رحا مدیا | حجت الاسلام دکتر علی میری، مدیر مسئول مؤسسه سخن سدید
رهبر معظم انقلاب در دیدار اخیرشان با بانوان نکاتی را مطرح کردند، یکی از آنها این بود در نگاه اسلام در عرصههای علمی، فرهنگی و اجتماعی تفاوتی بین زن و مرد وجود ندارد. برای فهم عمیقتر این جمله لازم است که کمی به عقب برگردیم و به ذهنیت جامعه در مورد روابط زن و مرد نگاه بیندازیم. ذهنیت عمومی ما این است که مرد برتر از زن است هم به لحاظ فیزیکی و هم به جهت احکام و قوانین حقوقی ما این برتری را مشاهده میکنیم. البته این ذهنیت غلط است و این برتری بیمعناست چون زن و مرد هر کدام یک شخصیتی دارند و متناسب با آن شخصیت و جنسیت یک سری وظایف و حقوق دارند. ممکن است این وظایف و حقوق با هم متفاوت باشند ولی این به معنی برتری یکی بر دیگری نیست.
به هر حال این ذهنیت وجود دارد به واسطه این ذهنیت ما ممکن است تصور کنیم در عرصههای علمی، فرهنگی و اجتماعی هم قاعدتاً مردها نسبت به زنان برای انجام امور علمی، فرهنگی و تاثیرگذاری در مناسبات اجتماعی توانمندتر هستند یا دارای اولویت هستند. واقعیت این است که نیمی از جامعه ما را زنان تشکیل میدهند و حتماً نیازهای خاص خودشان را دارند اقتضائات خاص خودشان را دارند و ارتباط با آنها حتماً حدود و ثغور و لوازم خاصی میطلبد. و طبیعتاً در بسیاری از عرصهها مردها امکان ورود ندارند چه در عرصه علمی، فرهنگی و اجتماعی طبیعتاً در این موارد آن گروهی که میتواند بیشتر نقشآفرین باشد خانمها هستند یعنی نه تنها باید بگوییم در عرصه مسائل علمی، فرهنگی و اجتماعی زن و مرد برابر هستند؛ بلکه در برخی امور فقط خانمها باید اظهار نظر و ورود کنند البته در مواردی هم که مخصوص آقایان هست خانمها اجازه ورود نخواهند داشت.
زن باید در عرصههای علمی، فرهنگی و اجتماعی و حتی سیاسی نقشآفرین باشد ولی متناسب با شأن و شخصیت زنانه خودش نه اینکه بخواهد مردانه وارد اجتماع شود یعنی خودش را به عنوان یک زن در جامعه تاثیرگذار ببیند نه به عنوان یک مرد و بخواهد نقش یک مرد را ایفا بکند.
تأثیرگذاری برابر به معنای جایگزین شدن زن و مرد نیست؛ بلکه به معنای ایفای نقش هر کدام از زن و مرد متناسب با خودشان است. رهبر معظم انقلاب هم در جایی فرمودند که مثلاً در مسائلی که موضوعات آن زنانه است خانمهایی تحصیل کردهاند و مجتهدند و از جهت فقهی میتوانند فتوا بدهند و حتی بهتر است که خانمها در این موضوعات از آنها تقلید کنند. این یک نوآوری در فقه محسوب میشود و یک باب جدیدی را باز میکند که توانمندی علمی خانمها اینقدر بالاست که میتوانند به عنوان مرجع تقلید در برخی از حوزهها قرار گیرند.
زنها در اجتماع چه در حوزه مسائل فرهنگی چه در حوزه مسائل علمی چه در حوزه مسائل اجتماعی چیزی کمتر از آقایان ندارند البته به واسطه حضور بیشتر مرد در جامعه طبیعتاً نقشهایی که در جامعه ایفا میکنند بیشتر خواهد بود ولی این به معنای جایگزین شدن او به جای زن نیست.
زنان در کنار وظایف مادری و همسری و خانهداری میتوانند یک کنشگر فعال در مسائل اجتماعی و فرهنگی باشند و حتی در بُعد علمی هم بهگونهای خود را ارتقا دهند که به عنوان یک مرجع مورد رجوع دیگران حتی مردها قرار بگیرند. حوزه انقلابی