به گزارش رحا مدیا، حجت الاسلام محمود عبداللهی، عضو هیأت مؤسس مرکز دانش بازی‌های رایانه‌ای و مدیر طرح و برنامه شبکه امید سازمان صدا و سیما، در نشست علمی با موضوع «الگوی فعالیت‌ها و رسالت طلاب در عرصه رسانه» گفت: دو گونه کار رسانه‌ای وجود دارد؛ یکی تشکیل کانال در ایتا و ویراست زدن است؛ اما گونه‌ی دیگر مقداری از پیچیدگی برخوردار است. یعنی در نظام ساختارهایی طراحی شده که مخصوص این دسته کار رسانه‌ای است و عمومی نیست. مانند سازمان سینمایی جهت ساختن فیلم یا مجموعه‌ای به نام مهبا که کار این مجموعه ساخت انیمیشن است. حال جایگاه و وظیفه ما در این فضا چیست؟ ما به‌عنوان طلبه در فضای اختصاصی خودمان یعنی منبر فعالیت می‌کنیم، همین طور در فضای عمومی هم فعالیت داریم اما محل بحث، فعالیت در فضای تخصصی رسانه است.
وی افزود: آیا به‌سمت ساخت فیلم برویم یا نرویم؟ آیا بازی‌ساز بشویم یا نشویم؟ طرح بحث به‌جهت این است که حوزه علمیه جایگاه و نظر خود را مشخص نکرده‌است. به‌عنوان مثال دفتر تبلیغات اسلامی که وظیفه آن جهت‌دهی تبلیغ حوزه می‌باشد در صورت ثبت گروه و شروع به ساخت انیمیشن به طلاب تسهیلاتی را ارائه می‌دهد. یعنی حوزه از جهت طلاب رو به‌سمت چنین کنشی سوق می‌دهد اما از جهات دیگری توجه به مسئله نقش آفرینی رسانه‌ای طلاب ندارد لذا جمع بین این دو رفتار موجب این می‌شود که گاهی طلاب تشویق به چنین فعالیتی می‌شوند و در مواقعی مورد مذمت برخی قرار می‌گیرند. در بیرون از حوزه و در جامعه جوری نظام ارزش گذاری در حال ارزش گذاری است که انگار طلاب هیچ فایده و کارآمدی ندارند به همین جهت تا بفهمند طلبه‌ای فیلم می‌سازد یا زنبور داری می‌کند شروع به تمجید از او می‌کنند. کارهایی از قبیل زنبور داری و چاه کنی و.. از شئون طلبگی به‌شمار نمی‌رود، اما رسانه وضعیتی دو سویه دارد؛ زیرا زیر مجموعه شان تبلیغی حوزه می‌تواند باشد.
نویسنده کتاب مسأله‌شناسی فقهی بازی‌های رایانه‌ای گفت: مسیری که من جهت یافتن پاسخ به پرسش‌هایم در این عرصه طی کرده‌ام، منجر به تشکیل یک درس خارج رسمی با عنوان فقه بازی‌های رایانه‌ای شده‌است. ما نزد چندین تن از اساتید و مجموعه‌های حوزوی رفته و سؤالات خود را مطرح می‌کردیم اما به پاسخی نمی‌رسیدیم تا اینکه استاد محمدعلی خادمی کوشا را به ما معرفی کردند و با ایشان ادامه دادیم. در جلسه‌ای که با حجت الاسلام قوامی برگزار کردیم که ایشان در آن زمان امام جمعه پردیسان بوده‌اند و در حال حاضر مسئول بنیاد مدیریت اسلامی می‌باشند، ایشان تنها به یک توصیه بسنده کردند و گفتند «اگر این بحث را در حوزه می‌خواهید جا بیانداید تنها راه شما تشکیل درس خارجی با این موضوع است.» که با پیشنهاد ما و قبول استاد خادمی کوشا این امر محقق شد. در سال ابتدایی درس با وجود حساسیت‌های موجود نام درس با عنوان مسائل مستحدثه تشکیل می‌شد و از سال دوم با عنوان فقه بازی‌های رایانه‌ای به کار خود ادامه داده و در حال حاضر سال هفتم خود را پشت‌سر می‌گذارد.
مشاور مدیر عامل بنیاد ملی بازی‌های رایانه‌ای اشاره کرد: ما با گروه سه نفره ای از طلاب که حلقه اولیه این حرکت بوده‌اند پس از بررسی و مطالعه و جمع بندی به یک نظام مسائلی رسیدیم که از سه بخش تشکیل‌می‌شود: حکمت، تربیت و فقه؛ در زمینه حکمت متأسفانه حکماً همراهی نکردند. تنها یکی از اساتید مؤسسه پژوهشی امام‌خمینی(ره) فقط به فلسفه فضای مجازی پرداختند که پس از دو سال ادامه پیدا نکرد. در کنار تلاش‌های علمی خود کاری که انجام دادیم راه اندازی سایت مدبر یعنی مرکز دانش بازی‌های رایانه بوده است تا به‌وسیله آن دیگران را در جریان فعالیت‌های خود بگذاریم و موجب گسترش این حرکت شود.
