رحا مدیا | سید محمدحسین دعائی
بیانیه گام دوم انقلاب» مهم‌ترین سند بالادستی کشور است که از سوی رهبر معظم انقلاب صادر شده و پرداختن به آن، مورد تأکید ایشان می‌باشد: «من روی این بیانیه خیلی زحمت کشیدم. من بنای بر این ندارم که اگر چیزی نوشتم یا مطلبی گفتم، از دیگران درخواست کنم که روی آن کار کنند؛ ولی راجع به این می‌گویم این کار را بکنند.
امیرالمؤمنین علیه‌السلام: «أَیُّهَا النَّاسُ إِنَّ لِی عَلَیْکُمْ حَقّاً وَ لَکُمْ عَلَیَّ حَقٌّ فَأَمَّا حَقُّکُمْ عَلَیَّ فَالنَّصِیحَةُ لَکُمْ وَ تَوْفِیرُ فَیْئِکُمْ عَلَیْکُمْ وَ تَعْلِیمُکُمْ کَیْلَا تَجْهَلُوا وَ تَأْدِیبُکُمْ کَیْمَا تَعْلَمُوا وَ أَمَّا حَقِّی عَلَیْکُمْ فَالْوَفَاءُ بِالْبَیْعَةِ وَ النَّصِیحَةُ فِی الْمَشْهَدِ وَ الْمَغِیبِ وَ الْإِجَابَةُ حِینَ أَدْعُوکُمْ وَ الطَّاعَةُ حِینَ آمُرُکُم.»
نتیجه؛ ضرورت شناخت تحلیلی بیانیه گام دوم و تلاش برای عملیاتی‌کردن آن در حوزه‌های مختلف، به‌عنوان بخشی از «نهضت آشنایی با اندیشه‌های راهبردی رهبر معظم انقلاب».
توصیف اجمالی محتوای بیانیه گام دوم انقلاب:
الف) مجموعه‌ای از مطالب مهم و راهبردی درباره «هست‌ها و بایدها»، «واقعیت‌ها و آرمان‌ها»، «فرصت‌ها و تهدیدها» و به‌عبارت دیگر «وضع موجود و وضع مطلوب انقلاب»
ب) مجموعه‌ای متشکل از «توصیف‌های مرتبط با گام اول انقلاب» و «توصیه‌های مرتبط با گام دوم انقلاب»
ج) «قرائت معیار» از «خروجی انقلاب در گام اول» و «نقشه راه انقلاب در گام دوم»
مهم‌ترین پیش‌نیازها برای توسعه گفتمان بیانیه گام دوم انقلاب:
الف) آشنایی با بیانیه گام دوم و هویت کلان‌نگرانه و آینده‌نگارانه آن
ب) درک ضرورت توسعه گفتمان بیانیه گام دوم، از سوی مسئولان، نخبگان و عموم مردم، در سه مرحله: درک ضرورت کلان نگر و آینده‌نگاری برای اداره کشور، درک ضرورت اقدام برای آینده‌نگاری از سوی رهبر معظم انقلاب و پذیرش جایگاه ایشان در این عرصه، درک ضرورت ابتناء همه طرح‌ها و برنامه‌ها بر بیانیه گام دوم
ج) قبول ضعف‌ها، خلأها و کوتاهی‌های موجود در حوزه بیانیه‌شناسی (قابل ارزیابی از طریق پایش میزان آشنایی طیف‌های مختلف با بیانیه)
د) آماده‌سازی محتوای گفتمان گام دوم، به‌کمک؛ تجزیه، تحلیل و فراوری بیانیه گام دوم انقلاب، جمع‌آوری و ساماندهی دیگر بیانات رهبری با محوریت بیانیه.
