به گزارش رحا، نویسندگان و پژوهشگران بیستمین همایش دکترین مهدیت در حاشیه برگزاری این همایش در مسجد مقدس جمکران به ارائه مقالات خود پرداختند. چند تن از محققین حوزه مهدویت با حضور در کمیسیون سوم همایش، چکیده‌ای از مقالات خود را بیان کردند.
مقاله اول
حجت‌الاسلام مسعود زائری با عنوان مقاله «بررسی تطبیقی شاخصه‌های تمدن اجتماعی پسا آخرالزمان هالیوودی با دوران ظهور منجی در ادیان ابراهیمی» درباره ویژگی‌های فیلم‌های هالیوودی درباره مسائل آخرالزمانی گفت: درفیلم‌های هالیوودی دو دوره قبل از ظهور منجی و بعد از ظهور منجی وجود دارد. فیلم‌های هالیوودی در پسا آخرالزمان قبیله گرایی را مطرح می‌کنند و شبه بدوی پیدا کردند.
وی با بیان نظام طبقاتی شدید و اختلاف طبقاتی، اعمال محدودیت‌های شدید در فیلم‌های هالیوودی ادامه‌داد: آن‌ها (غرب) در مقابل در شریعت اسلام و حتی مسیحیت و یهودیت که برای پس از ظهور منجی شاخصه‌ای مثبت به تصویر کشیده شده؛ تمدن غرب، برای دوران پسا آخرالزمان شاخصه منفی را به تصویر می‌کشند.
مقاله دوم
حجت الاسلام دکتر پویان لاری‌زاده با عنوان مقاله «چگونگی تربیت و ایمن سازی فرزندان در مواجهه با تهدیدها و آسیب‌های دوران قبل از ظهور با تأکید بر دوران کنونی» شش مورد را در جهت تربیت فرزندانی که یار امام‌زمان باشند و ایمن سازی آن‌ها مطرح کرد که عبارت بود از: لقمه حلال، همذات پنداری، خودسازی، همانندسازی، محیط تربیتی مناسب و ازدواج به‌هنگام.
وی درباره همانندسازی گفت: با توجه به جریان‌هایی که الان هست، در موبایل و فضای رسانه همانندسازی پر قوت‌ترین نقطه‌ای است که ذهن جوان را می‌رباید. الگوهای جذاب را برایش همانندسازی می‌کنند که از درون ضد ارزش مقدمه سازی برای ظهور امام‌زمان است.
مقاله سوم
حجت الاسلام حبیب‌الله توحید که عنوان مقاله‌اش «جبهه مقاومت، زمینه‌ساز ظهور» بود، ضمن تبیین ظرفیت‌های زمینه سازی جبهه مقاومت گفت: ایجاد اتحاد حداکثری در مقابل دشمنان این‌قدر اهمیت دارد که امام‌زمان در توقیع شیخ مفید توصیه به اتحاد کرده‌اند.
وی در پاسخ به این شبهه که جریان مقاومت همه شیعه نیستند گفت: هسته مرکزی شیعه است و این شیعه است که با هنرنمایی خود اهل سنت را نیز جذب کند. ممکن است مسیحی که در امریکای لاتین از غزه حمایت می‌کند نیز زمینه‌ساز ظهور باشد. عهدی که ما داریم تهیه عِده و عُده برای امام‌زمان (عج) است.
وی درباره آیه «ما اسْتَطَعْتُم مِنْ قوةٍ» گفت: ما در ایران تا حد استطاعت، آخرین توان خود را به کار بردیم؛ ولی هنوز «ما اسْتَطَعْتُم مِنْ قوةٍ» اتفاق نیفتاده؛ چون خطاب خداوند همه اهل ایمان است و فقط ایران نیست. وقتی همه جبهه مقاومت دست به‌دست هم بدهد «ما اسْتَطَعْتُم مِنْ قوةٍ» اتفاق می‌افتد.
مقاله چهارم
حجت‌الاسلام محمد رضی آصف که مقاله‌اش با عنوان «خشوع قلبی جامعه ایمانی، پیشران سرعت تحولات جهانی به‌سوی ظهور» بود، محور بحث آن آیه 16 و 17 سوره حدید «أَلَم یَأنِ لِلَّذِینَ ءَامَنُوٓاْ أَن تَخشَعَ قلوب هم لِذِکرِ ٱللَّهِ…» بود، گفت: این آیه را غالباً سخنران‌ها برای مسائل اخلاقی می‌خوانند؛ اما آیه بسیار زیبایی برای تعجیل ظهور امام‌زمان است و یکی از مؤثرترین عوامل ظهور چه خواهد بود. در این آیه می‌فرماید آیا کسانی که ایمان آوردند زمانش نرسیده دل‌هایشان برای یاد خدا و قرآن نرم و فروتن شود؟
وی افزود: به پنج دلیل و شاهد تمسک می‌کنیم: شأن نزول، فرازهای چهارگانه آیه، روابط درونی، آیات دیگر قرآن و روایات معصوم. در این آیه دو سنت مهم بیان‌شده: سنت اول، «طول الامد» که غیبت است و سنت دوم که احیا و ظهور است.
