به گزارش رحا مدیا، علی اصغر کاویانی، مدرس نویسندگی در اولین نشست رواق اهل قلم در سال جدید با اشاره به اینکه برای یادداشتنویس شدن لازم است، انسان تجربه روزنامهنگاری داشته باشد، گفت: ما برای نوشتن یادداشتهای تاثیرگذار نیاز به یک امر جمعی داریم اینکه جایگاه نویسنده کجاست و اینکه در یک کار جمعی به چه سنجههایی نیاز داریم و شرایط و ضوابط آن چیست و اینکه خروجی کار به چه صورت خواهد بود مهم است. این جمله معروف است که میگویند؛ «اگر میخواهید نویسنده شوید باید روزنامهنگار شوید؛ اما باید به هنگام روزنامهنگاری را رها کنید.»
وی در ادامه افزود: چرا باید روزنامهنگار شویم و چه اتفاقی در روزنامهنگاری قرار است بیفتد؟ روزنامه نگار مجبور است برای نوشتن بهروز باشد و مخاطب منتظر بهروز شدن او نمیماند، روزنامهنگاری برای اینکه بتواند مخاطب را با خود همراه کند ابزار و لوازمی دارد مثل سویههای روزنامهنگاری که باید روزنامهنگار آنها را بشناسد.
کاویانی تعهد برای نوشتن را از شروط اصلی نویسندگی دانست و گفت: نکته بسیار مهم در کار روزنامهنگاری به تعبیر عامتر در کار رسانهای تعهد نسبت به رسانهای است که در آنجا مشغول است، منظور از تعهد این است که روزانه برای آن رسانه مطلب آماده کند و یا اینکه اگر رسانه متعلق به خود اوست باید نسبت به آن متعهد باشد. لازم است در همه موضوعات بنویسند؛ یعنی سیاسی بنویسد، دینی بنویسد، آموزشی بنویسد، حتی ورزشی بنویسد، اقتصادی بنویسد. اگر بخواهیم برای رسانه اینگونه بنویسیم در عصر امروز جز با دانش و اطلاعات و بهروز بودن امکانپذیر نیست.
مدرس نویسندگی تبحّر در همه بخشهای روزنامهنگاری را بسیار حائز اهمیت دانست و ابراز کرد: در روزنامهنگاری گاهی لازم است در صفحه حوادث برای مطالبی که مقصر آنها ارگانهای دولتی است مطلب نوشت گاهی لازم است در بخش آگهیها توان نویسندگی خود را بالا برد تا بتواند مشتری پیدا بکند.
کاویانی در خصوص اهمیت کار جمعیکردن در رسانه تصریح کرد: کار رسانه، کار جمعی است اگر در دفتر مجله باشید ابتدای فصل شاید ۱۰۰ سوژه وجود داشته باشد که باید تبدیل به موضوع شود و به نویسندهها پیشنهاد نویسندگی داده میشود و کسی باید این نوشتهها را پیگیری کند، تماس جهت پیگیری پیشرفت نوشتن آنها داشته باشد؛ جلسات برای ارتقا نویسندگی آنها و دعوت تشکیل بدهد و از اساتید دعوت کند.
وی مسیر رسیدن از ایده به اثر را در گرو داشتن تیم نویسندگی برشمرد و گفت: بهروز بودن یک کار جمعی است و مدیریت کردن این اطلاعات و کسانی که این اطلاعات را دریافت میکنند کار یک تیم است این تیم ارائه سوژه میکند تا از آن به موضوع برسد، پرداختن به یک ایده و پررنگ کردن آن را نمیتوان به تنهایی انجام داد و این کار نیاز به تیم دارد و این تیم مدیریت لازم دارد. بنابراین تبدیل یک ایده به یک اثر نیاز به کار تیمی دارد.
مدرس نویسندگی نشست رواق اهل قلم مراحل کار تیمی را این گونه تشریح کرد که؛ بعد از اینکه موضوع و محور نوشتن برای تیم مشخص شد و یادداشتها آماده شد نوبت به ارزیابی آنها و اولویتبندی آنها برای انتشار میرسد؛ باید به این نتیجه رسید که کدام یک از مطالب باعث جذب مخاطب میشود، در مرحله بعد انتخاب تیتر برای آن نوشته است تا مخاطب را نگه دارد. بنابراین ابتدا کار پرحجم سپس ارائه زیبا و مخاطبپسند و محل ارائه مطلب از مواردی است که در کار تیمی بسیار مؤثر است. در مرحله بعد کار فردیست که زیبا نوشتن و زیبا ارائه کردن مطلب است. از مشکلات کسانی که کوتاهنویسی کار میکنند این است که مهارت ورود و خروج از موضوع را ندارند. از اصول مهم در نویسندگی این است که ابتدا باید بنویسید سپس از نوشته خود جمله اول نوشته را انتخاب کنید؛ چون جمله شروع بسیار مهم است، جمله شروع یعنی بند اول نوشته بسیار حائز است و چند ویژگی دارد.
وی ادامه داد: بند اول نوشته باید ایجاد هیجان کند و برای مخاطب قلاب داشته باشد تا مخاطب را نگه دارد؛ ویژگی دیگر اینکه مخاطب آن را بفهمد بعد از ایجاد هیجان و فهم مخاطب وارد مرحله تعلیق میشویم تا مخاطب با خود بگوید بعدش چه میشود؟ یک جایی در نوشته باید مخاطب این جمله را بشنود -مثل صحبت کردن خلبان با مسافران که تا دقایقی دیگر بر زمین مینشینیم- یعنی دقیقاً جایی که خواننده احساس کند که حرف تمام شده و حالا حرف بعدی چیست؟ اینجا هم یکی دیگر از جاهایی است که نویسندهها مشکل دارند.
کاویانی در تبیین ضرورت آشنایی نویسنده با قالبهای نوشتن، به روش کار یک نویسنده ایرانی اشاره کرد و گفت: ما یک نویسنده ایرانی داریم که زیاد مسافرت میرود، هدفمند سفر میکند و ایدههای خود را به موضوع تبدیل میکند، وی ابتدا یک گزارش سفر مفصل میدهد، بعد از آن تعداد بسیار زیادی یادداشت مینویسد، بعد از آنکه مطلب برای خودش پخته شد، یک رمان از آن استخراج میکند؛ بعد از آن چندین مصاحبه میکند. به عبارت دیگر قدر موضوع را میداند. و قالبهای مختلفی را استفاده میکند قالب گل پیچکی، قالب خشتی، قالب دایرهای و قالب مثلثی با رنگهای مختلف و بلد است که چکار کند. بنابراین آشنایی با قالب نوشتن هم برای ما بسیار مهم است گاهی اوقات قالب نوشتن ما باید قالب پازلی باشد، گاهی بهتر است دایرهای باشد، گاهی بهتر است ساعت شنی باشد و ممکن است قالب بازگشت به عقب بهتر جواب بدهد.
گزارشگر: محمد رحمانی