رحا مدیا | حسین حیدری
دکتر محمدجواد ظریف در ماه جاری به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران در اجلاس داووس شرکت کردند. ایشان طی مصاحبه‌ای علاوه بربیاناتی معقولانه از سیاست‌های کلان کشور، سخنانی خلاف عرف و مصالح نظام به زبان آورده‌اند که سوءاستفاده دشمنان قسم‌خورده جمهوری اسلامی ایران را به همراه داشت.
به عنوان نمونه افرادی چون «جو ویلسون» از نمایندگان جمهوریخواه کنگره آمریکا این سخنان را به عنوان «گدایی ظریف از ترامپ» تلقی کردند. این عضو ارشد جمهوریخواه، طی پیامی در شبکه اجتماعی ایکس در مورد صحبت‌های ظریف چنین نوشت که «رهبر ایران می‌داند که این می‌تواند آخرین روزهای رژیم او باشد. به همین دلیل است که جواد ظریف اکنون به شکلی تحقیرآمیز از رئیس جمهور ترامپ برای مذاکره التماس می‌کند. تحریم‌های فشار حداکثری با حمایت حداکثری از مردم، یک ایران آزاد را به همراه خواهد داشت. ترمپ درستش می‌کند.»
بیانات ظریف علاوه بر سوء استفاده دشمنان خارجی موجب رنجش خاطر برخی از چهره‌های حقیقی و حقوقی حوزوی و غیر حوزوی نیز شد. به همین دلیل علاوه بر موضع‌گیری علیه بیانات ظریف، نسبت به نفس حضور او در این اجلاس نیز موضع‌گیری کردند. چراکه معتقدند ظریف خلاف قانون انتصاب اشخاص در مشاغل حساس، به‌صورتی غیرقانونی در منصب معاون راهبردی رئیس‌جمهور مشغول فعالیت است.
حجت‌الاسلام والمسلمین محسنی اژه‌ای در خصوص اظهارات ظریف چنین بیان کردند که: «شایسته نیست فردی که کارگزار نظام است در یک مجمع بین‌المللی به نحوی سخن بگوید که جریان حق را تضعیف و دشمن را خوشحال و مشعوف کند. شایسته نیست در یک مجمع جهانی به‌گونه‌ای سخن بگوییم که گویی در کشور ما اختلاف وجود دارد؛ روا نیست در میان اجانب حرفی بزنیم که القاء دروغین دشمن مبنی بر ضعف کشور در اذهان تداعی شود! در همین قضیه فلسطین، تاریخ به ما نشان داده که هیچ‌گاه سازش‌ها و کمپ دیویدها اثر نداشته، اما همواره مقاومت و ایستادگی توأم با پیروزی و ظفرمندی بوده است.»
حجت‌الاسلام نصرالله پژمانفر، رئیس کمیسیون اصل 90 مجلس نیز شکایتی از انتصاب ظریف به‌عنوان معاون راهبردی رئیس‌جمهور در دیوان عدالت اداری ارائه کردند. کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز به دنبال سخنان روزهای گذشته ظریف در اجلاس داووس، با صدور بیانیه‌ای، خواستار برکناری محمدجواد ظریف از معاونت رئیس جمهوری شده بود.
با این وجود برخی چهره‌های حوزوی علیرغم سوء استفاده از صحبت‌های ظریف و تذکرات دلسوزانه رئیس عدلیه و بسیاری از چهره‌های وجیه حوزوی و دانشگاهی، بیانات حمایتیِ پررنگی از دکتر ظریف داشته‌اند که به برخی از آنها اشاره می‌شود.
حجت‌الاسلام سید حسن خمینی: «جا دارد به دوستان توصیه کنم کتاب بسیار ارزشمند برادرمان دکتر ظریف که خدا سلامتشان بدارد با عنوان «پایاب شکیبایی» را در حوزه سیاست خارجی مطالعه کنند. کتاب بسیار ارزشمندی است.»
