به گزارش رحا مدیا، هادی حمیدی، طنزنویس و فعال رسانه، کارشناس دوازدهمین «رواق اهل قلم» در تبیین جایگاه نوشتن در حال حاضر، با توجه به شرایط منطقه و جهان تأکید به اولویت‌بندی داشته و نوشتن در باب جبهه مقاومت را اولویت اصلی و جهاد کبیر عنوان می‌کنند. تا با جهاد تبیین، جهاد روایت و کار فرهنگی ادای دین کرده باشیم.
این نویسنده و فعال رسانه‌ای در برنامه رواق اهل قلم که به همت مدرسه اندیشه‌ورز رحا و به‌صورت برخط در روزهای پایانی مهرماه برگزار شد، اظهار کردند: قدم اول در نوشتن قصد قربت داشتن است؛ نیت در نویسندگی قربة‌الی‌الله باشد و تنها برای خدا قلم بزنید. زیرا برای جهاد روایت و نوشتن باید نیت داشته‌باشیم و انگشتان ما با نیت خالص و الهی بنویسند.
وی در ادامه از تجربه‌های دنیای نویسندگی نکات ارزنده‌ای بیان کردند.
1.همواره آموزش ببینید
در مسیر نوشتن، مدام باید آموزش ببینیم زیرا بدون آموزش نمی‌توانیم به مقصد اصلی برسیم. برای گونه‌های مختلف نویسندگی به‌معنای اعم؛ و البته یادداشت‌نویسی در معنای اخص آموزش نویسندگی لازم است. در صورت مطالعه چندین کتاب و مجله غرور کاذب به مسلط بودن را در خویش حذف کرده و کار تخصصی و آموزش را جدی بگیرید.
2.نکته طلایی دیگر
جهان زیست و اتمسفر نویسندگی را رعایت کنید. برای مثال کودکی، که در فضای مسجد و بسیج بوده و همواره از ملزومات چفیه و لباس‌های رزمی استفاده می‌کند سیروسلوک شهدایی را می‌پسندد و در این راه قدم برمی‌دارد. در واقع اتمسفر و فضایی که شما انتخاب می‌کنید یعنی جهان‌زیست نویسندگی خود را رعایت کرده‌اید. پس ارتباطات ما با دیگران، دایره‌ی دوستان ما در افکار، ذهن و قلم ما بسیار مؤثر است و این موارد را باید جدی گرفت.
3.فضای مطالعاتی
فراوان بخوانید و مطالعه کنید. کتاب، مجله، فصلنامه و… آنچه خواندنی است را مطالعه کنید. برای شما نویسندگان حوزوی دو و یا سه نوع خواندن نیاز است. از کتب و آثار نویسندگان قدیمی همچون «رودکی» آغاز کنید از همان اولین آثار و نویسندگان تا معاصرینی همانند «فاضل نظری» و… لازم است تا متون جدی‌نویسی و طنز‌پردازی را مطالعه کنید. آثار گران‌بهای «حافظ» و «سعدی»، جناب «سعدی» نثرشان شعر است و برای همگان مفید می‌باشد. اثر ضعیف نخوانید زیرا، نفس و قلم شما را ضعیف می‌کند در این صورت نفس شما را متمایل به چیزهای ضعیف می‌کشاند لذا آثار فاخر بخوانید مثلاً، برخی از آثار استاد «شفیعی کدکنی» یا «جعفر شهیدی» را مطالعه کنید. اگر از یادداشت‌های اصلاح طلبان می‌خوانید از کیهان و… را هم مدنظر داشته‌باشید.
4.چگونه خواندنی مفید است
در کلاس‌های تندخوانی نیز شرکت کنید. برای مثال می‌توان؛ متن را از آخر به اول بخوانید. از عجله و شتابزدگی دوری کنید، تندخوانی یک سرعت عمل است و امام‌علی(ع) می‌فرمایند: «هرکس سرعت عمل ندارد دچار خسران می‌شود.» یا گاهی، متن را از اول به آخر ، از وسط به آخر و آخر به اول بخوانید. خلاصه‌نویسی فراموش نشود زیرا باعث روانی قلم می‌گردد.
5.ویراستاری یک قوت است
املای رسم‌الخط فارسی را یاد بگیرید. مخصوصاً برای قشر طلاب ضعف در املاء و نوشتن امری ناپسند است. در نوشتن رسم‌الخط را رعایت کنید در غیر این صورت متهم به بی‌سوادی می‌شوید. به ویرایش متن خود اهمیت دهید و در کلاس‌های ویراستاری شرکت کنید. برای انتشار یک متن در روزنامه و مجلات ویراستاری امری ضروری است پس کلاس ویراستاری برای همگان لازم و ضروری است.
