به گزارش رحا مدیا، حجتالاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایینژاد، عضو هیئت علمی و رئیس پژوهشکده زن و خانواده، با تبیین برخی آسیبهای نظام تربیتی معاصر تأکید کرد که هدف اصلی تربیت، مطابق با اسناد تحول آموزش و پرورش و حوزههای علمیه، پرورش انسان مؤمن، باتقوا و انقلابی است؛ اما این هدف در عمل به درستی محقق نشده است. به گفته او، مشکل اساسی آنجاست که تربیت امروز بیش از حد بر فرد تمرکز کرده و هستیشناسی فردی را مبنا قرار داده است، در حالی که تربیت باید هم فرد، و هم جامعه را بسازد.
او توضیح داد: فردیت باید روشن کند که چه جامعهای قرار است شکل گیرد و انسجام اجتماعی بر محور چه ارزشهایی بنا شود. اما در شرایط کنونی، غلبه فردگرایی موجب شده است که فرهنگ عمومی به سمت حذف نقش خانواده پیش رود؛ بهگونهای که تنها دو ضلع «فرد» و «دولت» باقی بمانند. در چنین حالتی دولت اهداف کلان اجتماعی را دنبال میکند، اما خانواده بیشتر در پی تحقق آرزوهای فردی خود است؛ مانند پدری که صرفاً میخواهد فرزندش آهنگر موفقی شود، بیآنکه به نیاز واقعی جامعه توجه کند.
زیبایینژاد با اشاره به آموزههای اهلبیت علیهمالسلام یادآور شد: در ادبیات دینی، کلیدواژه «امّت» جایگاه برجستهای دارد. هدف، ساختن جامعه و امتسازی است و در این مسیر دو نوع رابطه شکل میگیرد: رابطه طولی بین مردم و ولیّ خدا و رابطه عرضی بین مؤمنان. او افزود: رابطه طولی به معنای پیوند مبتنی بر محبت و عاطفه میان امت و رهبر الهی است؛ پیوندی که همراه با اطاعت و ایمان قلبی است. در مقابل، رابطه عرضی همان است که قرآن کریم با تعبیر «إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ» بیان میکند؛ یعنی پیوند برادری و احساس مسئولیت متقابل میان مؤمنان بر اساس محبت، مساوات و ایثار.
وی در ادامه به یک نمونه اجتماعی مهم اشاره کرد و گفت: اگر این نگاه در رفتار ما حاکم شود، حتی در مواجهه با دختران کمحجاب نیز نوعی رفتار برادرانه و دلسوزانه شکل خواهد گرفت. امر به معروف و نهی از منکر در این چارچوب نه از سر خشونت، بلکه از دل محبت و نگرانی برمیخیزد؛ همانند غضب مادرانهای که از سر دلسوزی و عشق نسبت به فرزند بروز میکند. تنها در چنین شرایطی است که توصیهها و نقدها اثرگذار خواهند بود و به انسجام اجتماعی میانجامند.