رحا مدیا | محسن رضایی
گاهی برخی عملکردها که تبعات منفی دارند، ناشی از «خیانت» یا «ترک فعل» یا «کم‌کاری» نیست؛ بلکه ناشی از «نسنجیدن تمامی جوانب»، «اعتماد نابه‌جا به طرف مقابل»، «ساده‌اندیشی مساله» و در یک کلمه ناشی از «خطای محاسباتی» است.
امام علی(ع) می‌فرمایند: «اَعْقَلُ النّاسِ اَنْظَرُهُمْ فِى الْعَواقِبِ»: عاقل‌ترين مردم كسى است كه بيشتر در عاقبت كارهايش بينديشد. (شرح غررالحكم ، ج 2، ص 484)
این روایت اگر سرلوحه برنامه‌ریزی افراد، تشکلها، ادارات و نهادهای مختلف قرار گیرد، قطعا بسیاری از مشکلات و نابسامانی‌ها و آسیب‌ها در زمینه فرهنگ، اقتصاد، سیاست، عمران و … از بین خواهد رفت و درصد خطاها در حوزه مدیریتها به حداقل خواهد رسید.
این موضوع در مواجهه با دشمن و چگونگی تعامل با او، اهمیت چند برابر پیدا می‌کند. برای هر نوع تعامل و ارتباط با دشمن، ابتدا باید بدانیم او کیست؟ منطق و مبانی فکری او چیست؟ تا چه میزان با ما دشمنی دارد؟ هدفش از این ارتباط و تعامل و مذاکره با ما چیست؟ چه پیامدهای مثبت و یا منفی بر این ارتباط و مذاکره و یا توافق با او بار می‌شود؟ دشمن با این تعامل، چه بهره سیاسی، اقتصادی، نظامی و … میبرد؟ کشورهای دوست و هم‌پیمان ما چه دیدی و تصوری نسبت به این تعامل پیدا می‌کنند و چه نوع واکنشی از ناحیه آنها صورت می‌گیرد؟ این ارتباط و تعامل موجب خوشحالی و همراهی حامیان و معتقدین به نظام اسلامی در داخل و خارج از کشور می‌شود و یا نتیجه عکس دارد و موجب ناامیدی آنها خواهد شد؟ آیا نتیجه‌ای که از طریق تعامل با دشمن به دنبال آن هستیم، از راههای دیگر نمی‌توان به آن رسید؟ آیا گام‌های بعدی دشمن بعد از این توافق را در نظر گرفته‌ایم؟ آیا این تعامل دست دشمن را علیه ما بیشتر پر می‌کند یا خیر؟ آیا تعامل و توافق با دشمن موجب انفعال و عقب‌نشینی او می‌شود و یا باعث گستاخی و تصور نادرست او در فشار بیشتر به ما می‌شود؟ آیا اساسا می‌توان به قول و توافق دشمن اعتماد داشت؟ آیا تبعات نقض عهد دشمن را در نظر گرفته‌ایم و برای مقابله با آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم؟ آیا با بررسی تمامی جوانب، مصلحت بالاتری ترجیح داده می‌شود که موجب این تعامل و توافق ما با دشمن می‌شود؟ و …
به نظر می‌رسد پاسخ به این قبیل پرسش‌ها بسیار بهتر می‌تواند مدیران و مسئولین را به نتیجه مطلوب برساند و مصالح ایران اسلامی را بیشتر تامین کند، و از واقع شدن در برخی تبعات منفی، بر حذر دارد.
پاسخ به این سوالات، احتیاج به پژوهش، بررسی‌های مختلف و کار میدانی دارد و ضرورت وجود اندیشکده‌ها، مراکز پژوهشی، هیات‌های اندیشه‌ورز و متخصصین متعهد را در نهادهای مختلف بیشتر نشان می‌دهد.