عضو هیأت مدیره انجمن مطالعات اسلامی فضای مجازی حوزه علمیه قم بیان کرد: بازی‌های رایانه یک رشته است و فقه هم رشته دیگریست لذا از برخورد این دو رشته یک علم میان رشته‌ای پدید می‌آید و در فضای میان رشته‌ای باید دانست الان کجا قرار داریم و به چه چیزی می‌خواهیم برسیم. به‌جهت میان رشته‌ای بودن این موضوع ما از ابتدا ملاحظه‌ای داشتیم که بازی سازان در جای خودشان باشند و نظریات تخصصی شان در حیطه خودشان بدون چون و چرا پذیرفته شود، و گروه طلبگی ما هم در جایگاه خودش باشد و به پیاده سازی نظرات خود بپردازد. هماهنگی ما در این سطح بود که گروه بازی‌ساز منتظر بودند تا درس خارج به نتیجه‌ای برسد تا با توجه به مبانی دینی استخراج شده از این درس خارج، مشغول ساخت بازی شوند. عموم بدنه بازی‌های رایانه‌ای کشور فضای جوان و دغدغه مندی هستند و دارای سؤالاتی هستند تا حوزه به آنها پاسخ دهد.
مدرس مبانی طرح ولایت گفت: رسالت اولیه یک طلبه سینماگری و کارگردانی نیست بلکه تولید علم و تفقه و انذار است. این مضمون بیانات حضرت آیت الله خامنه‌ای دامت‌توفیقاته در همایش فقه و هنر است. دلیل قرآنی این سخن آیه نفر است که نشان‌می‌دهد، انذار پای ثابت هر عرصه رسانه‌ای باید باشد. بله اگر شخصی علاقه شخصی دارد به سینماگری و کارهای این چنینی منعی وجود ندارد بلکه باید از مسیر درستش وارد شود و ادامه بدهد. یعنی الگو مناسب را استخراج کرده و ارائه بدهد حتی شده فیلم هم بسازد در قسمت نشر این الگوست نه اینکه صرفاً یک فیلمی بسازیم و در اختیار کسی هم قرار ندهیم تا از آن فرم و محتوایی که مورد تایید دین است، استفاده نکند. اگر همه نهادهای کشور به‌دنبال الگوی درست باشند و دست نیاز به‌سمت حوزه دراز کنند آیا ما الگوی مناسب داریم؟ این کاری است که هیچ شخص و نهاد دیگری نمی‌تواند آن را انجام دهد. لازمه این کار شناخت موضوع است و لازمه شناخت موضوع ارتباط با بازی‌ساز است. این مسیر باعث ساخته شدن شخص و شناخته شدن و محل مراجعه شدن او می‌شود. در صورت ایستادن در جای درست و استمرار و البته با تحمل سختی‌ها، مسیر خودش به انسان کمک می‌کند و راه را به او نشان‌می‌دهد.
وی با پاسخ به این شبهه که با بازی‌ساز نشدن یا فیلم‌ساز نشدن نمی‌شود الگوی مناسب را استخراج کرد، گفت: با کنار بازی یا فیلم‌ساز بودن و در میان رفت و برگشت‌هایی که انجام‌می‌شود، می‌توان در فضای او قرار گرفت و و فضای او را فهم کرد تا به الگوی مناسب رسید. در حقیقت این یعنی در اختیار داشتن یک آزمایشگاه؛ به این صورت که من نظرات خود را به بازی‌ساز انتقال داده و او می‌سازد و این رفت و برگشت‌ها آن‌قدر ادامه پیدا می‌کند این آزمون و خطاها تکرار می‌شود تا به نتیجه مطلوب برسیم.
حجت الاسلام عبداللهی همچنین در پاسخ به این که خیلی از فیلم سازان و بازی سازها با دانستن بدیهیات و مسلمات دینی آنها را رعایت نمی‌کنند پس چرا ما به‌دنبال الگوی مناسب حرکت کنیم؟ و اگر دست یافتیم پس خودمان باید شروع به ساخت کنیم و چاره‌ای نداریم، گفت: نه نباید خودمان سازنده باشیم بلکه تقاضا برای دریافت و ساخت بر اساس الگو وجود دارد پس چرا خودمان به‌سمت ساخت برویم؟ در حال حاضر جمهوری اسلامی افرادی را به کار گرفته و حتی به این اشخاص حقوق می‌دهد تا به‌عنوان سازنده فعالیت داشته‌باشند به همین جهت باید از آنها استفاده کرد و این افراد را جهت پیشبرد اهداف و پیاده سازی الگوی مورد تأیید دین به خط کرد.
گزارشگر: محمدرضا بابایی زرین کلائی
