
فاطمه(سلامالله علیها) اسوهای انسانساز
نام فاطمه زهرا (سلامالله علیها) تنها یادآور دختر پیامبری بزرگ نیست؛ بلکه نماد زنی است که با وجود عمری کوتاه، چنان در عمق تاریخ تأثیر نهاد که تا امروز الهامبخش مبارزان و مصلحان و الگویی برای انسانها و انسانسازان است.
آنچه شخصیت حضرت زهرا (س) را به الگویی جاویدان و فرازمانی تبدیل کرده، ترکیب بینظیر ابعاد گوناگون انسان کامل است؛ از عبادت و معنویت تا مبارزه و سیاست، و از تربیت خانواده تا دفاع از حق و عدالت.
امام خمینی (ره) با نگاهی فراتر از یک توصیف عاطفی، با الهام گیری از سیره و سنت معصومان (علیهم السلام) ایشان را بـه عنـوان الگـو و مقتـدا در رشـد و تعـالی معنـوی، زهـد و ساده زیستی، دشمن ستیزی، مقابله با انحراف، تربیت و ساختن نسلی با معنویت و تقوا و دانش به همه ما به ویژه، جامعهی انسانساز همچون زنان، علما و طلاب شناساندهاند.
با مروری بر بیانات خمینی کبیر به مهمترین محورهای توصی
ه امام خمینی به الگوگیری از حضرت زهرا (س) دست مییابیم:
الگوی مبارزه سیاسی و اجتماعی:
خطبه فدکیه: امام خمینی این خطبه را نوعی “منشور مبارزه” و “محاکمه حکومت وقت” و “دفاع از حریم ولایت” میدانند که برای “رسوایی زمامداران باطل” و “آگاهسازی مردم” ایراد شد.(صحیفه امام، ج۱۶)
ایشان تأکید دارند که حضرت زهرا (س) یک زن منفعل نبود، بلکه به عنوان یک “کنشگر آگاه و فعال” در برابر انحرافات سیاسی ایستاد و مردم را به مقابله با حاکمان ظلم فراخواند.
همچنین امام خمینی (ره)، “اولاد فاطمه” (علما و مجاهدان) را که تحت تربیت مستقل و غیر مستقیم ایشان بودند را وارث این مبارزه میدانند که در طول تاریخ در برابر دستگاههای ظلم و جور ایستادهاند و در عصر حاضر نیز نمیگذارند دشمنان به مقدسات اسلام تجاوز کنند.(صحیفه امام، ج ۲۰)
الگوی علمی و معرفتی:
امام خمینی (ره) بر این باور بود که «علم و تقوا» در وجود حضرت زهرا (س) به اوج خود رسیده و این دو، به هیچ گروهی انحصار ندارند: “در حفظ همه حیثیاتی که حیثیت بـزرگ زن اسـت، آن طـوری کـه زن فریـد، حـضرت زهرا (سلام االله علیها) بود همه باید به او اقتدا کنید و کنیم… علم به هیچ کسی انحصار ندارد، علم مال همه است، تقوا مـال همـه اسـت، و کوشـش بـرای رسیدن به علم و تقوا وظیفه همه ماست و همه شماست.(صحیفه امام، جلد ۱۹) در جای دیگر میفرمایند: “حضرت به اندازه خودش که در این ظرف کوتاه مجاهده داشته است، مخاطبـه داشـته است، با حکومتهای وقت، محاکمه میکرده است… شما باید اقتدا به او بکنید. (صحیفه امام، جلد ۲۰)
الگوی سادهزیستی و قناعت
اما بعد اجتماعی و سیاسی و علمی، تنها بخشی از الگوی فاطمی است. امام خمینی به «زهد و سادهزیستی» حضرت زهرا (س) نیز به عنوان درسهایی عمیق برای جامعه اشاره میکرد. زندگی ساده و بیآلایش ایشان در کنار همسری مانند امام علی (ع)، الگویی برای قناعت و دوری از تجملات دنیوی است؛ درسی بزرگ برای تمام کسانی که میخواهند در مسیر خدمت به دین و مردم گام بردارند.صحیفه امام، ج ۱۷)
الگوی تربیتی و خانوادهسازی:
سیره حضرت زهرا (س) در تربیت فرزندانی مانند امامان معصوم (ع)، الگویی برای “ساختن نسلی با معنویت و تقوا و دانش” است.
جمع نقش خانوادگی و اجتماعی از دیگر امتیازات زهرای اطهر است. ایشان نشان دادند که میتوان “نقش بینظیر در خانواده” را با “کنشگری آگاه در جامعه” ترکیب کرد و هیچکدام قربانی دیگری نشود.
بدینترتیب در نگاه امام خمینی (ره)، حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) تجسم عینی “زن تراز اسلام ناب” و “الگوی کامل یک انسان مبارز و عابد” است. انسانی که در کنار تمام مسئولیتهای زنانه به علم و معرفت پرداخته و به زندگی و اندیشهی خود رنگ معنوی میبخشد و در مسیر جهاد فیسبیلالله قدم مینهد اما بدین نقطه اکتفا نکرده و خانوادهی خویش را با همراهی کردن همسر و تربیت نسلی شایسته در مسیر مجاهدت قرار میدهد.
از این رو او انسانسازترین پدیدهی خلقت است و ذریهی ایشان همچون امام خمینی به عامه مردم و خاصه طلاب سفارش میکنند که این شخصیت را یک بعدی نبینند.
ایشان با توصیه به عامه و خاص از جمله طلاب میآموزند که دین دار واقعی کسی است که همچون فاطمه (س)، هم در محراب عبادت بدرخشد، هم در میدان سیاست و دفاع از حق، شجاعانه حاضر شود و هم در خانه، مربی انسانهای بزرگ باشد.