وی درباره عنوان مقاله اضافه کرد: در ابتدای عنوان، پیشران خشوع آمده که ما خشوع را پیشران می‌دانیم. مراد از پیشران عامل تأثیرگذار بر رویدادها و روندهای تحول جهانی در جهت برون رفت از غیبت و ظهور است. ما پیشران و عامل ظهور را خشوع در برابر خدا و خلق می‌دانیم. راه‌کارش هم طبق آیه‌ای که دنبال آن است، تعقل و خردورزی می‌دانیم.
مقاله پنجم
حجت الاسلام دکتر اسد‌الله مصطفوی با ارائه مقاله «بازخوانی نقش یهود در چالش‌زایی در اهداف مهدویت» گفت: مسأله ظهور منجی در آخرالزمان از جمله مباحثی است که در ادیان الهی و نحله‌های دینی مورد توجه بوده است.
وی افزود: یکی از ادیان الهی که موعود آخرالزمان در آن‌ها مطرح شده شریعت یهود است. این بحث در کتاب یهود مورد اشاره قرار گرفته و در عهد عتیق آیه‌ای از مزامیر داوود بدان اختصاص پیدا کرده است. توجه به سابقه یهود به‌عنوان یکی از ادیان متقدم و نقش آفرینی آن‌ها در پهنه تاریخ تا عصر کنونی، واکاوی اقدامات آنان را درزمینه منجی ضروری می‌سازد.
نویسنده مهدوی درباره توصیف قرآن از یهود در قرآن گفت: معرفی قرآن از یهود به‌عنوان سرسخت‌ترین دشمنان مسلمانان، ضرورت شناخت سرسختی یهود را دو چندان می‌کند. از جمله مباحث قابل پژوهش در زمینه مهدویت بررسی نقش یهود در زمینه سازی ظهور است.
وی افزود: رسالت این نوشتار بر این است که نقش یهود در پیشبرد اهداف مهدویت و زمینه سازی برای ظهور و بر اساس تحلیل آیات و روایت اسلامی چگونه است. مداقه در این آیات حکایت دو نگاه به یهود است. اول جایگاه تکریمی است که آیاتی در ابتدا به تکریم آن‌ها پرداخته، اما بعد از آن نگاهی نقادانه به‌عنوان سرسختی یهود و اوصاف ذاتی یهود در قرآن به کار رفته‌است.
مقاله ششم
حجت‌الاسلام دکتر محمدمهدی حائری‌پور با عنوان مقاله «حوزه علمیه و نیروسازی متناسب با سرعت تحولات جهانی» گفت: بدون شک حوزه به‌عنوان نهاد اصلی تربیت، نقش بی‌بدیلی در حفظ و ترویج معارف دینی دارد؛ اما در مواجهه با سرعت جهانی، بعضی از ناکار‌آمدی‌ها در عملکرد حوزه‌ها نمایان می‌شود.
وی در توضیح علت ناکارآمدی گفت: یکی بحث آموزش است. رسالت اصلی روحانیت تفقه و انذار قوم است. طلبه هم باید در علم و هم در تهذیب نفس رشد کند تا بتواند وظیفه خود را انجام دهد. علاوه بر معلم بودن مربی هم هست. آموزش ما معمولاً فقط آموزش صرف است و جنبه تربیت به‌شدت مورد غفلت است. استاد در حوزه علمیه اگر بخواهد نقش آفرینی کند، هم باید معلم باشد و هم مربی. دانشگاه هم همین طور است.
پژوهشگر و استاد عرصه مهدویت با تأکید بر اهمیت تقویت نیروی فکر گفت: اگر نیروی تفکر در طلاب تقویت شود، شبهه را به‌گونه‌ای جواب می‌دهند که راه ده شبهه بسته می‌شود.
وی ادامه داد: آموزش در حوزه باید متناسب با نیازهای جامعه باشد. نیاز، فقط فقه حکم نیست. در همه معارف تفقه لازم است. در غیراینصورت نتیجه‌اش این می‌شود که طلبه در نهایت می‌تواند یک مسئله شرعی را پاسخ دهد.
دکتر حائری‌پور با اشاره به آیه تفقه و انذار درباره تبلیغ گفت: خیلی‌وقت‌ها طلبه تفقه را انجام داده، اما اهل انذار نیست، چون آموزش با رویکرد تبلیغ نبوده است. می‌تواند خوب تدریس کند، اما اصول تبلیغ را بلد نیست. تبلیغ مرحله اول است. همه کسانی که در حوزه می‌آیند باید آموزش‌شان طوری باشد که مبلغ درست کن باشد؛ حالا یا با بیان و یا قلم روانی داشته‌باشد. آموزش در حوزه باید با رویکرد تبلیغ باشد و تبلیغ باید تربیت محور باشد.
گزارشگر: بابک شکورزاده
