به گزارش رحا مدیا، آیت الله علیرضا اعرافی مدیر حوزه‌های علمیه کشور در دیدار علمای امامیه جامو و کشمیر ضمن گرامیداشت ایام الله دهه فجر انقلاب اسلامی و اعیاد شعبانیه به تبیین و تشریح تاریخ حوزه‌های علمیه شیعی به‌ویژه حوزه قم پرداخت و اظهار کرد: در ایام یکصدمین سال تجدید حیات حوزه علمیه قم با سابقه ۱۲۵۰ ساله هستیم، حوزه‌ای که سابقه آن به عصر امام‌صادق (ع) و مهاجرت خاندان‌های بزرگ و محدثین و روات بزرگ همچون اشعری‌ها و امثال ایشان برمی‌گردد.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با بیان اینکه تاریخ حوزه علمیه قم به قبل و بعد از انقلاب اسلامی تقسیم می‌شود و مراحل و ادواری دارد، افزود: حوزه قم در واقع تئوری و اندیشه نهضت، انقلاب و نظام اسلامی بر اساس فقه عمیق شیعه را تولید و دنبال کرد تا تحقق پیدا کند تا از درون این نهضت و انقلاب و نظام، یک جریان بین المللی شکل بگیرد که بخشی از آن مقاومت است؛ امتداد انقلاب اسلامی در عالم فراتر از این است.
آیت الله اعرافی ادامه‌داد: این کاری بود که در حوزه قم پایه‌ریزی شد و قهرمان آن هم امام راحل بود که به این سادگی نمی‌شود مثل و نظیر ایشان را در تاریخ علما و بزرگان پیدا کرد. امام (ره) هم نظریه تولید کرد، چون امام (ره) هم برای انجام رسالت خود علم، دانش، نظریه و تئوری داشت و هم اینکه راهبری و مدیریت میدانی و عملی داشت و جریان سازی کرد. این اولین بار است در تاریخ شیعه بلکه تاریخ اسلام که به این شکل نظامی اسلامی تشکیل و قدرت ملی، منطقه‌ای و بین المللی ایجاد کند. این یک مشخصه از حوزه قم و ملت ایران برخاست؛ ملت ایران هم پای این کار بزرگ ایستاد و در ادامه هم جریان‌های مختلف در کشورهای مختلف شکل گرفت. دشمنی‌های دنیای استکبار هم به‌جهت عظمت این مسئله است.
مدیر حوزه‌های علمیه تصریح‌کرد: دومین ویژگی قم این است که علوم اسلامی در حوزه قم توسعه کمّی و کیفی وسیعی پیدا کرد و در تاریخ گذشته حوزه‌های ما این‌چنین نبود. دایره وسیعی که از علوم اسلامی در قم شکل گرفت، چیز جدیدی است و این گستره مرزها و دامنه علوم اسلامی از لحاظ کمی و کیفی به‌صورت مجموعی عرض می‌کنم.
به گفته آیت الله اعرافی، امروز درختواره رشته‌های دانشی در دهها رشته توسعه پیدا کرده؛ فقه ما در ابعاد مختلف دامنه زیادی پیدا کرده و به این حد از دامنه رسیده و به علوم جدیدی مثل علوم انسانی با نگاه اسلامی یا ابواب جدیدی در فقه می‌پردازد.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه بیان کرد: سومین ویژگی حوزه علمیه قم هم اینکه تولیدات علمی ناظر به میدان عمل در جامعه، نظام و حکومت و عرصه بین الملل شکل‌گرفته است. تحصیل اولیه من قبل از انقلاب بود، هر چه کار علمی داشتیم در کتابخانه، خانه و مدرسه بود، ولی به برکت انقلاب اسلامی این علوم و دانش‌ها به صحنه عمل آمد.
آیت الله اعرافی ادامه‌داد: قانون اساسی، قوانین و مقرراتی که در نظام اسلامی وجود دارد، بسیاری از طرح‌ها و اساس‌نامه، تماماً یا منطبق بر فقه اسلامی شده با درجاتی که دارد براساس رویکرد تطبیقی بین علوم اسلامی و نیازهای دنیای جدید است؛ همه مکاتب حقوقی با نگاه‌های فقهی بررسی می‌شود، این راه به‌شکل گسترده پیموده شده و هنوز هم آفاق بی‌شماری پیش رو است. امروز تمام فلسفه‌های جدید موجود در غرب در قم بررسی می‌شود، از کانت و دکارت بگیرید تا فلسفه‌های جدید و متنوع در دنیای غرب. کلام جدید، دین‌شناسی، الهیات جدید، اینها همه بررسی می‌شود، بنابراین زنده شدن علوم و معارف و اینکه ناظر به واقعیت‌ها شده و بازسازی و بازخوانی شده، این پدیده‌ای کاملاً جدید در تاریخ سابقه ندارد.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه با اشاره به غنای فقه شیعه، ادامه‌داد: دایره علوم هم گسترش پیدا کرده، زنده شدن اینها و ناظر به میدان شدن، یک مقوله‌ای بی‌نظیر است که به این شکل در حوزه قم شکل‌گرفته است.
آیت الله اعرافی بیان کرد: قبل از انقلاب حوزه در ایران، عراق، هند، پاکستان، برخی کشورهای خلیج فارس بود و حداکثر به ده کشور می‌رسید که مراکز علمی دینی و حوزوی وجود داشت، اما به برکت انقلاب اسلامی هم اکنون بالای 100 کشور مراکز علوم اسلامی و علوم اهل‌بیت (ع) پایه ریزی شده و انتشار پیدا کرده است.
عضو شورای عالی حوزه‌های علمیه به گسترش قلمرو علمی و دانشی بانوان اشاره کرد و افزود: گسترش تربیت علوم اسلامی در قلمرو بانوان که خودش وسعت بسیاری دارد و در تاریخ تشیع و اسلام هم سابقه ندارد، این ۵ نکته از ویژگی‌های حوزه علمیه قم در عصر معاصر است. این عظمت‌ی است که در حوزه قم شکل‌گرفته، البته ضعف‌ها و کمبودهایی هم وجود دارد، چرا که نیاز دنیای امروز بیش از اینها است. جهان به‌هم‌پیوسته، سرعت تحولات بالا که یک نمونه آن هوش مصنوعی است که همه دنیا را زیر رو می‌کند و ما نباید از این علوم و پیشرفت‌ها عقب بمانیم.
مدیر حوزه‌های علمیه ادامه‌داد: جامعه روحانیت شیعه در هند یک جامعه پیشرفته به‌لحاظ کمیّ و کیفی است و در مسیر رشد و ارتقا است و باید تلاش کنید توسعه کمیّ و به‌خصوص رشد کیفی جامعه علمی حوزوی و علمایی آنجا پیشرفت بیشتری کند.
آیت الله اعرافی تصریح‌کرد: در فعالیت‌های خود جوانان را دریابید و در تعاملات علمی خود از حوزه‌های علمیه اهل سنت غافل نشوید و همکاری و هم فکری علمی داشته‌باشید.
در ابتدای این دیدار برخی از علمای امامیه جامو و کشمیر نکاتی را پیرامون مسائل حوزه و جوانان شبه قاره ارائه کردند.
