رجامدیا | داوود فریادرس
چهار دهه از ناپدید شدن آن اسوه عملی دینداری یعنی امام موسی صدر می‌گذرد، اما پرسش‌های بی‌پاسخ درباره سرنوشت ایشان، همچنان وجدان جهان اسلام را می‌آزارد. این روحانی نواندیش که در مرداد 1357 در لیبی ربوده شد، نه فقط یک چهره مذهبی، که مهندسی اجتماعی بود که جغرافیای سیاسی شیعیان لبنان را دگرگون ساخت. تأسیس «مجلس اعلای شیعیان» و «جنبش محرومین»، چارچوبی نوین از مشارکت سیاسی شیعیان ترسیم کرد که تا پیش از آن در حاشیه قدرت بودند.
نگاه انقلابی صدر به تبلیغ دین، او را از هم‌عصرانش متمایز می‌کرد. در حالی که بسیاری از روحانیون به مباحث انتزاعی می‌پرداختند، او با ایجاد شبکه گسترده مدارس حرفه‌ای، بیمارستان‌ها و تعاونی‌های کشاورزی، الگویی عینی از «اسلام اجتماعی» ارائه داد. شعار او «نه شرقی، نه غربی» نه یک شعار سیاسی، که راهبردی فرهنگی برای استقلال فکری جامعه شیعه بود. تأکید او بر آموزش زنان و مشارکت فعال مسیحیان در پروژه‌های اجتماعی، گویای درک مترقی او از دین بود.
امام موسی صدر با ترکیب بی‌سابقه‌ای از «فقه پویا»، «سیاست انقلابی» و «عرفان عملی»، پارادایمی جدید در کار تشکیلاتی ایجاد کرد. رویکرد او به مقاومت، صرفاً نظامی نبود، بلکه آن را حرکتی فرهنگی-تمدنی باید دانست که ریشه در بستر اجتماعی داشت. تأسیس «مؤسسه صنعتی جبل عامل» و دانشگاه‌های فنی، گواه این مدعاست که او توسعه اقتصادی را شرط لازم برای هرگونه تحول سیاسی می‌دانست.
امروز در غیاب این معمار وحدت اسلامی-مسیحی، میراث او بیشتر از همیشه جریان دارد. امام موسی صدر به ما آموخت که دینداری واقعی، در گرو مسئولیت پذیری اجتماعی است. غیبت اجباری این فرزند برجسته مکتب امام خمینی(ره)، آغازی بود بر جنبشی که بعدها در مقاومت لبنان و بیداری اسلامی تجلی یافت. یاد او همواره به ما نشان می‌دهد که حقیقت دین اسلام، پویا، فعال و زنده بوده که اکنون در جهان درحال حرکت است.