حجت‌الاسلام مجید انصاری: «آقای دکتر ظریف نامش مانند بعضی‌ها قاچاق نشد نامش را ببرید. من خواهش دارم صحبت‌های آقای ظریف در اجلاس داووس ببینید، مجموعه را ببینید نه اینکه گزینشی که یک عده مخالفان‌شان انجام می‌دهند، آقای دکتر ظریف در آنجا افتخارآمیز برخورد کردند، آقای دکتر ظریف از دید بنده اگر این غبارها و این چیزها کنار برود و برخی از تنگ‌نظری‌ها و برخی بداخلاقی کنار برود حتماً در کنار دیگر شخصیت‌های ملی ما روزی که غبارها فرو بنشیند از قهرمانان ملی و از افتخارات ملی خواهند بود. همچنان که خاتمی عزیز و کروبی عزیز ما خواهند بود و بعضاً در بی‌مهری هستند. آقای نتانیاهو اخیراً کتابی منتشر کرده که ظریف به عنوان دشمن شماره یک اسرائیل که بیچاره کرده است اسرائیل و نتانیاهو از آن یاد می‌کند و آقای ظریف کاری کرد و در سند برجام که آقای ترامپ گفت ایشان کلاهی سر آمریکا گذاشت که در تاریخ آمریکا چنین کلاهی سر آمریکا نرفته است، آن سند را هنوز هم در داخل و هم در خارج دنبال این هستند که آن سند احیا شود… آقای ظریف که در داووس شرکت کردند هم‌زمان تندترین فحاشی‌ها رسانه‌های صهیونیستی، منافقین و رسانه‌های سلطنت‌طلب و ضدانقلاب خارج متأسفانه برخی از عزیزان در داخل کشور هم‌زمان هجمه به ایشان شروع کردند. این هم‌زبانی و هم‌زمانی در کوبیدن یک عنصر ملی جای سؤال ندارد که دوستان تجدیدنظر کنند؟»
حجت‌الاسلام سید ابوالحسن نواب: «آقای ظریف یک شخصیت بسیار محترم و عزیز است؛ اصلاً یک دردانه و یک گوهر است که باید قدرش را بدانیم. ولی اینکه ما مصلحت کشور را در حد دعوای نعمتی و حیدری پایین بیاوریم و آن را به دعوای چهارتا بچه‌ای که بخواهند به آقای ظریف حمله کنند تبدیل کنیم و این‌گونه ما را مشغول کنند، من این را درست نمی‌دانم و این را بی‌حرمتی به رهبری، به ریاست جمهوری و به کشور میدانم. آقای ظریف یک سرباز فداکار برای کشور است و نشان هم داده است که برای کشور فداکاری می‌کند؛ از آبرویش می‌گذرد و چیزی هم برای خودش نمی‌خواهد. ایشان یک آدم توانمندی است که هر کشور دیگری اگر او را داشت، روی سرش می‌گذاشتند حلوا حلوا می‌کردند و برای ریاست مجامع جهانی معرفی‌اش می‌کردند. آقای ظریف یک دیپلمات کهنه‌کاری است که لیاقت دبیر کلی سازمان ملل، دبیر کلی سازمان کنفرانس اسلامی و همه سازمان‌های بین‌المللی دیگر را دارد و توانایی‌اش را نیز دارد. ایشان بچه که نیست؛ در زمان آخر حیات حضرت امام، در قطعنامه 598 کار راهبردی می‌کرد. ولی در عین‌حال، می‌گویم که مسأله گفت‌وگو و مصلحت کشور را به یک شخص و یک فرد گره نزنید. اینکه بگوییم حالا چون بعضی‌ها با ظریف دشمن هستند، پس مذاکره باید تعطیل گردد، این حرف درستی نیست و مسأله مذاکره اصلاً ربطی به آقای ظریف ندارد. خود آقای ظریف خودش هم ممکن از این راضی نباشد. آقای ظریف یک سرباز است؛ اگر آقای رئیس جمهور و رهبری خواستند از او استفاده کنند، استفاده می‌کنند و اگر هم خواستند استفاده نکنند، استفاده نمی‌کنند.»
حجت‌الاسلام مرتضی جوادی آملی: «تلاش‌های جناب آقای ظریف در جهت منافع ملی، مصالح اسلامی و مصلحت کشور اسلامی ما است. همه خیرخواهان، ناصحان، درست‌اندیشان، عاقلان و فکوران جامعه این اقدام جناب آقای ظریف و هم‌فکران ایشان را می‌ستایند و اقدام ایشان را تاریخی و ماندنی خواهند دانست. همگان این اقدامات را در مسیری تحلیل می‌کنند که بتواند جامعه را از این بحران‌هایی که ایجاد شده، نجات بدهد؛ هم مسأله جنگ را از جامعه دور کند و هم به تعویق افتادن منافع و مصالح امت اسلامی برطرف کند. در حقیقت، الان ایشان دارند تلاش می‌کنند که این اهداف را تأمین کنند.»
