رحا مدیا | آزاده ابراهیمی فخاری
شهید آیت‌الله مفتح یکی از شخصیت‌های برجسته تاریخ معاصر ایران است. وی نقش مهمی در ترویج وحدت حوزه و دانشگاه ایفا کرد. با توجه به تحصیلات همزمان این شهید بزرگوار در حوزه‌های علمیه و دانشگاه، به‌خوبی به ظرفیت‌های علمی و فرهنگی هر دو نهاد پی برد و تلاش کرد تا این دو عرصه را به یکدیگر نزدیک کند.
ایشان در تلاش بود تا به‌ویژه در دوران انقلاب، که فضای سیاسی و اجتماعی کشور ملتهب بود، وحدت و هم‌گرایی میان دو جریان فکری حوزوی و دانشگاهی را رونق بخشد. در زمانی که دانشگاه تهران به‌عنوان یکی از مراکز مهم علمی کشور درگیر مشکلات سیاسی و اجتماعی بود، شهید مفتح در یکی از جلسات علمی مشترک با اساتید دانشگاه و طلاب حوزه شرکت کرد. در این جلسه، که در فضایی پرتنش برگزار می‌شد، ایشان با لبخندی که به‌سختی از چهره‌اش محو می‌شد، گفت: «من هر دو دنیای شما را تجربه کرده‌ام. هم دنیای کتاب‌های قدیمی و هم دنیای اندیشه‌های جدید. اما بدانید که در هر دو دنیا، باید یک حقیقت مشترک را جستجو کرد: «خدمت به مردم و پیشرفت کشور»
این سخنان شهید مفتح موجب شد تا فضای جلسه از تنش‌های سیاسی به گفت‌وگوهای علمی و فرهنگی تبدیل شود و بسیاری از دانشجویان و طلاب به اهمیت هم‌افزایی میان حوزه و دانشگاه پی ببرند. به عقیده ایشان، تنها از طریق همکاری و تعامل مستمر میان این دو نهاد می‌توان به رشد علمی و فرهنگی جامعه دست‌یافت. او بر این باور بود که این وحدت، تنها در زمینه‌های علمی و تحقیقاتی نیست؛ بلکه می‌تواند در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی نیز بسیار مؤثر باشد. او می‌گفت که «برای اینکه کشور در مسیر پیشرفت قرار گیرد، نیاز به اندیشه‌های دینی و علمی داریم که باید در یک مسیر مشترک حرکت کنند.»
یکی از راه‌کارهای عملی که شهید مفتح بر آن تأکید داشت، تشکیل گروه‌های تحقیقاتی مشترک میان حوزه و دانشگاه است. پژوهش‌های مشترک می‌تواند نقاط قوت هر دو نهاد را در کنار یکدیگر قرار دهد و به تولید دانش کاربردی و رفع چالش‌های معاصر کمک کند.
بهره‌گیری از نظرات دینی و مباحث اسلامی در علوم انسانی و اجتماعی راه‌کار عملیاتی دیگری است که این اندیشمند به جامعه حوزوی و دانشگاهی ارائه کرد. بسیاری از مسائل علمی و اجتماعی می‌تواند با نگاه دینی و فلسفی بررسی شود. در این راستا، همکاری‌های علمی میان اساتید حوزه و دانشگاه در زمینه ارائه تحلیل‌های دینی در موضوعات مختلف اجتماعی، سیاسی و اقتصادی می‌تواند به گسترش این نوع نگاه در دانشگاه‌ها و سپس در سطح جامعه منجر شود.
