رحا مدیا | محمدصفر جبرئیلی
همه از جایگاه علمی و مواضع اصولی حضرت آیتالله جعفر سبحانی(دام ظله العالی) اطلاع داریم و نگاههای مثبت امام راحل(قدس سرهالشریف)، مقام معظم رهبری و دیگر مراجع عظام و بزرگان کنونی حوزه علمیه را درباره ایشان شنیده و دیدهایم.
مرجع عالی مقام و متکلم برجستهای با بیش از هفتاد سال تدریس و نیم قرن درس خارج فقه و اصول فعال و پرشور و نشاط ، تربیت شاگردانی کارآمد و تأثیرگذار در عرصههای علمی، پژوهشی و مدیریتی، دو دهه مرجعیت فکری و فقهی جامعه شیعی، چهرهای نقش آفرین و تأثیرگذار در بین اندیشمندان و متفکران جهان اسلام و شخصیتی که از سال 1341 ش با طرح لایحه انجمنهای ایالتی و ولایتی مبارزه با طاغوت را به رهبری آیتالله العظمی امام خمینی(رضوانالله علیه) آغاز کرد، در حوزه علمیه طلبههای درس و در سفرهای تبلیغی مردمان محل تبلیغ را مستقیم و غیر مستقیم با عنوان «آن سفر کرده» با امام و خط مبارزه آشنا میکرد، با تقریر عالمانه دروس خارج اصول امام راحل در تبیین و تثبیت جایگاه علمی استادش در بین فضلای حوزههای علمیه نقش آفرین شد، او در مسیر مبارزه تبعید شد و پس از پیروزی در کنار دیگر چهرههای علمی، سیاسی و اجتماعی به تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی همت گماشت و سپس مباحث «حاکمیت و حکومت اسلامی» را در حوزه علمیه تدریس کرد که به قلم شاگرد فقیدش ابوالشهید مرحوم حجتالاسلام و المسلمین جعفر الهادی «خوشنویس» تقریر و به دو زبان عربی و فارسی مکرر منتشر شدهاست.
دغدغهمندی معظمله در مسائل دینی، مذهبی، علمی و فکری و فرهنگی و خدمات وحسناتش مورد ستایش بزرگان است، به یاد دارم در سال 1397 با جمعی از حوزویان خدمت مقام معظم رهبری رسیده بودیم معظمله درباره شخصیت آیتالله سبحانی فرمودند: «برخی کار میکنند و تابلو میزنند اما آیتالله سبحانی بدون تابلو کار میکنند» شنیدم در جمع دیگری پیش از آن فرمودهبودند: «الحمدلله فعالیتها و تألیفات آیتالله سبحانی و دستگاه ایشان موفق است»؛ فقیه ارجمند حضرت آیتالله شبیری زنجانی، ایشان را در روش و رویکرد و مسیر «مستقیم» میدانند.
تا پیش از مرجعیت هرسال در تعطیلات تابستان به سفر عمره مشرف میشدند و جلسههای علمی متعددی با عالمان عربستان در تبیین و دفاع از مکتب اهلبیت علیهمالسلام داشتند، این روزها در کنار تدریس و انجام امور مختلف به پاسخگویی نظاممندی از شبهات محمد رشید رضا در تفسیر و نشریه «المنار» اشتغال دارند.
دغدغه وتلاشهای دیرینه ایشان در نقد وهابیت موجب شدهاست تا از جریانهای مختلف درون شیعی بخواهند با ادبیات و رویکرد خود در نقد مبانی و اندیشههای آنها قلم بزنند و کاری فراخور به سامان برسانند، یکی از شخصیتهای محترم حوزه علمیه خراسان با ارائه دو تألیف در نقد وهابیت فرمود: «اینها را به درخواست آیتالله سبحانی که برای این کار بهطور خاص به منزل بنده آمدند نوشتهام».
براساس آن جایگاه و دغدغهها، سالهاست در ملاقات برخی مسئولان نظام اسلامی با عنایت بر ضرورت مبارزه علمی و فکری با جریانها و تفکرات انحرافی، بر استفاده از تواناییهای اشخاص و جریانهای متفاوت و متنوع و همسوی موجود تأکید میورزند. نقدها و پاسخها به شبهات جریانهای انحرافی را رصد میکنند و پیگیر کارها و فعالیتهای اشخاص و مؤسسات آموزشی و پژوهشی در تبیین و ترویج فرهنگ دینی براساس مکتب اهلبیت علیهمالسلام بوده و هستند، بهعنوان نمونه هنگامی که خبردار میشوند مؤسسهای نشریهای با خط «بریل» در بیان معارف دینی نوشته و منتشر کردهاست، بدون اطلاع قبلی به آن مؤسسه رفته و در غیاب مدیر محترم در نمازخانه منتظر میمانند تا مراتب تشکر خود را از آن کار پسندیده به او ابلاغ کرده و ضرورت توجه حوزه علمیه به اقشار مختلف جامعه را اعلام کنند.
این جایگاه و این دغدغهها در کنار آن اصول فکری و مشی و سلوک معظمله نشان از این دارد که پیام تسلیت اخیر ربطی به جریان فکری و تشکیلاتی خاصی نداشته و صرفاً از سر دغدغهمندی و تشخیص تکلیف و انجام رسالت فرهنگی و اجتماعی مرجعیت و ایفای نقش پدری در حوزه علمیه صادر شدهاست.