رحا مدیا | سبحان ابراهیمی‌پور
رابطه ولی و رهبر جامعه با مردم، رابطه پدرانه و پیامبرانه است؛ نگاه پیامبرانه، نگاه مسئولیت‌پذیری و دستگیری است. او خود را نسبت به رفتار مردم جامعه خویش مسئول می‌داند و همچون برخی نگاه حداقلی، حزبی و جناحی ندارد. چنین نگاه و دیدگاهی جز در سایه‌ی اندیشه توحیدی و الهی امکان‌پذیر نمی‌باشد.
پیامبر گرامی اسلام و به تبع ایشان حضرات معصومین(ع) که وظیفه ابلاغ دین حق و الهی را بر روی زمین به عهده دارند، نگاه اسلام به مقوله‌ی مردم را به درستی تبیین کرده‌اند، و تلاش آنان برای برپایی حکومت نیز جز «در مسیر تحقق بخشیدن به کرامت انسان و مردمان روی زمین» نبوده و نیست.
و فرق این نوع حکومت پیامبرانه و معصومانه با سایر حکومت‌های پادشاهی و غیره در این است که اساسا اسلام به‌دنبال به رسمیت شناختن «نقش» و «کارکرد اجتماعی» برای «مردم» است، یعنی مصداق آیه شریفه: «إِنَّا هَدَیْنَاهُ السَّبِیلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا» (انسان، آیه 3) که در اسلام راه و سبیل هدایت پیش روی مردم قرار می‌گیرد تا بستر انتخاب درست برای آنها فراهم شود و پیامبران الهی و امامان معصوم(ع) نیز آنان را در رسیدن به منزلگاه سعادت و کمال یاری می‌کنند.
در طول تاریخ پیامبران و امامان تا پای جان برای تحقق این هدف اسلام قدم برداشتند و بسیاری از آنان نیز در این مسیر به شهادت رسیدند.
در عصر و زمانه‌ی ما نیز رهبرانی بودند که قدم جای پایِ پیامبران و امامان مُبَشِر نهادند و در راستای تحقق حضور مردمی در جامعه‌ی اسلامی تلاش کردند؛ همچون امام راحل(ره) و حضرت آیت‌الله خامنه‌ای(حفظه‌الله).
شاخصه مهم پیامبری
آنان این رویه را از روزهای پیش از تحقق انقلاب اسلامی در ایران همواره دنبال کرده و تا به همین امروز نیز که حضرت امام(ره) در میان ما نیستند و پرچم رهبری به دستان مبارک حضرت آیت‌الله خامنه‌ای است، این مسیر ادامه‌دار بوده است.
در تاریخ این مرز و بوم هیچ کسی نیست همچون رهبرانِ انقلاب اسلامی که مردم را در خط مقدم تصمیمات کشوری و حکومتی بدانند و آن را در مسائل مهم و حیاتی کشور دخیل کنند؛ خود و انقلاب را منهایِ مردم نمی‌بینند و شاخصه مهم پیامبری که _نگاه مسئولیت‌پذیرانه_ است، در آنها به وضوح قابل درک است؛ با نگاه «منیّت» و «من انجام دادم» هیچگاه به قضایا نگاه نمی‌کنند و حتی «یوم الله پیروزی انقلاب اسلامی» را نیز به مردم ایران و پیشوایان دینی خود نسبت می‌دهند.
