رحا مدیا | زهرا ابراهیمی
حجتالاسلام مهراب صادقنیا تحول اجتماعی را بهمعنای تغییرات آرام و پیوسته، بدون انقطاع و گسست و معطوف به ساختارهای اجتماعی، از ضرورتهای زندگی اجتماعی برای دستیابی به وضعیّتهای مطلوبتر میداند. اعتقاد او این استکه تحولپذیری اجتماعی نشانه سلامت جامعه است و جامعهای که به هر دلیل تحولناپذیر است یا هزینه تحول در آن بالاست، جامعه سالمی نیست. ایشان با اشاره به عملکرد بنیامیه، دیکتاتوری یزید و ترس مردم از انتقاد را عامل اصلاحناپذیری حکومت معرفی کرده و هدف امام حسین(ع) برای قیام را حذف ریشههای فساد بیان میکنند.

اگرچه تحول اجتماعی و قدم گذاشتن در مسیر اصلاح امری لازم و ارزشمند برای یک حکومت است؛ اما باید دقت کرد که در نگاه اسلام تحول و اصلاح باید همسو با شریعت باشد؛ صرف ایجاد تحول لزوما اصلاح را نتیجه نمیدهد. اصلاحاتی که ارزشهای دینی را زیر سوال ببرد انحرافی بیش نیست. دین اسلام نه تنها مانعی برای تحول نیست، بلکه خود عامل اصلی تحول و پیشرفت است؛ اما اصلاح نباید به معنای تغییر اصول باشد، بلکه باید بهمعنای بازگشت به اصول و ارزشهای اصیل دینی باشد.
علاوه بر این مهمترین ابزار اصلاح، امر بهمعروف و نهی ازمنکر است که جامعه اسلامی ما نیز بسیار بر آن تاکید دارد و اصلاح از این طریق، مشارکت همگانی را میطلبد.
اینکه بخواهیم با تبیین موضوع تحول اجتماعی و ضرورت این تحول برای رسیدن به اصلاح، جامعه خود را شبیه جامعه زمان امام حسین(ع) بدانیم و نهایتا سنگین بودن هزینه تحول اجتماعی را مقدمهای بر فجایع بعدی تلقی کنیم مغلطهای بیش نیست.
حکومت یزید هیچ بویی از اسلام نبرده بود. پس از رحلت پیامبر، انحراف خلافت از مسیر اصلى خود آغاز شد و ارزشهای اخلاقی در جامعه از بین رفت و جاى خود را به بعضى از مفاسد زمان جاهلیّت داد.
از طرفی رییس حکومت، شرابخوار، قمارباز، میمونباز، سگباز و خلاصه آلوده به انواع گناهان بود و جامعه هم به همین سمت پیش میرفت.
اینکه آقای صادقنیا میگویند امام حسین(ع) هیچکجا هدف قیامش را مبارزه با شرابخواری بیان نکرده حرف غلطیاست.
امامحسین(ع) در بیانی در میان سپاه حر میفرماید: «اِنَّ هؤُلاءِ الْقَومَ لَزِمُوا طاعَةَ الشَّیْطانَ وَ تَرَکُوا طاعَةَ الرَّحْمنِ وَ أَظْهَرُوا الْفَسادَ فی الاْرْضِ وَ أَبْطَلُوا الْحُدُودَ وَ شَرِبُوا الْخُمُور» در این کلام امام تعطیلی حدود الهی را فلسفه قیام خود مطرح میکنند و حتی به مقابله با شربخمر هم اشاره میکنند چرا که معتقدند احکام الهی در جامعه اجرا نمیشود و حرامهای الهی تبدیل به حلال شدهاست.
اصلاح امت، یک امر چند بعدی است صرف اینکه آن را محصور در امر به معروف و نهی از منکر یا ایجاد عدالت کنیم ظلم به فلسفه عاشوراست.