به گزارش رحا مدیا، حجت الاسلام دکتر سید محمد حسین هاشمیان، عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با اشاره به اینکه مهم‌ترین اصل در حکمرانی، تعلیم و تربیت است، گفت: در میدان عمل، حکمرانی تعلیم و تربیت، چه به‌لحاظ تحلیل وضع موجود و چه به‌لحاظ هدف‌گذاری و مشخص کردن افق‌ها و چه به‌لحاظ ابزارها و ساز و کارها و برنامه‌های لازم برای تحقق آن اهداف، با چالش روبه‌رو هستیم. زیرا فهم ما نسبت به خود مسئله حکمرانی و همین طور خود مسئله تعلیم و تربیت، مقدّم بر همه‌چیز است.
وی افزود: وقتی تعلیم و تربیت به‌عنوان یک موضوع مطرح می‌شود و در دستور کار نظام حکمرانی و خط مشی‌گذاری عمومی قرار می‌گیرد، موضوع دست و پا بسته‌ای نیست. یعنی تعلیم و تربیت در ساز و کارهای ما، در حوزه حکمرانی و حل مسئله مهم است و واقعاً فرق دارد. مثلاً ما می‌خواهیم در قبال مسئله رسانه، در قبال مسئله خانواده، در قبال مسئله علم خط مشی‌گذاری کنیم؛ تمام این‌ها هست و رشته‌های آن را هم الان داریم. سیاست‌گذاری علم، سیاست گذاری خانواده و… تعلیم و تربیت اقتضا خاص خود را در حوزه حکمرانی می‌گذارد.
عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم در تبیین اصل حکمرانی تعلیم و تربیت ادامه داد: اصل دیگر در حکمرانی تعلیم و تربیت، ضرورت اتخاذ رویکرد یا نگرش سیستمی است. ما باید واقعاً نظام تعلیم و تربیت را بفهمیم و تحلیل کنیم. خود این تحلیل سیستم و نظام تعلیم و تربیت، می‌تواند با دو رویکرد باشد. یک وقت ما کارکردهای نظام تعلیل و تربیت را برای رسیدن به آن نقطه ثقل تحلیل می‌کنیم که مثلاً می‌گوییم نظام تعلیم و تربیت، یک کارکرد فرهنگی و تربیتی دارد؛ یعنی شما مدرسه و دانشگاه را از منظری نگاه می‌کنید و می‌گویید که ما فقط به این‌ها دانش منتقل نمی‌کنیم، اخلاق و تربیت این‌ها برای ما مهم است، یا مهارت‌هایی به این‌ها یاد می‌دهیم. بعد، از منظر این کارکردها، آسیب شناسی می‌کنید.
وی با انتقاد از جنبه مهارتی در نظام تعلیم و تربیت عمومی گفت: آیا مدرسه کارکرد مهارت افزایی را درست انجام داده است؟ بچه‌ها واقعاً مهارت‌های زندگی را یاد گرفته‌اند؟ اگر یاد گرفته‌اند، پس چرا وقتی ازدواج می‌کنند، ظرف کمتر از پنج سال جدا می‌شوند؟ یعنی ما نتوانستیم یک مرد قابلی که مسئولیت‌های خود را بپذیرد و یا دختری که بتواند مسئولیت همسری و مادری را بر عهده بگیرد، تربیت کنیم.
دکتر هاشمیان درباره اهمیت سرمایه‌گذاری روی کودکان و نوجوانان گفت: اگر واقعاً به‌دنبال تحقق الگوی اسلامی ایرانی پیشرفته هستیم، مهم‌ترین رکن بدون هیچ شک و شبهه‌ای، کودک و نوجوان است. حتی کسانی که دنبال توسعه اقتصادی هستند، مثلاً آقای رنانی می‌گوید که بنده اصلاً بحث‌های توسعه اقتصادی را رها کرده‌ام و روی حوزه کودک تمرکز کرده‌ام. درست می‌گوید. یعنی حتی اگر می‌خواهید توسعه مدرن را هم رقم بزنید، باید روی حوزه تربیت کودک و نوجوان کار کرد. مهم‌ترین رکن در تحقق الگوی اسلامی- ایرانی و رسیدن به اهداف انقلاب اسلامی، این حوزه است.
وی با تصریح به اینکه مهم‌ترین الزام در حوزه خط مشی‌گذاری و حکمرانی تعلیم و تربیت هماهنگی است، گفت: ما سه لایه داریم: لایه اول politics که لایه سیاست است. لایه دوم policy که راه حل است که بحث در حوزه حکمرانی، این لایه است. لایه سوم Administration که عملیات و اجرا را بر عهده دارد. مدرسه، دانشگاه و وزارتخانه است که این مسائل را تمشیت می‌کند.
وی افزود: ما هماهنگی نداریم. مثلاً لایه سیاست‌گذاری ما سند تحول بنیادین آموزش و پرورش را می‌نویسد. سند دانشگاه اسلامی می‌نویسد. سند نقشه جامع علمی کشور را می‌نویسد. به‌غیر از سند نقشه جامع علمی کشور، در مورد آن دو یکی برود و کار کند، ببیند چه بلایی سر آن آمد!
حجت الاسلام هاشمیان درباره نظام نظارت و ارزیابی در آموزش و پرورش گفت: آموزش و پرورش ما فاقد نظام نظارت و ارزیابی است. نظارتی وجود ندارد، یا اگر وجود دارد کارآمد نیست. این یکی از نقطه‌های جدّی است. یکی از دلایلی که این سندها اجرا نمی‌شوند این است که خود این سندها می‌خواهند تمام کارهای خوب را انجام بدهند. ما نباید کارهای خوب را انجام بدهیم، باید کارهای بهتر انجام بدهیم. باید با اولویت‌ها و یک نگاه مسئله‌محور، به مبانی رجوع کنیم.
وی ادامه داد: یک خلأ جدی و یک بانک آماری و اطلاعاتی در حوزه تعلیم و تربیت است. حتی در بحث آمایش هم این خلأ هست. چه در سطح آموزش عمومی و چه در سطح آموزش‌عالی. یکی از کارکردهای آموزش و پرورش این است که مهارت‌های زندگی را یاد بدهد. این بحث بسیار مهمی است و در دنیا هم دارند روی آن کار می‌کنند.
