رحا مدیا | محمدرضا آتشین صدف، نویسنده حوزوی
پیاده‌روی اربعین، تنها گردهمایی بزرگ جهان نیست؛ از «کوم میلا» هندوها گرفته تا المپیک ۲۰۲۴ فرانسه، هستند رخدادهای بزرگی که میلیون‌ها نفر در آنها حاضر یا در فضای مجازی پیگیرشان می‌شوند.
یکی از بهترین راه‌های شناخت اربعین و ارزش و جایگاه آن در جهان معاصر، مقایسه‌اش با گردهمایی بزرگ دیگر است؛ زیرا هر چیزی با ضدش بهتر شناخته می‌شود. از بین آنها، المپیک ۲۰۲۴ فرانسه برای این همسنجی مناسب‌تر است؛ چون هم به اربعین امسال (۱۴۴۶ ق/ ۱۴۰۳ ش) نزدیک‌تر بوده و هم بهتر از هر رویداد دیگری سرشت و سرنوشت فرهنگ غربی را نشان می‌دهد؛ فرهنگی که به یاری رسانه‌های گوناگون، بر جهان امروز تسلط یافته است.
مقایسه این دو رویداد بزرگ، نه از جهت جنبه‌های کمّی مثل تعداد شرکت‌کننده‌ها یا بازه زمانی رخداد یا فاصله تکرار آن در سال‌های بعد و موارد دیگر، گرچه از این نظر هم اربعین برتر است؛ بلکه مقصود، مقایسه در جنبه های کیفی مانند منشأ تاریخی، انگیزه‌های شرکت‌کنندگان و دنبال‌کنندگان، فضای میزبانی و رفتار میزبانان و همچنین دلالت های فکری‌‌فرهنگی است.
اکنون در هر زمینه یک تا دو مورد را عرض می‌کنیم تا خواننده نکته‌دان و نکته‌یاب، خود حدیث مفصل بخواند از این مجمل؛ از نظر منشأ پیدایش المپیک و ریشه‌های فکری مشرکانه یونانی‌‌رومی آن را مقایسه کنید با منشأ توحیدی پیدایش اربعینِ سید شهدا و سرور آزادگان جهان حضرت حسین (علیه السلام) که قابل مقایسه نیستند. اگر از منظر انگیزه‌های برگزارکنندگان و شرکت‌کنندگان و دنبال‌کنندگان بخواهیم به موضوع بنگریم المپیک چیزهایی از قبیل سرگرمی، نشان دادن یا تماشای توانایی‌ها و زیباهای بدنی (به ویژه در خانم‌ها)، کسب ثروت و شهرت (فردی و ملی) و ارضای خواسته‌های شهوانی است؛ اما همین موارد را با انگیزه‌های پیادگان اربعین مقایسه کنید. عشق به خدا و اولیاء الهی، شوق به جهاد و شهادت، انتظار و آمادگی برای ظهور منجی موعود، از مهم ترین انگیزه‌های این مراسم است.
مسأله مهم دیگری که در خور دقت و توجه است مسأله میزبانی و پذیرایی در این دو مناسبت است؛ در المپیک فرانسه وضعیت غذا و استراحت و… در اقامتگاه ورزشکاران میهمان آن قدر اسفناک بود که قهرمان ایتالیایی‌تبار شنای جهان ترجیح داد در پارک بخوابد. از سویی آمار تعرض‌ها و تجاوزها نسبت به خانم‌ها در پاریس آن قدر زیاد شد که در همان روزهای اول دستورنامه‌های ایمنی و مراقبتی صادر شد. مثلا خانم‌ها در ساعت‌های خلوت در خیابان شانزلیزه و اطراف برج ایفل تردد نکنند یا کفش کتانی بپوشند که در صورت لزوم، بهتر بتوانند بدوند و البته اسپری فلفل را هم فراموش نکنند. این مصداق‌ها را با روحیه سخاوت و جوانمردی حاکم بر فضای میزبانی اربعین مقایسه کنید.
به عنوان آخرین ملاک مقایسه می‌توانیم به دلالت‌های فکری‌‌فرهنگی بپردازیم؛ توهین به حضرت مسیح (ع) که اتفاقا بسیاری از مردم غرب دست‌کم پیرو شناسنامه‌ای او هستند، ترویج انحرافات جنسی‌ای مانند همجنس‌بازی و پدوفیلی و استفاده گسترده از موسیقی‌ها و رقص‌های شیطانی دیگر از این دلالت‌هاست. همه این دلالت‌ها را مقایسه کنید با دلالت های فکری‌‌فرهنگی اربعین؛ از پیاده‌روی و لباس‌های مشکی و پرچم‌ها و عکس‌ها و تابلوها و پارچه‌نوشته‌ها گرفته تا نواها و نوحه‌ها و گریه‌ها و سینه‌زنی‌ها و اذکار و دعاها و زیارتنامه‌ها و زیارت‌ها.
بی گمان با این مقایسه‌ها خواهیم دید که اربعین چه رودخانه صاف و زلال حیات‌بخشی است در مقایسه با گنداب‌‌های متعفنی که در فرهنگ غربی تولید و با رسانه‌ها به کشورهای دیگر پمپاژ می‌شود؛ لذا شگفت‌آور نیست که با پیاده‌روی اربعین، رسانه‌های غربی این مراسم معنوی و هویتی بزرگ را به شدت سانسور نکنند.