امام راحل(ره):
1. انقلاب مردم ایران نقطه شروع انقلاب بزرگ جهان اسلام به پرچمداری حضرت حجت -ارواحنافداه- است که خداوند بر همه مسلمانان و جهانیان منت نهد و ظهور و فرجش را در عصر حاضر قرار دهد. 1368/01/02
2. شما مردمی که با تمام وجود بر سر غرب و شرق جهانخوار شوریدید، شما عزیزانم به امید خدا پیروزید، شما مردم دلیر و آگاه سرمشقی هستید برای ملل زیر سلطه و باید بدانید در میدانی که قدم گذاشته‌اید مواجه هستید با مشکلات بسیاری که تنها مقاومتتان نجاتتان خواهد داد. (صحیفه امام، جلد13، ص 544)
3. انقلاب ما عظیم است و متکی به هیچ قدرتی نیست، نه قدرت شرق و نه قدرت غرب، انقلاب‌هایی که در دنیا می‌شود به یکی از این دو ابرقدرت متکی است، ولی انقلاب مردم ما انقلابی است متکی به خود مردم. (صحیفه نور، جلد19، صفحه 58)
آیت‌الله خامنه‌ای:
1. انقلاب [اسلامی] با کودتا به وجود نیامد، با حرکت نظامی به وجود نیامد؛… نه، این انقلاب به‌وسیله‌ی مردم به وجود آمد؛ با عزم مردم، با نیروی انقلاب مردم، با ایمان مردم به وجود آمد. 14/03/1395
2. انقلاب اسلامی که بزرگترین تحول و تغییر قدرت در طول تاریخ ما بود و اساس سلطنت و حکومت فردی را به حکومت مردمی تبدیل کرد، با نیروی مردم انجام گرفت. 11/02/1387
3. انقلاب اسلامی یک نوآوری بزرگ تاریخی بود که ملت ایران آن را در تاریخ خودش و تاریخ بشریت به ثبت رساند. 01/01/1387
و حتی نسبت به رفتار مسئولان نظام با مردم نیز توصیه‌هایی می‌کنند که می‌توان آن توصیه‌ها را جزئی از منشور خدمت دانست؛
امام خمینی(ره):
1. حکومت‌ها از جمله حکومت اسلامی باید تابع مردم باشند. (صحیفه امام، ج6، ص 467 _ 468)
2. برای این مردم ستمدیده خدمت کنید، این مردمی که شما را به اینجا رسانده‌اند و اگر اینها نبودند حالا یا در حبس‌ها بودید یا در قبرستان‌ها، برای اینها باید خدمت بکنیم، هر کس به اندازه‌ای که می‌تواند. (صحیفه امام، ج19، ص 373 _ 378)
3. وضع حکومت اسلام یک همچو وضعى است. ادارهاش براى رفاه مردم است، نظامش براى رفاه مردم است، رئیس جمهورش براى رفاه مردم است، نخست وزیرش براى رفاه مردم است، و محیط، محیط محبت. (صحیفه امام؛ ج ۷،ص ۲۸۲ – ۲۸۳)
امام خامنه‌ای:
1. سبک حکمرانی اسلامی این است: مردمی بودن، دینی بودن، اعتقادی بودن، اَشرافی نبودن، مسرف نبودن، ظالم نبودن. 19/12/1400
2. مردمی بودن مسئولان و ارتباط نزدیک آنان با مردم و خود را خدمت‌گزار مردم دانستن و دچار غرور نشدن و حفظ پاکدامنی و مسئولیت‌شناسی از جمله وظایف سنگین مسئولان در رده‌های مختلف است. 16/10/1386
3. مردم باید به شما به چشم امنائى نگاه کنند که امین و وکیل آنها هستید و می‌خواهید مشکلات آنها را حل کنید. 08/06/1368
و نمونه‌هایی از نقش‌بخشیدن و مسئولیت‌دادن مردم:
امام خمینی(ره):
1. در ایران اسلامی، مردم تصمیم‌گیران نهایی تمامی مسائلند. (صحیفه امام، ج16، ص266)
2. نظارت مستقیم مردم بر سایر ارکان حکومت. (صحیفه امام، ج8، ص487)
3. این از خصوصیات اسلام است و از خصوصیات کشور اسلامی است و جمهوری اسلامی، که مردم خودشان در صحنه باشند و خودشان ناظر امور باشند. (صحیفه امام، ج14، ص267)
امام خامنه‌ای:
1. در هر مسئله‌ای از مسائل خُرد و کلان کشور که ما حضور مردمی را داشتیم، این معجزه را مشاهده کردیم. 17/12/1393
2. در نظام اسلامی، ملت تصمیم‌گیرنده است. مردم، حقیقتا مالك و مسلط بر سرنوشت و امور خودشان هستند. این، یك امر واقعی است. 07/02/1367
3. امکان عملی تحقق حاکمیت دین است که بدون مردم امکان‌پذیر نیست. 14/03/1400
اینها فقط گوشه‌ای از مسیر پیامبرگونه رهبران جمهوری اسلامی ایران بوده است که دوست و دشمن نسبت به عملکرد باورنکردنی آنان در طول دوران انقلاب اسلامی اذعان دارند.
