رحا مدیا | حجت الاسلام و المسلمین سیدفرید موالیزاده
فقره «یا فَاطِمَةُ اشْفَعِي لِي فِي الْجَنَّةِ » که در زیارت ماثور حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام آمده است، به دو گونه قابل تفسیر است؛
تفسیر کلامی:
«في الجنة» را متعلق فعل «إشفعی» بدانیم که در این صورت نیازمند تقدیر مصدر است. یعنی همانگونه که مشهور معنا میکنند باید جمله را اینگونه تفسیر کرد :«اشفعي لي في دخول الجنة» تا معنا تام گردد. در اینجا از حضرت فاطمه معصومه تقاضا میکنیم که واسطه ورود ما به بهشت گردد. این فقره از زیارت قطعا هماهنگ با روایات متعددی است که اثر زیارت حرم نورانی حضرت معصومه را ورود در بهشت دانسته است. مانند فرموده امام جواد(ع): «مَنْ زَارَ عَمَّتِي بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّة»
تفسیر عرفانی:
«في الجنة» را ظرف وقوع شفاعت یا وصف متکلم بدانیم نه متعلق شفاعت، یعنی شفاعت در بهشت رخ دهد و در حالی که در بهشتیم طلب شفاعت میکنیم، یعنی: «اشفعي لي و أنا في الجنة» ما از حضرت معصومه تقاضای شفاعت داریم اما نه برای ورود به بهشت که ما در حال حاضر در بهشتیم بلکه برای درک مقامات والای معنوی که بالاتر از درجه بهشت کنونی ما هست و حضرت به واسطه شأن معنوی خود میتواند ما را به آن برساند. « إِنَّ لَكِ عِنْدَ اللَّهِ شَأْناً مِنَ الشَّأْن»
در اینجا به یک نکته علمی توجه فرمایید: تمام اشیاء مادی در طبیعت و همچنین اعمال مُلکی انسان که در ظرف دنیا از او سر می زند، دارای باطنی ملکوتی هستند «فَسُبْحَانَ الَّذِي بِيَدِهِ مَلَكُوتُ كُلِّ شَيْء»(یس/83) که دیدن آن ملکوت در این دنیا با چشم قلب، برای انبیاء و اولیاء خاص امکان دارد «وَ كَذٰلِكَ نُرِي إِبْرَاهِيمَ مَلَكُوتَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْض»(انعام/75) در نگاه حکمت متعالیه، ثواب و عقاب اخروی اعمال انسان نیز به همان تمثلات ملکوتی تفسیر میشود و به تعبیر امام خمینی «انها من قبیل التمثل الملکوتي»(مناهج/ج1/ص377) که اجزاء بهشت جسمانی را تشکیل دهد. امام خمینی میگوید: «افعال عبادیه و مناسک الهیه دارای صور بَ هیّ ه ملکوتیه هستند که تشکیل بهشت جسمانی دهند»(سر الصلاة/ص28)
بر این اساس، امامان معصوم که اثر و ثواب زیارت حضرت معصومه را «بهشت» معرفی میکنند «مَنْ زَارَ عَمَّتِي بِقُمَّ فَلَهُ الْجَنَّة»، اشاره به باطن ملکوتی و حقیقت آن زیارت معنوی دارند. یعنی زائر حضرت معصومه به میزان معرفتش در درجهای از بهشت است و در حالیکه در بهشت میباشد، از ایشان طلب شفاعت میکند.
البته بهشت هر زائری با دیگری تفاوت دارد و در واقع از حضرت، طلب شفاعت برای درک بهشت بالاتر میکند؛ زیرا بهشت درجاتی دارد که پایینترین آن، بهشت جسمانی است که همان باغها و انهار جاریه و میوههای بهشتی باشد که بهشت دانی است. امام خمینی جنات اسمائی را بهشت متوسط معرفی میکند و بهشت اهل معرفتالله و اهل محبت الهیه را «جنة اللقاء» مینامد.
یادداشتهای با برش فلسفی و نگاه عمیق را بیشتر منتشر کنید لطفا.
سلام،
انشاءالله حتما همینطور خواهد بود.با تشکر از همراهی شما
عالی
استاد موالی زاده حقیقتا قابل استفاده هستن... ممنونم از رحا مدیا