به گزارش رحا مدیا، سمیه عالمی، بانوی داستاننویس و کارشناس یازدهمین رواق اهل قلم، «نویسنده» را موجودی ماجراجو میداند. وی میگوید حتی قبرستان رفتن یک نویسنده از دیگر افراد عادی باید متمایز باشد. یعنی نهتنها یاد مرگ کند بلکه حداقل باید 300 کلمه درباره آن موضوع بنویسد و بعد در متن پیاده کند در هر موقعیتی سفر، زیارت و… متفاوت از همیشه تجربه و اتفاقات شخصی خود را بیاورد.
خانم عالمی، دبیر داستان و رمان نشر زائر در برنامه رواق اهل قلم که به همّت مدرسه اندیشهورز رحا و بهصورت برخط برگزار شد، اظهار کرد: نویسندگی یعنی دیدن جزئیات در موقعیتهای مختلف و داشتن شهامت برای تجربههای جدید.
عالمی گفت: نویسنده باید شجاع باشد و با زیست خود در موقعیتهای مختلف و با تجربه اتفاقات آن زمان و مکان اقدام به نوشتن کند. برای همین لازم است خود را در معرض تجربه و سفر توریستی قرار دهد.
وی در ادامه به تجربه زیسته خود در نویسندگی پرداخت.
1.نوشتن کار راحتی نیست!
یک جمله پرتکراری که در کلاسهای داستاننویسی و روایتنویسی مدام تکرار میشود، البته برگرفته از کتاب حرکت در مه است؛ اگر استعداد نداشتهباشید خودتان را بکشید هم نویسنده نخواهید شد، اما اگر استعداد داشتهباشید فقط کافی است خودتان را بکشید تا نویسنده شوید.
در واقع نویسنده اگر منابع و اتصال به تراث ملی و فرهنگی و تاریخی. اسطورهها و باورهای موجود مسلط نباشد نمیتواند متنی بنویسد و حتی اگر بنویسد بسیار معمولی و دم دستی مینویسد که شاید هرکسی توانایی آن را داشتهباشد.
2.مرتبط با جغرافیای خود بنویسید
هر یادداشتی که مینویسیم باید مردم و منطقه ما را درگیر کند، جستارها و نوشتهها هیچ دردی را حل نمیکنند اگر در رابطه با محیط جغرافیایی ما نباشند. حتی اگر درمورد عشق مینویسید باید متن را با نگاه سرزمینی و جغرافیایی نوشت.
بهعبارتی نوشته ما اگر نسبتی با جغرافیا نداشته ماندگار نخواهد شد. باید جهان شمول و زمان شمول باشند و در هرجا و مکانی به آن مراجعه کنیم. یعنی اگر نوشتهای بنویسیم که با ایران نسبتی ندارد کارایی خاصی نخواهد داشت و بهاندازه یکبار خواندن ارزش دیگری ندارد. مسئله این است با جغرافیای ایران و مردمان باید نقش داشتهباشد. ما در داستانها و روایتها و کارهای تاریخی و دینی که تولید میشود یک ضعف بزرگی داریم. برای مثال روایتی را مینویسیم اما نسبتی با انسان امروز ندارد. مثلاً اگر از حضرت معصومه(س) میگوییم، ناگزیریم درمورد بازخورد از یک بانوی شیعه نسبتی برقرار کنیم و به این بحث بی توجه نباشیم و نوشته ما صرف بازخوانی نباشد و حضرت معصومه(س) را در مبحث زن امروز و در کل انسان امروزی چه زن و چه مرد ایرانی بیاورم. مهم این است که زمان برای نویسنده مسئله باقی بماند زمانمندی بسیار بسیار مهم است.
3.حوزه نوشتن خود را انتخاب و راجع به آن مطالعه داشتهباشید
نویسنده باید حوزه کار خود را بلد باشد و در مورد آن مطالعه کافی کند سپس نگاه خود را در مسئلههای آن موضوع ظهور و بروز بدهد. همین امر سبب اشتهار نویسنده در موضوعی خاص میشود که بعد از مدتی ارجاعات آن موضوع متعلق به نویسنده میشود. پس باید حوزه مطالعاتی خود را مشخص کنیم و مسائل پیرامون را با عینک خود نگاه کنیم.
4.به نوشته خود باور و یقین داشتهباشید
اولین نفری که از متن شما تأثیر میپذیرد باید خود شما باشید، اگر خودتان متن را باور نداشتهباشید و تأثیری در شما نگذاشته است، قطعاً برای دیگری هم تأثیری نخواهد داشت. پس ابتدا نویسنده خودش باید دچار تغییر در نگاه شود.
5.نسبت به نوشتههایتان نقدپذیر باشید
یکی از مواردی که در اعتلای یادداشت نویسنده مهم است و سبب تأثیرگذاری بیشتر آن میشود تقدس زدایی از آن است. شما باید اجازه دهید ناقدی نوشتهتان را نقد کند و حتی میتوانید خودتان برای اینکار پیشقدم شوید و نوشتههایتان را برای افراد بفرستید تا نظراتشان را به شما منتقل کنند.
6.از تراث نویسندگی غافل نشوید
از خواندن آثار مرتبط با حوزه کاری خود و حتی آن آثاری که سبب میشود نوشته شما ارتقا پیدا کند غافل نشوید. بهعبارتی فرمول نویسندگی عبارت است از: خواندن + خواندن+ نوشتن و تکرار این چرخه. که اگر رعایت شود میتواند نوشته شما را متحول کند.
7.در نوشتن، جزئیات را به مخاطب منتقل کنید
مواجهه یک نویسنده با اشیا، پدیدهها و محیط پیرامونی باید متفاوت با دیگران باشد و نویسندهای موفق است که بتواند این تفاوت را به دیگران نیز منتقل کند و این یعنی نویسنده باید به همه نکات توجه و با جزئیات به جهان نگاه کند و آن را به مخاطب نشان دهد. این کار سبب باورپذیرتر شدن نوشتهها خواهد شد.
گزارشگر: سیده ناهید موسوی