6.ضرورت نقد
خواندن نقدهای یک متن مفید است، تا خطاهای ممکن را تکرار نکنید. بگذارید متن‌های شما نقد شوند و آنها را با دقت گوش دهید.
7.تأثیر تماشای فیلم و سریال
بسیار فیلم تماشا کنید. به گفته بسیاری از اساتید دیدن فیلم بسیار کمک کننده است. برای مثال، انیمیشن «آن شرلی» و «جودی ابوت» و… جذاب و کمک کننده هستند. اگر قلم شما سیاسی است با نگاه و زاویه دید سیاسی فیلم تماشا کنید و اگر به داستان‌نویسی علاقه‌مند هستید به سریال و فیلم‌های معمایی و پلیسی دقت کنید و به دیالوگ‌نویسی توجه و مروری داشته‌باشید.
8.نقطه‌زنی یک اصل است
اولویت‌های نویسندگی را مشخص کنید، کار اصلی ما چیست؟ فقهی یا اصولی و… هستیم. هر شخصی اولویت‌های خود را مشخص کرده تا وقت و زمان خویش را هدر ندهد. اولویت در مطالعه و نوشتن، کلاس ویراستاری و… ضروری است. شاید فردی همانند بنده طنزنویس باشد ولی در زمینه‌های مختلفی بنویسد؛ برای مثال از «عبید زاکانی» و آقای «نصرآباد» که طنزنویس هستند همواره مطالعه می‌کنم.
9.یک نکته طلایی دیگر
همه نویسندگان به‌جز کلاس ویراستاری، باید در کلاس‌های نویسندگی خلّاق نیز شرکت کنند. هر نویسنده به کلاس رفته و از مهارت‌ها بهره بگیرد. نکته دیگر اینکه، بعد از مطالعه کتاب، یادداشت و طنز نکات خوب آن را یادداشت‌برداری کنید و این سؤال را برای خود مطرح کنید که، اگر من نویسنده این اثر بودم چگونه قلم می‌زدم یا اگر در این گوشه از متن فلان شعر یا روایت و… را ذکر می‌کردم قطعاً بهتر می‌شد. در واقع حدیث نفس کنید و خود را جای نویسنده بگذارید. حدیث نفس و خلاقیت باعث باز شدن ذهن شما می‌شود.
پرکاربردترین نکات در باب یادداشت‌نویسی:
برای نوشتن، چشم و گوش شنوا لازم است
به زبان نثر ساده و معیار بنویسید. برای مثال، تفسیر استاد قرائتی که نور نام دارد نثر روان معیار امروزی است که مفید و قابل استفاده برای همگان می‌باشد. کلمات درشت و سخت به کار نبرید زیرا، کسی آنها را نمی‌خواند و مفید نیستند. عبارات سنگین و با لحن گفتاری ننویسید بلکه نوشتاری خیلی بهتر است. در کل برای نوشتن یادداشت معیار این نکات مهم است.
راه انتقال حسیات
آنچه مسلم است این است که نوشتن انتقال حسیات می‌باشد. هر متنی اعم از؛ داستان، خاطره و روایت و… انتقال قدرت ذهن خود به مخاطب است. نوشته باید حسی و قابل درک کردن باشد و مخاطب تا پایان مطلب با شما همراهی کند و در آخر بگوید ای کاش تمام نمی‌شد.
با نقاط کانونی پیش برویم
نقطه کانونی در متن خود داشته‌باشیم. مثلاً درمورد شهید «یحیی سنوار» اگر مطلبی نوشتید و از شهید «نصرالله» هم ذکر کردید. در مورد هر موضوعی یک نقطه کانونی داشته‌باشیم و متن را این‌گونه جلو ببریم. تا زمانی‌که نقطه کانونی شما مشخص نشود و از انتها تا به اول متن را بخوانید، که آیا این جاده راست است یا جاده خاکی زدید…
روده‌درازی موقوف
در کل متن روده درازی نکنید؛ مثلاً اگر از شهید «سنوار» نوشتید، برای مثال تا لحظه و نفس آخر چوب را پرتاب کردند را با یک جمله فقط تمام کنید. در واقع نباید طولانی و وقت‌گیر بنویسید و یک نکته را طویل و سریال نکنید. مختصر و مفید بنویسید زیرا، طولانی بودن متن یک افت است و باید ترک شود.
کوتاه و گزیده
کوتاه‌نویسی را در لیست کارهای خود داشته‌باشیم. و از برنامه کوتاه‌نوشت ویراستی استفاده‌کنید تا به مختصر و مفید نوشتن عادت کنید.
و در پایان؛ یک نکته طلایی و معروف از «ارنست همینگوی» که می‌گویند: «بی‌قرار و شیدا بنویسید و هوشیار ویرایش کنید.»
گزارشگر: سیده ناهید موسوی
