رحا مدیا | طیبه زاهدی
چندی پیش در نشستی با عنوان «امامخمینی(ره) و حکمرانی بر محور نهجالبلاغه» جناب هادی سروش بعد از بیان مطالبی در باب اهداف حکمرانی در اسلام و نمونههای از حکمرانی امام را حل بیان کردند که اگر ده سال حاکمیت امام خمینی نبود چیزی بهعنوان هنر، سینما و تلویزیون نداشتیم، که به نظر میآید در این تعبیر غفلت تعمدی صورت گرفته و دوران پربار رهبری آیتالله خامنهای و نقش این حکیم هنردوست در تعالی هنر نادیده گرفته شدهاست؛
به همین خاطر بر خود لازم دیدم تا در این متن اشارهای کوتاه به دیدگاههای حکیمانه مقام معظم رهبری(مدظلهالعالی) پیرامون هنر و هنرمند داشته باشم؛
حضرت آیتالله خامنهای هنر را گوهری بسیار گرانبها و موهبتی الهی میدانند که مانند هر موهبت دیگر الهی، مسئولیتها و تکالیفی را برای صاحب آن بههمراه میآورد. ایشان معتقدند در مواجهه با هنر و هنرمند و قضاوت در این عرصهها، باید ظرافتهای فراوان و مرزهای بسیار حساس و دقیقی را رعایت کرد.
ایشان هنر را مجموعهای از احساس و ادراک، زیباییها و حقایق و تبیین آنها برشمرده در تبیین تعبیر «هنر متعهد» میفرمایند که هنرمند علاوه بر تکالیف ذاتی انسانی، بهعلت ویژگیهای بسیار ممتاز هنر، باید در خصوص قالب و مضمون آثار خود نیز احساس تعهد کند.
هر قدر یک هنرمند به مرحله بالاتری از فکر و اندیشه و درک عقلانی برسد، جوهره کارهای هنری او کیفیت و ارتقای بیشتری خواهد یافت و درک هنری او از پشتوانه بیشتری برخوردار خواهد شد.
هنر دینی، آن است که معارفی را که ادیان الهی و کاملتر از همه دین مبین اسلام با هدف سعادت حقیقی بشر، بهدنبال ترویج آن بودهاند، در جوامع انسانی منتشر کند و در افکار بشر، ماندگار و جاودانه سازد.
در هنر دینی، الزامی به استفاده از واژگان یا نمادهای مذهبی نیست، بلکه ترویج هنرمندانه مقولاتی نظیر «عدالت حقوق انسانی و مسائل اخلاقی» و پرهیز از «ابتذال و استحاله هویت انسان و جامعه» میتواند نمونههای خوبی از هنر دینی باشد.
نمیتوان در وادی هنر با انگیزههای سطحی و یا ناسالم حرکت کرد و سرافراز و موفق بود. هر ایده، اندیشه و انقلابی که در قالب هنر نگنجد، ماندنی نخواهد بود. و دشمنی با هنر همانند دشمنی با خورشید است. اینها و دهها فراز از بیانات ایشان در باب هنر و هنرمندان و توجه ایشان به ظرافتها، ظرفیتها و حساسیتهای هنر فخیم ایرانی ایمانی، بیان از دغدغه این بزرگوار به عرصه هنر و بهره مندی هرچه بیشتر و صحیحتر از این موهبت الهی است و بی توجهی به آن در نهایت کم لطفی و تنگ نظری است.
برای آشنایی بیشتر با دیدگاههای رهبری در باب هنر میتوانید به کتاب «هنر از دیدگاه مقام معظم رهبری» مراجعه کنید.