در نشست هم‌اندیشی متی نصرالله مطرح شد؛

نگاهی تاریخی به برنامه‌‌پذیری یا برنامه‌ناپذیری سنت‌های الهی

دکتر الویری با تاکید بر ظرفیت بالای بحث سنت‌­های الهی در فلسفه تاریخ اظهار داشت: در این جنگ تحمیلی، پرسش «چه زمانی پیروز می­‌شویم؟» پرسش دقیقی نیست؛ اما در عین حال یقین داریم که با مشیت الهی از نصرت خداوند بهر­مند خواهیم شد.

به گزارش رحا مدیا، نشست هم‌اندیشی متی نصرالله در دانشگاه باقرالعلوم(ع) برگزار شد. حجت الاسلام والمسلمین دکتر محسن الویری، استاد تمام گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم(ع) با طرح پرسش «آیا می‌­توان مانند اجزای یک برنامه، میزان تحقق سنت‌­های الهی را ارزیابی کرد؟» به بیان دیدگاه­ خود پرداخت.

وی در ادامه مفهوم برنامه‌پذیری را توضیح داده و افزود: اگر برنامه یک کوشش سازمان یافته ذهنی و فیزیکی برای تعیین یک هدف و شناسایی مجموعه عوامل مؤثر برای رسیدن به آن هدف و تعیین رابطه بین این عوامل و براساس آن مشخص ساختن زنجیره اقداماتی باشد که در یک فرایند مشخص ما را به آن هدف برساند و در عین حال چالش‌های پیش رو، هزینه‌ها، وظیفه‌ها، تغییرات لازم در مسیر، سهم و نقش عوامل انسانی را مشخص سازد، سخن در این است که باور به سنت الهی در کجای این فرایند قرار می‌گیرد؟

محسن الویری در تبیین مفهوم سنت الهی افزود: سنت‌های الهی به منزله مجموعه روش‌ها، قواعد، ضوابط و بایدها و نبایدهای اداره جهان از سوی خداوند هستند.

این استاد دانشگاه در ادامه با استناد به دلالت اجمالی آیات قرآن کریم از جمله سوره نسا آیه 45، فرقان آیه 31، آل عمران آیات 123 تا 126، انفال آیات 7 تا 14 و… بر عدم برنامه‌­پذیری نصر الهی تأکید کرد. وی در این باره افزود: در این آیات از عواملی مانند صبر، تقوی، استغاثه و ایمان به عنوان عوامل زمینه‌ساز نصرت الهی یاد شده است، ولی سهم هر یک از این عوامل و چگونگی پیوند بین آن‌ها مشخص نیست.

مدیر گروه تاریخ دانشگاه باقرالعلوم(ع) در ادامه به پیوند «نصرت مسلمانان» با «مشیت الهی» اشاره کرد و اظهار داشت: افزون بر آیات مطرح شده، در پاره­‌ای دیگر از آیات قرآن کریم، نصرت مسلمانان به مشیت الهی نسبت داده شده است که از جمله آن می‌­توان به پیروزی مسلمانان در غزوه بدر اشاره کرد.

دکتر الویری با طرح سومین دسته از آیات قرآن کریم در رابطه با عدم برنامه­‌پذیری نصر الهی، ادامه داد: دیگر آیات قرآن کریم هم دیدگاه روشنی درباره چگونگی تحقق و مجموعه شرایط لازم و کافی آن در اختیار ما قرار نمی‌دهند، نظیر سوره محمد آیه 7، حج آیه 40، غافر آیه 51 و… .

عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) در بخشی دیگر از سخنان خود به بررسی مفهوم سودمندی سنت‌های الهی پرداخت و اظهار داشت: گرچه عواملی مانند ایمان، صبر، تقوا و… زمینه‌ساز تحقق سنت نصرت هستند و در عین حال نمی‌توان به استناد این موارد سنت نصر را برنامه‌پذیر اعلام کرد؛ اما از منظری دیگر سنت‌­ها به منزله قوانین شناخته شده و ناشناخته یک جامعه است.

وی در ادمه به پنج مورد از سودمندی­‌های سنت­‌های الهی پرداخت و افزود: سنت­‌های الهی اولا؛ می‌توانند روح حاکم برنامه‌­ها باشند که همسویی با آن‌ها آرامش روانی برای اطمینان از به ثمر رسیدن برنامه‌ها می‌آورد. دوما؛ مدنظر قرار دادن آن‌ها، به ما اطمینان ‌می‌دهد که عالم هستی برای حسن اجرای برنامه‌های ما از ما دستگیری می‌کند، هر چند زمان و مکان آن مشخص نباشد. سوما؛ رعایت آن‌ها به ما اطمینان می‌دهد که در مسیر رسیدن به هدف و در مواجهه با چالش‌ها و موانع، مجموعه عوامل عالم هستی همراه ماست و در تضاد و مبارزه با جبهه باطل است. چهارما؛ ما هر چند از جزئیات و سازوکار تحقق سنت‌های الهی ناآگاه باشیم اما از برکات آن بهره‌مند خواهیم بود.

دکتر الویری به عنوان سخن پایانی با تاکید بر ظرفیت بالای بحث سنت‌­های الهی در فلسفه تاریخ اظهار داشت: در این جنگ تحمیلی، پرسش «چه زمانی پیروز می­‌شویم؟» پرسش دقیقی نیست؛ اما در عین حال یقین داریم که با مشیت الهی از نصرت خداوند بهر­مند خواهیم شد.

وی افزود: ما اگر ایمان و تقوی و صبر و تحمل اذیت دشمنان را داشته باشیم، یقین داریم که با مشیت الهی از نصرت خداوند بهره‌مندیم ولی نمی‌توانیم این باور یقینی خود را مانند امکانات اندازه‌گیری شده و یا اقدامات زمان‌بندی شده در نظر بگیریم. ما در مسیر حق و برای هدف مقدس‌مان در چارچوب سنت‌ها حرکت می‌کنیم و بنابراین یقین به پیروزی داریم؛ ولی این یقین به هیچ‌وجه به معنی مشخص بودن زمان و مکان و جزئیات تحقق این پیروزی نیست. انتقال درست این نکته به مردم عزیزمان می‌توان بخشی از پرسش‌های آن‌ها را در باره اینکه چه زمانی نصرت الهی شامل حال ما خواهد شد (متی نصر الله؟) را پاسخ دهد.

guest
0 دیدگاه
بازخورد (Feedback) های اینلاین
مشاهده همه دیدگاه ها