به گزارش رحا مدیا، آیت الله عبدالکریم فرحانی، استاد درس خارج حوزه علمیه قم در گفتاری به بیان شخصیت زنان تاریخساز پرداخت که در زیر میآید.
جایگاه زن در تحقق معیت با امام و ولی خدا بسیار مؤثر است چنانکه دعای امداوود(ع) حضرت حوا(س) را اینگونه معرفی میکند: «اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَی أُمِّنَا حَوَّاءَ الْمُطَهَّرَةِ مِنَ الرِّجْسِ الْمُصَفَّاةِ مِنَ الدَّنَسِ الْمُفَضَّلَةِ مِنَ الْإِنْسِ الْمُتَرَدِّدَةِ بَیْنَ مَحَالِّ الْقُدْس» درود فرست بر حوا مادر ما پاک و پاکیزه از پلیدی و آلودگی که از نوع آدمیانش فضیلت دادی و در میان(بهشت) مقامات قدس اجازه رفت و آمدش دادی.
فتوحات بشری توسط انبیاء با معیت زنان تاریخساز اتفاق افتادهاست. حضرت محمد(ص) بهوسیله حضرت خدیجه(س) مکه را فتح کردند، بهوسیله حضرت زهرا(س) مدینه را فاتح شدند. کربلا و شام بهوسیله حضرت زینب(س) فتح شدند. آخرالزمان و شیعیان آخرالزمان با حضرت معصومه(س) شفاعت داده میشوند. و این یعنی فتح باب تربیت جامعه اسلامی با زنان امت است.
نگاه قرآنی به شفاعت خلاف چیزی است که ما در نظر داریم. شاهد مثال آن هم بهاستناد فقرهای در زیارت جامعه کبیره است: «اللَّهُمَّ إِنِّی لَوْ وَجَدْتُ شُفَعَاءَ أَقْرَبَ إِلَیْکَ مِنْ مُحَمَّدٍ وَ أَهْلِ بَیْتِهِ الْأَخْیَارِ الْأَئِمَّةِ الْأَبْرَارِ لَجَعَلْتُهُمْ شفعایی فَبِحَقِّهِمُ الَّذِی أَوْجَبْتَ لَهُمْ عَلَیْکَ أَسْأَلُکَ أَنْ تُدْخِلَنِی فِی جُمْلَةِ الْعَارِفِینَ بِهِمْ وَ بِحَقِّهِمْ وَ فِی زُمْرَةِ الْمَرْحُومِینَ بِشَفَاعَتِهِمْ إِنَّکَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِین» خدایا اگر من شفیعانی را به درگاه تو نزدیکتر از محمّد و اهلبیت، آن خوبان و پیشوایان و نیکان مییافتم، آنها را شفیعان خود قرار میدادم پس به حقشان که برای آنان بر خود واجب کردهای، مرا در گروه عارفان به آنها و آشنای به حقشان و در شمار رحم شدگان به شفاعت آن بزرگواران وارد کن، بهدرستی که تو مهربانترین مهربانان و درود خدا بر محمّد و خاندان پاکش و سلام خدا، سلامی بسیار، بر آنان باد و خدا ما را بس است و نیکو کارگشایی است.
سؤالی که پیش میآید این است؛ ما شفیعان را وسیله شفاعت قرار میدهیم؟ یا اراده الهی این شفاعت را برای من توسط آنها قرار میدهد؟ بنا به شاهد مثال فوق از زیارت جامعه کبیره قسمت دوم درست است و این یعنی شفاعت در محضر خداوند متفاوت از شفاعت در این دنیا است. از طرفی برخی کانالهای شفاعت نیز محدود هستند مثلاً استاد و شهید جزء کانالهای شفاعت در محضر خداوند قرار گرفتهاند. اما برخیها مثل حضرت فاطمه و حضرت فاطمه معصومه(س) شفاعتشان مطلق است.
از حضرت صادق(ع) روایت است که فرمودند: آگاه باشید که برای امیرالمؤمنین(ع)، حرمی است و آن حرم، کوفه است. آگاه باشید که قم، کوفه کوچک است. آگاه باشید که سه در از هشت در بهشت به قم باز میشود. بانویی از فرزندان من در قم از دنیا میرود که اسمش فاطمه بنت موسی(س) است و به شفاعت او همه شیعیان من وارد بهشت میشوند. «أَقُولُ وَ رَوَی اَلْقَاضِی نُورُ اَللَّهِ اَلتُّسْتَرِیُّ قَدَّسَ اَللَّهُ رُوحَهُ فِی کِتَابِ مَجَالِسِ اَلْمُؤْمِنِینَ عَنِ اَلصَّادِقِ عَلَیْهِالسَّلاَمُ أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ لِلَّهِ حرما وَ هُوَ مَکَّةُ أَلاَ إِنَّ لِرَسُولِ اَللَّهِ حرما وَ هُوَ اَلْمَدِینَةُ أَلاَ وَ إِنَّ لِأَمِیرِاَلْمُؤْمِنِینَ حرما وَ هُوَ اَلْکُوفَةُ أَلاَ وَ إِنَّ قُمَّ اَلْکُوفَةُ اَلصَّغِیرَةُ أَلاَ إِنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمَانِیَةَ أَبْوَابٍ ثَلاَثَةٌ مِنْهَا إِلَی قُمَّ تُقْبَضُ فِیهَا اِمْرَأَةٌ مِنْ وُلْدِی اِسْمُهَا فَاطِمَةُ بِنْتُ مُوسَی وَ تُدْخَلُ بِشَفَاعَتِهَا شِیعَتِی اَلْجَنَّةَ بِأَجْمَعِهِم.»(1)
این روایت مبنی بر عنوان شیعه است نه محبین! یعنی مدیریت این جایگاه و تربیت شیعیانی که امام خود معیتی خواهند داشت با حضرت معصومه(س) است. این نکته مهم در زیارتنامه ایشان آمده است: «السَّلامُ عَلَیْکَ یَا مُحَمَّدَ بْنَ عَبْدِاللهِ خاتَمَ النَّبِیِّینَ، السَّلامُ عَلَیْکَ یَا امیرالْمُؤْمِنِینَ عَلِیَّ بْنَ أَبِیطالِبٍ وَصِیَّ رَسُولِ اللهِ، السَّلامُ عَلَیْکِ یَا فاطِمَهُ سَیِّدَهَ نِساءِ الْعالَمِینَ… السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ رَسُولِ اللهِ، السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ فاطِمَهَ وَخَدِیجَهَ، السَّلامُ عَلَیْکِ یَا بِنْتَ امیرالْمُؤْمِنِینَ. دقت در این دو فقره نشانمیدهد که در ابتدای سلام به انبیاء و ائمه، امیرالمومنین(ع) قبل از حضرت فاطمه(س) است. اما وقتی دختری ایشان را انتساب میدهیم، حضرت خدیجه(س) و حضرت فاطمه(س) قبل از امیرالمومنین(ع) آمده است و این یعنی مقام اعطایی به حضرت معصومه(س) و مادرانشان این است که باب معیت با ولایت هستند.
درباره حضرت معصومه(س) بیشتر بخوانیم
(1)مجالس المؤمنین، تألیف نور الله شوشتری (ره)، جلد ۱، صفحه ۸۳؛ بحار الانوار، تألیف علامه مجلسی(ره)، جلد ۶۰، صفحه 228
گزارشگر: محمدرضا بابایی