به گزارش رحا مدیا، دفاع مقدس به‌عنوان یکی از پرافتخارترین و در عین‌حال حساس‌ترین مقاطع تاریخ معاصر ایران، جلوه‌ای بی‌بدیل از ایثار، شجاعت و همبستگی ملی بود. در این میدان، نه‌تنها نیروهای نظامی بلکه تمامی اقشار جامعه، از دانش‌آموزان و دانشجویان تا بازاریان و کارمندان، حضور یافتند و هر کدام سهمی در صیانت از میهن ایفا کردند. در میان این اقشار، روحانیون و طلاب حوزه‌های علمیه نقشی ویژه بر عهده داشتند؛ نقشی که تنها به تبلیغ و ارشاد محدود نماند بلکه در صحنه‌های نبرد، آموزش و هدایت معنوی رزمندگان نیز جلوه‌گر شد.
با آغاز تجاوز رژیم بعثی عراق و صدور فرمان تاریخی جهاد از سوی امام خمینی(ره)، طلاب از نخستین گروه‌هایی بودند که به میدان آمدند. آنان نه‌تنها مردم را برای حضور در جبهه‌ها ترغیب کردند بلکه خود در صف نخست نبرد حاضر شدند. دکترای تعهد دینی آنان به شکل عینی در لباس رزم، آموزش نظامی و همراهی با بسیجیان و ارتشیان آشکار شد. آمارها نشان می‌دهد که حدود ۱۵۷۰۰ نفر از طلاب به جبهه‌ها اعزام شدند و نزدیک به ۷۰۰۰ نفر از آنان به فیض شهادت رسیدند. افزون بر این، ۱۲۰ نفر از روحانیون در اسارت دشمن متحمل سخت‌ترین رنج‌ها شدند.
روحانیون در میدان نبرد، تنها سرباز نبودند؛ آنان معلمان اخلاق، مبلغ ایمان و پاسداران معنویت نیز بودند. برگزاری جلسات دعا و مناجات، آموزش احکام و مسائل دینی، تقویت روحیه صبر و جهاد و تذکر به این حقیقت که جنگ، تنها نبردی زمینی نیست بلکه دفاعی الهی و ارزشی است، بخشی از مأموریت آنان بود. این ترکیب میان حضور عملی در خط مقدم و هدایت معنوی در پشت جبهه، سبب شد روحانیت به‌عنوان یکی از ارکان اصلی دفاع مقدس شناخته شود.
نقش روحانیون تنها به میدان نبرد محدود نماند. آنان حافظان ارزش‌های انقلاب اسلامی نیز بودند؛ با تبیین اهداف جنگ، مراقبت از انسجام اجتماعی و ترویج فرهنگ مقاومت، سهمی مؤثر در پایداری ملت داشتند. بدین‌سان، حوزه‌های علمیه در عمل نشان دادند که پیوند ایمان و مسئولیت اجتماعی می‌تواند قدرتی سترگ در برابر بحران‌های ملی بیافریند.
تجربه دفاع مقدس نشان داد که هرگاه اراده الهی و اراده ملی در کنار هم قرار گیرد، هیچ تهدیدی توان از میان بردن هویت و استقلال ملت را ندارد. روحانیون با فداکاری‌های خود به نسل‌های آینده یادآور شدند که دفاع از میهن و ارزش‌های دینی وظیفه‌ای همگانی است؛ وظیفه‌ای که فراتر از مرزهای صنفی و اجتماعی، بر دوش همه آحاد جامعه قرار دارد.