حجت‌الاسلام سید محمدعلی ایازی: «چگونه ممکن است شخصیتی همچون آقای ظریف که با زحمات فراوان در عرصه بین‌المللی، ازجمله در داووس، از منافع ملی کشور دفاع کرده است، هدف هجمه قرار گیرد، درحالی‌که برای مقابله با دزدی‌ها، فسادها و رانت‌خواری‌ها، هیچ اعتراضی نمی‌شود؟ کسانی که از تحریم‌ها سود می‌برند و منافع‌شان در بحران است، نمی‌خواهند مشکلات کشور حل شود؛ زیرا از این وضعیت بهره‌مند هستند. من نصیحتی به این افراد دارم. کاری نکنید که باعث روسیاهی شما شود. مراقب باشید که ابزار دست کسانی نشوید که تنها به منافع شخصی خود می‌اندیشند. مبادا رفتارهای‌تان به‌گونه‌ای باشد که تاریخ، شما را در زمره کسانی قرار دهد که در دوره‌های مختلف، از مشروطه و ملی شدن صنعت نفت گرفته تا انقلاب اسلامی و امروز، در بحران‌سازی و تندروی نقش داشته‌اند.»
حسام‌الدین آشنا نیز در صفحه توئیتر خود چنین نوشتند که: «کسی را داریم که دشمنانش می‌گویند: می‌تواند به اسکیموها هم یخ بفروشد. می‌خواهند او را بفرستند به خانه تا یخمک بمکد. اگرچه با توجه به تغییرات اقلیمی، یخ‌ها هم در حال آب شدن هستند. اما باید مراقب باشیم تا آب نه دوباره زیرمان برود نه از سرمان بگذرد.»
در خصوص تعریف‌ها و تمجیدهای معنادار این معممین از دکتر ظریف باید بیانات حکیمانه مقام معظم رهبری در مورد مذاکره و شروطی که معظم‌له در خصوص برجام داشتند را متذکر شویم. شروطی که از طرف افرادی مثل ظریف شنیده نشد و نتیجه آن نیز چیزی نبود جز خسارت محض.
شرایط اقتصادی پیوند خورده با تلاش‌های دیپلماتیک ظریف نیز به گونه‌ای بود که رهبر معظم انقلاب دهه 90 را از نظر اقتصادی بسیار نامطلوب توصیه کردند. با این وجود مشاهده می‌کنیم که افرادی چون مجید انصاری، نواب، ایازی و… از کارنامه عبرت‌گونه دولت روحانی هنوز هم عبرت نگرفته‌اند و این گونه از مسببان وضعیت نامطلوب دهه 90 حمایت می‌کنند.
معممین حامی ظریف مدعی هستند که سخنان دکتر ظریف در اجلاس داووس افتخارآمیز بود و نباید با سخنان او به صورت گزینشی برخورد کرد. به این آقایان باید گوشزد کرد که اتفاقا برخی سیاست‌مدارن پالس‌های منفی خود را در لابلای سخنان افتخارآمیز به مخاطبان‌شان ارائه می‌دهند که فهم آنها برای اهل بصر و بصیرت بسیار آسان است. اما حب و حزبی و منافع جناحی و موقعیت‌های اجتماعی برخی افراد باعث می‌شود که به راحتی از مواضع فاحش هم‌حزبی‌های‌شان چشم‌پوشی کنند.
آخرین و مهم‌ترین نکته‌ای که باید متذکر شویم عدم تاب‌آوری اسرائیل در مقابل جبهه مقاومت بود. اسرائیلی با تمام توان نظامی و عقبه عملیاتی و پشتیبانی آمریکای جنایت‌کار به آتش‌بس تن داد و شروط حماس را پذیرفت. این دستاورد عظیم که ظرفیت جشنی ملی و حتی بین‌المللی را داشت، تحت‌الشعاع حرف‌ها و پالس‌های ضعیف ظریف قرار گرفت و رسانه‌داران زنجیره‌ای طی عملیاتی مدیریت شده توانستند اذهان خواص و عوام را از این دستاورد بزرگ منصرف کرده و آنها را درگیر قانونی یا غیر قانونی بودن جایگاه ظریف و صحبت‌های او در داووس کنند.
