد مبارز، فصلی نو در تاریخ مبارزه و پیشرفت انقلاب را رقم زد؛ چرا که او نماد استقامت، ایمان و دانش در راه نورانی اسلام و عدالت بود. شهادت او، تنها فقدانی فردی نبود بلکه رخدادی اجتماعی بود که پیام‌هایی عمیق و بلندمدت برای نسل‌های بعدی داشت. این فداکاری، به اندازه‌ای اثرگذار و عمیق است که زبان و قلم‌ها برای توصیف عظمت و پیامدهای آن عاجزند؛ نکته‌ی مهم‌ دیگر این است که جان‌فشانی شهید مطهری، شعله‌های امید و انگیزه را در دل‌های مؤمنان و انقلابیون شعله‌ورتر ساخت و آنان را به ادامه‌ی راه، مصمم‌تر و مقاوم‌تر کرد؛ زیرا او در برابر تهدیدهای و تحقیرها مقاومت کرد و از بیان حقایق ناب اسلامی دست نکشید؛ گرچه می‌دانست ممکن است به قیمت جانش تمام شود.

شمیم روح‌نواز شهادت او همچنان در فضای مبارزه‌ی فکری و فرهنگی و سیاسی این ملت جاری است و نقشی مهم در تثبیت و ژرفابخشی ارزش‌های اسلامی و انقلابی بازی می‌کند. این میراث، تنها چند گفتار یا نوشته نیست، بلکه روحیه‌ای است زنده و زایا که در میان هر نسلی، احساس می‌شود و الهام‌بخش حرکت‌های حماسی دینی آنان است. شهادت استاد مطهری، در حقیقت، چراغی است تابان در مسیر تاریک‌ترین لحظه‌ها و راهنمایی است برای کسانی که در پی عدالت و حقیقت و معنویت‌اند و می‌خواهند در برابر انحراف‌ها و آسیب‌های زمان، راه خود را از مسیر حق جدا نکنند. استقامت او در راه حق، به ما آموخت که تحقق ارزش‌های الهی هر چند با مشکلات و چالش‌ها روبرو شوند، زنده و پایدار می‌مانند؛ زیرا پیوند میان ایمان و جهاد و شهادت همواره در تاریخ اسلام و انقلاب اسلامی، پیروزی‌هایی بزرگ آفریده است.

باید اذعان کرد که شهادت مطهری، بیش از آنکه در قالب یک سوگ و سوگواری باشد، در قالب درسی الهام‌بخش و راهنمایی همیشگی است. آثار ماندگار او، روحیه‌ی مبارزه و مقاومت در برابر ظلم و استکبار را زنده نگه داشته است و پیوسته به جامعه یادآوری می‌کند که پیروزی نهایی، زمانی تحقق می‌یابد که ارزش‌های الهی به گفتمان غالب تبدیل شوند و فداکاری در راه حق، بی‌پایان گردد. در عین حال، شهادت او نشان داد که مبارزه در راه آرمان‌های اسلامی نیازمند روشن‌بینی و شجاعت و استقامت و فداکاری است. این آموزه‌ها، امروز در برابر ترفندها و هجمه‌های فرهنگی و فکری دشمنان، همچنان انگیزه‌بخش و حرکت‌آفرین است.

آموزه‌های علمی و عملی استاد شهید، سرمایه‌ای است که نه تنها در سینه‌ی صاحبان ایمان و انقلابیون بلکه در تاریخ و فرهنگ ملت ما سریان دارد. کوشش برای پرفروغ نگه داشتن شعله‌هایی که مطهری افروخت، مسئولیتی است بر عهده‌ی همه‌ی ما؛ زیرا نوشته‌ها و گفتارهای او چراغی است که مسیرهای تاریک و پرتگاه‌های خطرناک را روشن می‌سازد و صراط مستقیم را به جویندگان صلاح و رستگاری می‌نمایاند. بی‌تردید، هرگز نمی‌توان اثر و پیام خون به ناحق ریخته‌ی شهید مطهری، را محدود به زمان و مکان خاصی دانست، بلکه فراخنایی فراتر از زمان و مکان دارد؛ چرا که روشنی‌بخش دل‌های همه‌ی مؤمنان مجاهد راه خدا در زمینه‌ها و زمانه‌‌های بسیاری است.

منش و سیره‌ی شهید مطهری، هم‌اکنون، در قالب گفتمان‌های فرهنگی، آموزش‌های دینی، فعالیت‌های اجتماعی،حضوری پویا و اثرگذار دارد و همواره باور به ارزش‌های اصیل اسلام ناب محمدی را در دل‌ها نیرومند می‌سازد. این میراث، صرفاً یادگاری تاریخی و مربوط به گذشته نیست، امانتی است که در امروز و فردای ما جریان دارد. مأموریت پاسداری و انتقال این میراث ارزشمند بر عهده‌ی تمام کسانی است که دل در گرو آرمان‌های والای اسلام و انقلاب دارند؛ اینان باید بکوشند که راه و هدف شهید مطهری را استمرار بخشند و برکت خون او را در راه پیشرفت و ترقی کشور و فرهنگ اسلامی به کار گیرند.

سخن آخر اینکه شهادت شهید مطهری، هرچند در ظاهر، نقطه‌ای سیاه و خاموش بر صفحات تاریخ است؛ اما در حقیقت، آتشی است که در دل نسل‌های انقلابی شعله‌ور است و آنها را به سمت مسیر حق و عدالت هدایت می‌کند. این مسیر، مسیری پرسنگلاخ و ناهموار است؛ اما با غلبه‌ی بر همه‌ی سختی‌ها و رسیدن به هدف‌های بلند انقلاب، جامعه‌ی اسلامی به سمت شکوفایی و کمال واقعی می‌رسد. پیداست که ادامه دادن راه شهید مطهری، نیازمند اراده و تلاشی است پیگیر برای تداوم مبارزه در راه عدالت، معنویتی، حق‌طلبی؛ تلاشی که هرگز خاموش سستی و خاموشی نمی‌گیرد بلکه هر روز، گسترده‌تر و ژرف‌تر می‌گردد.