رحا مدیا | مجتبی صداقت
در منابع معتبر روایی و به ویژه کتاب «کامل الزیارات» برکات عظیم و متعددی برای زیارت مرقد مطهر حضرت اباعبدالله الحسین ـ علیه السلام ـ ذکر شده است؛ از جمله این فضائل بی‌شمار میتوان به دعای ملائکه برای زائر کربلا (كامل الزيارات، ص119)، افزایش عمر، زیاد شدن رزق، دستیابی به سعادت در زندگی دنیایی، حصول سعادت (در نسخه دیگری به جای «سعادت» از مقام «شهادت» تعبیر شده است) در لحظات مرگ، و ثبت شدن در زمره سعادتمندان اشاره کرد (كامل الزيارات، ص152).
بایسته‌های زیارت کربلا
در نقلی امام صادق ـ علیه السلام ـ برای اینکه زیارت، تبدیل به عملی کامل گردد، و زائر، شایسته مغفرت، رحمت و رضوان الهی شود آدابی را برای زائران حرم آقا اباعبدالله الحسین ـ علیه السلام ـ در طول دوران زیارت بیان می‌کند. ایشان فهرستی جامع از وظایف اخلاقی، اجتماعی و عملی را بر می‌شمارند که میتوان از آن به «منشور اخلاقی و عملی زائران امام حسین ـ علیه السلام ـ » نام برد.
این منشور دربردارنده بایسته‌ها و بایدهای یک زائر در زمینه‌های اجتماعی، اخلاقی، عبادی، و بهداشتی است که بیانگر این می‌باشد که زیارت، فقط یک عمل عبادیِ فردی نیست؛ بلکه دارای ابعاد مختلف است و ظاهر و باطن انسان را دربر می‌گیرد و نشان می‌دهد سفر کوتاه زیارت می‌تواند تمرینی برای اجرای سبک زندگی اسلامی در مقیاسی فشرده باشد. این آداب عبارتند از:
خوش رفتاری و حسن معاشرت با همسفران و همراهان، رعایت قلت کلام و کم گویی مگر در مواردی که سخن گفتن به خیر و صلاح بینجامد، مداومت بر ذکر خدا داشتن، پاکیزگی و نظافت لباس، غسل کردن قبل از رسیدن به حائر حسینی، خشوع، زیاد نماز خواندن، فرستادن صلوات بسیار فرستادن بر محمد و آل محمد (علیهم السلام)، خویشتن داری و دست بازداشتن از تصرف در چیزی که برای او نیست، حفظ نگاه و چشم فرو بستن از دیدن نامحرمان و آنچه نگاه به آن شایسته نیست، کمک رسانی و دستگیری نیازمندانی که به خاطر نداشتن هزینه از ادامه راه بازمانده‌اند، مواسات و همدلی عملی داشتن با دیگران، رعایت تقیه، پرهیز جدی از آنچه در شرع مورد نهی و منع قرار گرفته است، اجتناب کامل از خصومت، دشمنی و کشمکش با دیگران، دوری گزیدن از زیاد قسم خوردن و پرهیز از هر گونه جدالی که همراه با سوکند خوردن باشد (کامل الزیارات، ص131)
بر پایه رعایت این آداب در زیارت امام حسین ـ علیه السلام ـ تبدیل به سفری روح افزا، اخلاق ساز و جامعه پرداز می‌شود و رابطه انسان با خدا و خلق خدا را اصلاح، و او را مستحق برترین پاداش‌های الهی می‌کند که مغفرت، رحمت و رضوان خدا بخشی از آن مواهب عظیم هستند.
رسالت حوزه‌ها در ترویج فرهنگ زیارت
در نقلی دیگر از امام صادق ـ علیه السلام ـ قبل از بیان برکات زیارت حضرت سیدالشهداء ـ علیه السلام ـ خطاب به عبدالملک خثعمی نه تنها امام، خودِ او را به زیارت امام حسین تشویق می‌کند بلکه به او توصیه می‌نماید که دیگران را نیز بر این عمل، ترغیب کند (كامل الزيارات، ص152) که نشانگر نقش مسؤولیت اجتماعی افراد در احیای شعائر حسینی، و اهمیت تبلیغ و ترویج فرهنگ زیارت است.
از دلالت این روایت، میتوان یکی از وظایف حوزه‌های علمیه را دانست. معصومین ـ علیهم السلام ـ از جمله اموری که باعث زنده نگه داشتن یاد و تبیین آرمان‌های امام حسین ـ علیه السلام ـ بیان کرده‌اند، تأکید بر رفتن به زیارت سیدالشهداء است. طلاب و روحانیون با دارا بودن جایگاه علمی، تبلیغی و اجتماعی می‌توانند نقش مهمی در ساماندهی معنوی و اجرایی زیارت داشته باشند.
