رحا مدیا | آزاده ابراهیمی فخاری
در سال 1936، رضاشاه قانونی را به تصویب رساند که بهموجب آن زنان ایرانی مجبور به برداشتن حجاب خود شدند. این سیاست هویت دینی و ملی زنان و مردان غیور ایران را هدف قرار داد. امامخمینی(ره) بهعنوان بزرگترین مخالف این سیاست، موضعی قاطع و مستحکم در برابر آن گرفت و به مبارزهای بیامان علیه آن پرداختند. ایشان کشف حجاب را بهعنوان تلاشی برای تحمیل فرهنگ غربی و جدا کردن مردم از ارزشهای اسلامی و دینیشان مورد انتقاد قرار میداد.
روشهای امامخمینی در مقابله با کشف حجاب، چند بعد اصلی داشت؛
الف. روش دینی و فقهی: امامخمینی در ابتدا کشف حجاب را از منظر دینی و فقهی نقد میکرد. او از طریق استناد به منابع اسلامی و فقهی، نشان میداد که حجاب جزء اصول مسلم و غیرقابل تغییر دین اسلام است و هیچکس نمیتواند آن را از زنان مسلمان بگیرد.
ب. روش فرهنگی و اجتماعی: امامخمینی در مخالفت با کشف حجاب به جنبه فرهنگی آن نیز توجه ویژه داشت. امام میدانست که کشف حجاب تنها یک تغییر پوششی نیست بلکه یک حمله به فرهنگ اسلامی و ایرانی است. از این رو، ایشان در خطبهها و سخنرانیها خود بهطور مستمر به تبیین ابعاد فرهنگی این سیاست پرداخته و مردم را از خطرات آن آگاه میکرد.
ج. روش سیاسی: امامخمینی در کنار مبارزه دینی و فرهنگی، مبارزه سیاسی خود را نیز علیه کشف حجاب آغاز کرد. او بهطور مستمر سیاستهای رضا شاه را نقد میکرد و کشف حجاب را یکی از بزرگترین ظلمهای رژیم پهلوی به زنان مسلمان ایران میدانست. ایشان بهعنوان یک روحانی مبارز، با ایجاد ارتباط با دیگر علما و شخصیتهای مذهبی، جنبشهایی علیه کشف حجاب در سطح کشور ایجاد کرد. امام حتی در زمانی که خود در تبعید بود، این مبارزه را ادامهداد. او با انتشار بیانیهها و اعلامیهها، این سیاست را بهعنوان یک اقدام ضد اسلامی و ضد انسانی محکوم کرد و خواستار بازگشت به اصول اسلامی و احترام به حقوق زنان مسلمان ایران شد.
د. روش آموزشی و آگاهیبخشی: امامخمینی همچنین از روشهای آموزشی برای مقابله با کشف حجاب استفاده میکرد. ایشان در تدریسهای خود و در جریان مبارزات فکری، به آموزش مردم و بهویژه زنان درباره ضرورت حجاب در اسلام پرداخت. امامخمینی برای ترویج حجاب و اهمیت آن، تلاش میکرد و به آنان توضیح میداد که حجاب نهتنها موجب حفظ کرامت و شرافت آنهاست، بلکه از منظر دینی نیز یک فریضه است.
روشهای امامخمینی در این مقابله ترکیبی بهعنوان یک الگوی مقاومتی برای سایر جنبشهای ضد استعماری و ضد سلطنتی در تاریخ ایران و جهان شناخته میشود.