رحا مدیا، سمانه باسطی نوشت: بررسی چگونگی تبلور روح حماسی در سرزمین ایران، شدت و ضعف این خصیصه را به میزان نمودِ عملیِ اسلام در حکومت و حاکمیت مرتبط خواهد ساخت.
پس از ورود اسلام به ایران و پایبندی مردم به اموری چون جهاد في سبیلالله، مبارزه با طاغوت و تقویت ایثار و از خودگذشتگی، جانی تازه بر پیکرهی حماسهآفرینی ایرانیان دمیده شد و صفحات تاریخ این سرزمین به تدریج، طور دیگری رقم خورد.
هرچند در این دوران، بسته به میزان تقیّد حکّام به اسلام ناب، اقدامات دفاعی حکومتها نسبت به تجاوز بیگانه، متفاوت بود و شدت و سستی را توأمان به همراه داشت؛ اما ضعف این تقیّد و ظلم پادشاهان، مانع از آن نشد تا خروش غیرت دینی مردم در قالب مقاومتهای محلی بروز و ظهور یابد.
در سالهای متمادی، ایستادگی در برابر خودکامگی دستگاه حاکم و مبارزه با استعمار و استثمار در جهت حفظ و حراست از مرزهای مادی و معنوی این سرزمین، قهرمانها آفرید؛ اسطورههایی از جنس میرزا کوچکها و دلواریها خلق کرد تا آنکه پرچم اسلامخواهی و استقلالجویی به دست بنیانگذار کبیر انقلاب رسید و ریشههای طاغوت، از بیخ و بن، برچیده شد.
از آن روز تاکنون، نمود روح حماسی ایرانیان بواسطهی یکپارچگی میان حکومت و ملت در برابر هرگونه تجاوز و تعرض، پررنگ و برجسته گشت و به الگویی عملی برای عدالتخواهی و ظلمستیزی در سراسر جهان مبدل شد.