مهم‌ترین سیاست‌ها و راهکارها برای توسعه گفتمان بیانیه گام دوم انقلاب:
۱. تولیدِ «مدل بومی گفتمان‌سازی» و عمل به الزامات و اقتضائات آن
۲. استفاده از دستاوردهای عقلانی و عقلائی مطرح در عرصه گفتمان‌سازی، مثل موردِ «رؤیای آمریکایی»
۳. تعیین یا تولید یک «نهاد»، به‌عنوانِ «متولی موضوع گام دوم انقلاب» (مثل مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت)، با هدفِ «راهبری ستادی»
۴. تولیدِ «ادبیات گام دوم انقلاب» و فربه‌سازی هدفمند این ادبیات
۵. تلاش برای «مستندسازی بیانیه»، به‌کمکِ «آیات»، «روایات»، «گزاره‌های علمی» و «واقعیت‌های میدانی»
۶. تأکید بر «عقلانیت بیانیه» و نشان‌دادن این عقلانیت به مخاطب
۷. جلوگیری از «تأثیر منفی تغییر دولت‌ها» بر روند اجرایی شدن بیانیه
۸. الزامِ «پیوست بیانیه» برای تمامی پیشنهادها، طرح‌ها و برنامه‌های ارائه‌شده در کشور (مثل الزام پیوست فرهنگی) و مطالبه این پیوست از «مسئولان» و «نامزدهای انتخاباتی»
۹. اولویت‌دادن به توسعه گفتمان بیانیه گام دوم در میان حوزویان و دانشگاهیان
۱۰. تمرکز ویژه روی مسئله «خودسازی» و زمینه‌سازی برای تحقق و توسعه آن در فضاهای مختلف
۱۱. تلاش پُرحجم برای «کادرسازی» و تربیت نیروی انسانی متناسب با «طراز بیانیه»
۱۲. سرمایه‌گذاری خاص روی بحثِ «کلان نگر» و نهادینه‌سازی آن در جامعه
۱۳. توجه ویژه به «فعالیت‌های تطبیقی و مقایسه‌ای»، با الهام از محتوای بیانیه (مثل مقایسه شرایط بعد از انقلاب با شرایط پیش از انقلاب، مقایسه انقلاب اسلامی با انقلاب‌های دیگر و مقایسه چالش‌های انقلاب در ابتدای پیروزی با چالش‌های انقلاب در امروز)
۱۴. تمرکز بر «فعالیت‌های هنری و رسانه‌ای»، به‌منظور شکستنِ «محاصره تبلیغاتی دشمن» در «جنگ روایت‌ها» (با لحاظ تأکید رهبر معظم انقلاب بر ضعف جبهه انقلاب در این عرصه و تأثیر آن بر امید آفرینی)
۱۵. طراحی و راه‌اندازیِ «رویدادهای علمی و هنری مختلف»، با دبیرخانه‌های دائمی
۱۶. طراحی و راه‌اندازی دوره‌هایی مثلِ «بی‌نهایت شو» و «هیس‌طوری»
۱۷. ضرورت نقش‌آفرینی ویژه از سوی «صداوسیما»، با تولید برنامه‌های مختلف، خصوصاً برنامه‌هایی برای «گفتگوهای چالشی»، میان موافقان و مخالفان بیانیه
۱۸. وارد کردن محتوای بیانیه به «متون درسی»
۱۹. استفاده از شرایط شکل‌گرفته بعد از غائله اخیر و تبدیل تهدید موجود در آن به فرصت، به‌کمکِ «پالایش نظام» در سه حوزه «برنامه‌ها، ساختارها و نیروها»، بر اساس محتوای بیانیه و به‌منظور سرعت‌دادن به فرایندِ «دولت‌سازی، جامعه‌سازی و تمدن‌سازی»
۲۰. اثباتِ «درخشندگی و برجستگی بیانیه» و استناد به آن، برای اثباتِ «حقانیت رهبر معظم انقلاب» و دفاع از شخصیت حقیقی و حقوقی ایشان (خصوصاً با لحاظ هجمه‌ها و اهانت‌های اخیر).
مقدمه‌ای بر ضرورت آشنایی با اندیشه‌های راهبردی رهبر معظم انقلاب
